|
Ze zijn er weer de drie fameuze dagen. Niemand kon eraan voorbij gaan zonder er op één of andere manier aan herinnerd te worden :31 oktober, 1 en 2 november.
Halloween, Allerheiligen, Allerzielen: het is een soort drievoudige benadering van de dood, midden in het seizoen van het afsterven, de herfst. Drie manieren om met de dood om te gaan, om ermee te kunnen leven. Laten we het eens samen bekijken.
Allerheiligen en Allerzielen, die twee vormen als het ware een kerkelijke twee-eiige tweeling. De laatste jaren heeft hun niet kerkelijk broertje Halloween uit Noord-Amerika de plas overgestoken.
Halloween wordt op 31 oktober gevierd en is ook hier de laatste jaren nadrukkelijk in het straatbeeld aanwezig onder de vorm van vele pompoenen, schedels, grappige en macabere figuren en spoken aan de ingang van de huizen en in de tuinen.
Halloween gaat om met de dood. Laten we er een grap van maken, de dood bezweren met ironie, ja cynisme bijna. Laten we een beetje chaos maken, want is dood niet een vorm van chaos, iets wat de goede orde van zaken en de agendas stevig verstoort? Of laat ons een feestje bouwen, een party waarop we ons als freaks verkleden. Een grap, een party, een snuifje cynisme we amuseren ons als het ware dood.
Het is een manier van omgaan met de dood eigen aan deze tijd en waarop de kerkelijke tweeling Allerheiligen en Allerzielen misschien wel eens heimelijk wat jaloers zijn, want die zijn zo ernstig, maar toch ook weer niet gelijk.
De naam van Halloweens broer Allerheiligen verwijst dan weer naar het geheel van de heiligen. Dat zijn er nogal wat.
Een officiële heilige is iemand die overal in de wereld en niet enkel op een bepaalde plaats vereerd mag worden en uiteraard pas na zijn dood. Iemand wordt ook pas heilig verklaard als een onverklaarbare of miraculeuze genezing aan hem of haar toegeschreven kan worden. Akkoord, bij heiligverklaringen kunnen soms serieuze vraagtekens gesteld worden en dat heeft blijkbaar niet alleen met de heiligheidscoëfficiënt van de persoon te maken maar ook met kerkpolitiek en geld. De verbinding met iemand in het hiernamaals werpt een ander licht op de duistere dood van het hiernamaals.
En dan is er zus Allerzielen: na de ironie van Halloween en de verering van Allerheiligen, is er de herdenking van Allerzielen. Na de pompoen aan de huisdeur en na de afbeelding van de heiligen in een kapel of kerk, is er de chrysant op het kerkhof. Zeg het met bloemen als je niet meer kunt praten met elkaar. Na het "pompoeneuse vertier" van Halloween en na de het kerkelijke van Allerheiligen, is er de bescheiden ingetogenheid van Allerzielen op de laatste rustplaats. De herinnering koesteren, niet willen vergeten, is ook een manier van omgaan met sterven en dood.
"We zullen je nooit vergeten", wordt bij zoveel uitvaarten geschreven, maar geheugenverlies loert niettemin om het hoekje.
Misschien dat juist daarom voor sommigen op Allerzielen een bezoek aan die laatste rustplaats voor de overledene helpt om hem of haar een plaats te kunnen geven op onze geheugenstick.
Ik heb dat in ieder geval niet nodig mijn dierbaren draag ik in mijn hart.
|
)
