Het land van Luik werd verdeeld in 21 regeringskwartieren (districten, bans, drossaerdschaps) in Loon en in Haspengouw. Haspengouw had 4 districten, oa dat van Montenaken met 1 Drossaerd en 1 Luitenant-drossaerd (soms 2), waarvan 1 te Montenaken en 1 te Gelinden. Alleen leden van oude Adel konden volgens keizerlijk diploma van 14 mei 1707 drossaerd genoemd worden. Drossaerd waren de graven van Duras, van Lynden, Mirbich, Heers, Glynnes, Berlaymont en de Borchgrave van Bovelingen. Van 1685 tot 1710 was Ernest Balthazar van Oyenbruggen "Drossaerd des Ampts Montenaken en der ding-banke Gelinden". Van 1772 tot 1796 was de hooggeboren en edele Heer Graaf Joannes Guillaume Michael Pascales de Borchgrave, baron van Elderen, de landdrossaerd van Montenaken. Hij benoemde in 1772 als luitenant de heer Petrus Jacobus Vanbuitennake van Sint-Truiden. Het drossaerdschap Montenaken bevatte 36 dorpen. De volgende dorpen volgden de gewoonten van Luik : Brustem, Corthys, Halle, Hautain-l'Eveque, Montenaken, Walsbetz en Wezeren. De andere dorpen volgden de gewoonten van het land van Loon : Bouckhout, Engelmanshoven, Gelinden, Grootgelmen, Halmael, Mettecoven, Mielen-boven-Aelst, Kleingelmen en Vrijheers. In zijn"Topographia Lossensis" vemeldt Robijns in zijn artikel "Bancken ende Laet-hoven die naar Vliermael ten hoff te gaen" ook Gelinden met zijn bank. De gemeente Gelinden volgde de gewoonten van Loon, evenals zijn bank. Om in beroep te gaan en om volmachten te vragen wendden zij zich tot het Hooger Hof van Vliermael. De bank van Gelinden bestond uit de gemeente Gelinden (waar de schepenen zitting hielden) en uit de Gemeenten Groot-gelmen, Klein-gelmen, Engelmanshoven en Mettekoven. Eertijds hoorden ook de gemeenten Opheers en Batsheers tot de bank, en de schepenen van Gelinden waren toen rechters van Opheers met speciale opdracht. In Gelinden waren er in die tijd ook drie "Laethoven". De laethoven stonden onder het "Refort" van Vliermael : oa het laethof van Jean van Hamel, van de Reysen, en het hof van Roost. De burgemeester werd jaarlijks door de inwoners gekozen. Ze moesten de schattingen innen, mochten geldboetes eisen, samen met Drossaert of Schout, ze konden soms voor het gemeentebestuur de aankondigingen of klokslagen van de Gerichtsschepenen verzoeken. Om gewichtiger gemeentebelangen te verrichten, moesten ze daartoe door de inwoners gevolmachtigd zijn. De schepenen stonden ook in voor de ordehandhaving in de "vrijheid". Ze moesten ook de verschillende verordeningen bekrachtigen die voorgedragen werden door de Drossaerd, de schout of de burgemeester. De Gerrichtsschepenen werden samen met de Griffier door zijne Hoogheid de Prins van Luik in een geheime raad levenslang aangesteld. De Schout was voorzitter en samen met de 7 schepenen moest hij "recht kiezen, vinden of wijzen" en de Schout of de Drossaerd moeten hun besluiten met hun rechtsbedienden ten uitvoer brengen. De schepenbanken vormden destijds de Burgerlijke en boetstraffelijke rechtbank en gingen in beroep bij de "Zaal van Curingen". De schepenbank moest daarenboven notariële aken opstellen, testamenten en huwelijkscontracten registreren in de Gichtregisters. Daarenboven hielden ze de "rolleregisters" bij die gehouden werden door de Griffier. Of de schepenbank van Gelinden een doodsvonnis op zichzelf mocht uitspreken, weten we niet. Maar ze mocht in alle geval deze volmacht vragen aan het oppergericht van Vliermael. Onder Engelmanshoven ligt nu nog een plaats die de naam "Philippusgalg" heeft. Daar zouden de veroordeelde misdadigers terecht zijn gesteld. Op de steenweg te Gelinden stond een zeer oude Linde. Daar zouden weleer Schout en schepenen, op bepaalde tijdstippen, rechtszittingen hebben gehouden. De gerichtsbode stelde door het gelui van de banklok de gemeentenaren in kennis van de aanstaande rechtszitting. De Drossaerd of zijn Luitenant kwamen dan ook naar deze rechtszitting. Onder de brede kroon van de majestueuze linde werden vier banken in een vierkant geplaatst. Daarrond werd met palen een touw gespannen, vandaar de uitdrukking "de bank spannen". De luitenant-drossaerd, schout en schepenen namen plaats op de banken en de gerechtszitting kon beginnen. De toegestroomde menigte stond achter de koorden te luisteren en kon in belangrijke zaken hun mening zeggen. De Schout leidde de rechtszitting in en vroeg in traditionele gerechtsvragen het oordeel van de 7 schepenen. Gerechtsboden stonden erbij op de orde te handhaven. Daarna gingen Schout en Schepenen naar de nabije schepenkamer om daar gezamelijk te onderzoeken welk oordeel men zou uitspreken. In moeilijke gevallen werd op voorhand het oordeel gevraagd van het Oppergericht van Vliermael. In het huis bij de linde werd later nog een kist met oude papieren gevonden. Op het rijksarchief van Hasselt bevinden zich de Rolle- en Gichtregisters van de Schepenbank van Gelinden.
Ik ben Vanswegenoven René
Ik ben een man en woon in Gelinden (België) en mijn beroep is Bruggepensioneerd.
Ik ben geboren op 22/03/1947 en ben nu dus 77 jaar jong.
Mijn hobby's zijn: erfgoed.
Ik ben Vanswegenoven René
