Watch your back. Voor u het weet hangt er vandaag een aprilvis aan uw rug. Maar welke flauwe plezante heeft 1 april uitgevonden en waar komt de aprilvis vandaan?
Een moeilijke vraag, zo blijkt. 1 april wordt zowat overal ter wereld 'gevierd'.
In Duitsland heet die dag 'narrendag', in Amerika noemen ze het 'April Fools' Day' en de Russen hebben het over de 'Dag van de Dommerik'. En om die 'dommerik', daar was het hem in den beginne om te doen.
Vroeger was degene die voor gek werd gezet iemand die net in dienst was getreden als knecht of als dienstmeisje. Ook de immigrant die pas in het dorp was aangekomen, de lichtgelovige, de ongelukkige sul op de boerderij of de meest simpele jongen uit de klas was de pineut.
Maar wie 1 april uitvond en wanneer, dat is niet bekend. Het bestaat al sinds de Germanen. Ook de oorsprong van de aprilvis is onduidelijk.
In oude Vlaams-folkloristische tijdschriften vond men toch een verklaring: Men vroeg degene die men wilde sarren, om voor de maaltijd van de dag een aprilvis te gaan halen, een vis die in april geboren was. Maar op 1 april kan je moeilijk een aprilvis al vangen, het beestje is amper 1 dag oud en nauwelijks te vinden. Daarenboven is het natuurlijk moeilijk om de leeftijd van een vis te bepalen.
Maar waarom juist 1 april en niet 1 mei of 1 juni?
In vroegere jaartellingen zou 1 april de begindatum van het jaar geweest zijn. Na de invoering van de Gregoriaanse kalender in 1582 werd het jaarbegin opgeschoven naar 1 januari. Dat zou voor verwarring hebben gezorgd.
Maar ook dat is onzeker. Het kan ook wijzen op een Germaans gebruik waarbij de nieuwe lente werd begroet en de koude winter met al zijn narigheden werd verbannen. Vandaar dat de volksgewoonte om op 1 april iemand te foppen door hem weg te zenden voor een onmogelijke boodschap, verband kan hebben met het wegjagen van de winter.
|
)
.
.
