LAMMERENTOCHT.

WVT 93.

MARGRATEN.

Natuur en mergelstenen huizen

Het grootste deel van de route gaat door natuurreservaat het Gerendal en het Geuldal. Het Geuldal staat bekend om beekjes, bossen, weilanden, boomgaarden en holle wegen. Behalve door de natuur komen we tijdens de Lammertocht ook langs huizen en boerderijen die typisch bij deze streek horen. Deze huizen, en enkele kastelen en een watermolen, zijn gebouwd van mergelsteen. Dit mergel komt uit de groeves in Limburg en is dus een echt ‘streekproduct’. De Lammertocht gaat over veldwergen met bovendien een enkele Limburgse klim. Bovenop deze heuvels worden we getrakteerd op schitterende panorama’s. Het Plateau van Margraten is een onderdeel van de streek Mergelland en het Heuvelland. Het gebied is in gebruik als landbouwgebied en aan de westzijde wordt het gebied begrensd door het ongeveer 100 m lager gelegen Maasdal, en in het zuiden door een van oost naar west aflopende vallei welke geen rivier bevat en waarin het dorp Noorbeek gelegen is. De steile overgangen naar deze dalen zijn bedekt met unieke hellingbossen, zoals het Savelsbos en het Eijsderbos. Verder naar het noorden is er, op de helling die afdaalt naar het Maasdal, onder meer het natuurreservaat de Bemelerberg te vinden, waar kalkgraslanden zijn. Bij Bemelen bevindt zich een hamsterreservaat, waarin de korenwolf huist. De ondergrond bestaat uit kalksteen (lokaal mergel genoemd), dat bedekt is door vruchtbare lössgrond. Er zijn vele boerderijen van het Zuid-Limburgse type, die in een carré om een binnenplaats zijn gebouwd. Een groot deel van de oudere gebouwen is uit mergel opgetrokken. Ook treft men er de typisch Zuid-Limburgse vakwerkhuizen aan. Het wegenpatroon is nog goeddeels ongeschonden: een net van landweggetjes, soms holle wegen, met wegkruizen op de plaatsen waar wegen samenkomen. In dit prachtige landschap mogen wij vandaag wandelen, genieten van al dat moois en van de rijke natuurlijke omgeving. Een bijzondere plek is zeker het Gerendal.

Het Gerendal

Het natuurgebied Gerendal maakt deel uit van een heuvelachtig landschap, doorsneden met dalen, grubben en holle wegen. De naam is afgeleid van een groot droogdal (zonder beek of rivier), dat zich uitstrekt van Ingber op het plateau van Margraten tot aan Strucht in het Geuldal. De lengte bedraagt zo'n 4 kilometer. Onderaan is het Geren dal ongeveer 800 m breed en 50 m diep ingesneden in het landschap. De bodem van de streek is opgebouwd uit kalksteen, grind en leem (löss). Op de plateaus en in de dalen liggen voornamelijk landbouwgronden. Min of meer verspreid daartussen, op de hellingen, bestaat de begroeiing uit hof bossen en schrale graslanden. Deze afwisseling is al erg oud. Veel doorgaande wegen en paden zijn van oorsprong middeleeuwse verbindingen. Andere sporen uit een ver verleden zijn de treden in het landschap, de taluds of graften, die werden aangelegd om akkers tegen erosie te beschermen. De omgeving van het Gerendal staat vooral bekend om de rijke kalkflora. Er groeien veel zeldzame planten, waaronder talrijke orchideeën. De meeste planten en dieren treffen we aan langs bosranden en in kalkrijke graslanden. Hier grazen de mergellandschapen en vandaag is de controlepost in de schaapskooi van Bosbeheer in het Gerendal, de wandeling draag dan ook de naam lammerentocht. In de schaapskooi kunnen we naar de pasgeboren lammeren gaan kijken en wat een spektakel. Buiten op de weilanden en hellingen grazen de andere schapen. Wat mooi is dit niet. Tegenover ligt de orchideeëntuin, vanaf begin mei kun je hier de vele verschillende orchideeën gaan bekijken gewoon een prachtige plek op de wandeling.