De zusters van het gasthuis te Poperinge vieren. Een ode aan eeuwen Franciscaans leven. We krijgen via hun publicatie, een degelijke historische studie, een bloemlezing van de wapenfeiten.
Kerk- en keuken voorwerpen stonden in de tentoonstelling. Een zeldzaam voorwerp - althans volgens de geschiedkundige - een 14e-15e eeuws phylacterium (Sorry maar zo werd het aangeduid) trok onze aandacht. Je kan je inbeelden onze oren suisden.
Het woord zelf bracht ons al op de rand van onze kennis. We zochten het dan, ook even op. Zelf hadden we het nog nooit gebruikt. Het hoorde naar ons gevoel bij de joodse ornamenten, nl. de doosjes met hun Sjema-teksten. Nu blijkt het ook gewoon een reliekhouder te zijn.
Onze kruisreliekhouder ziet er uit als de foto hieronder. Een phylacterium? Zie ook kruisreliekhouder OH
In het bakkerijmuseum hebben we geleerd dat publiekswerking een pluspunt is. Inderdaad als kleine jochie in de erfgoedverenigingen gaat het bij ons niet in 1, 2, 3.. Wij hebben er vier tellen voor nodig. We hoorden in het bakkerijmuseum dat men vroeger meermaals vaste. Dat gebeurde rond de quatertemperdagen (quater=4). We zijn dan ook gaan quater-temperen. En hebben vier keer nagedacht over publiekswereking.
Aangezien we kozen voor een virtuele aanpak: ons erfgoed op de digitale snelweg (internet) brengen was het maar een uitbreiding dezelfde mogelijkheid ook in ons huis(je) te realiseren. Het blijft uiteraard nog altijd mogelijk de voorwerpen driedimentioneel boven te halen, maar in de bezoekersruimte kunnen we nu (de bezoeker vergasten met een op scherm magazijnbezoek.
En niet op zomaar een proevertje. Trouwens ook op internet kan je meer dan negen duizend voorwerpen oproepen. In afwachting had Wilfried de wapens mee om het nu al even experimenteel te beamer-en (lees met de beamer te bekijken)
Toemaatje. Bij zo'n sessies wordt vooralsnog gewoon mentaal getwitterd (communicatie met TWITTER). We hebben een onderlegde en vooral mondige vrijwilligersgroep.
We zijn inderdaad uit onze schelp aan het komen. Als achterkomertje in de museale bezigheden hadden we de uitdagende stoutmoedigheid een broer te bezoeken. We kozen voor het bakkerijmuseum. Waarom?
Als we eerlijk zijn omdat we in onze doordeweekse bezigheden toch vrij dikwijls bij brood gerelateerde items stilstaan. Brood heeft - zoals toch al behoorlijk gevisualiseerd in het bakkerijmuseum - meer heiligen geïnspireerd, brood breken, Eucharistisch Brood en de Heilige Teerspijze: allemaal items om er een tentoonstelling mee te maken om U tegen te zeggen. Het dagelijks brood gaat mee met de sociale en mondiale geschiedenis. Het beroerde pauzen om encyclieken te schrijven...
Echt je hoeft er geen professoren, academici of kamerstrategen bij te roepen om er een boek over te schrijven. Het bezoek heeft ons - mede door de persoonlijke attentie van de directeur himself - die ons, klein broertje bij de hand nam, formidabel bemoedigd. We willen er zeker voor uitkomen. Vooral hun doe-activiteiten scoren in de publiekswerking.
En wat hebben we geleerd: - dat we ook voor grote broer nuttig kunnen zijn dooreen stuk ter beschikking te stellen dat er trouwens in de vitrine staat. - dat onze vzw formule beantwoordt aan het patroon van de transparante en succesvolle vorm van erfgoed-werking. - dat ook al is bakkerij verbonden met BROOD, er nog veel andere voeding gebakken wordt.
We zochten het woord brood op. Het zou verwijzen naar koken, bakken, grondstoffen via het vuur bewerken om te nuttigen.
Wij die dachten al heel wat in huis te hebben van de kloosterlijke attributen en religiosa... zijn door het bezoek aan de prestigieuze tentoonstelling Comme des surs naar het Timmermans-Opsomerhuis in Lier iets wijzer geworden. Onze textiel verzameling, vooral misgewaden, is ten volle verhuisd naar KADOC.
We hadden ook nog een drietal boeken waarvan we het belangrijk vonden dat we ze - als dubbels - niet zouden mogen zomaar weggeven tenzij aan het documentatiecentrum KADOC.
De studietocht was een verruiming omdat we hier kennis maakten de typische nonnen en paters garderobe stijlvol geflankeerd door modernere creaties en creatieve non-sense's.
Bij de voorwerpen die er lukraak bijlagen - Sorry, spijtig zonder commentaar - herkenden we alle devotionele items waar we zo te zien aardig zijn in voorzien.
Deze studietocht was afgezien van het vooropgestelde doel even te duiken het archief van de BEZ mede door dit paralleele extraatje toch meegevallen.
Waar we nog niet op gedacht hebben is dat zo'n schaar en sleutels ook wel bij de religieuze attributen kan horen. Een bidsnoer met water van Lourdes in het kruisje zoals hier is afgebeeld heeft wel al de weg naar ons depot gevonden.
Voor onze hoofddoelstelling moeten we terugkeren. Inderdaad je weet nooit genoeg. Een formulier tot aanvraag van inzage moest eerst worden afgewerkt.
Nu we mogen/kunnen/moeten niet klagen voor een bezoek aan Onzen Heertje graag ook een mailtje vooraf.
Wie denkt dat we zweven die moet maar even kijken. We kregen inderdaad bezoek uit Afrika (Catembe Mozambique) En kijk maar goed, je zult je ogen niet geloven met de tandem. Nee, niet overzee. Maar op de foto zie je ze vertrekken met het ijzeren duo-ros.
En we moeten uit directe bron noteren de bezoekster had alle aandacht voor het gebrekkig Engels van de gids, maar evenzeer voor al de voorwerpen.
We peilden naar haar nieuwsgierigste vraag en die betrof Johannes de Doper. En - moet je lezen - wat konden we haar naast de prentjes tonen, het hoofd van Johannes de Doper. Geef toe een lugubere bedoening, maar het toont dat we heel kort op de bal kunnen spelen! Niet?
De boeken begonnen zich weer op te stapelen, dus eens een dagje er ferm aan voortdoen. We mogen er niet me de zweep op zitten. Onze vrijwilligers komen af en toe een halve dag titels en schrijvers ingeven. Maar.. er was nu zo'n stapel en.. een voorgevoel zei me dat daar een interessante levering bij was. Inderdaad een drietal dozen 19e eeuwse boeken, ja zelfs een zeldzaam 18e eeuws boek.
Onze ogen vielen op een boekje gedrukt in het jaar van het ontstaan van België. Dit keer ook weer konden we aan de verleiding niet weerstaan om de foto op de rugzijde van de voorpagina wat langer te bekijken. Onze voorouders waren in parate kennis over de domeinen die hen dan beroerden - zonder al de digi-toestanden die we nu kennen - alvast-cracks. Tenzij ze de beeldspraak en de verwijzingen allemaal niet begrepen. Dat zal van de meeste die (kerk)boeken in huis hadden wel niet waar geweest zijn. In tegenstelling met de verborgen agendae die nu in de media, flyer- en postertoestanden, het netvlies besmetten waren de gravures en sculpturen van de vorige eeuwen vaak duidelijker in hun symboliek. Voor de minder ontwikkelde mens verwezen al die symbolen naar de verhalen die ze kenden uit de zondagsschool of de vertellingen van de pastoor. De bijbel was - vooral in zijn verhalen - beter gekend dan we inschatten. We leven in deze met nogal wat vooroordelen. De bijbel was niet zo radicaal - uit den huize - 'verboden' - als we het in de volksmond horen...
Zo kenden ze het lam uit Openbaringen, het boek met zeven zegels, het kruis als verlossend offer en Jezus als gegeven in het brood, maar ook als Degene die de engelen als Overwinnaar in de hemel wordt onthaald: alles in een gravure-clip.
Hadden we maar de tijd om al die boeiende beelden virtueel of materieel in te scannen...
Ondertussen ontdekken we verder. In een van die tachtig kerkboeken vonden we een paasbriefje. We hebben het er al over gehad. En.. je raad het nooit Westvleteren 1933. Van voor den oorlog dus.
En we staken de lof met de kennis van onze voorvaderen. Onze kennis is - in alle nederigheid moeten we het toegeven - beperkt. We kregen een vraag waar we niet aan uit geraken. Wie het weet mag het ons gerust melden - in fierheid - want ook de Nederlandse specialist die het ons liet geworden zoekt er naar..... Welke O.-L.-Vrouw hoort bij dit insigne?
Heiligen daagden ons uit. Wat doet een bestuursploeg van een erfgoedvereniging van devotionalia als vakantieuitstap. De heiligen daagden ons uit.
We hadden niet verwacht in onze westhoek zoveel heiligenbeelden samen te zien. Het werd een leuk bezoek. Een ongehoorde verscheidenheid en zeldzame gips, biscuit, .. Kunstschatten. Inderdaad een verzameling om terecht fier op te zijn.
Geen rariteitenkabinet en toch .. niet alledaags.
Kunstig speels Mara en kind Jezus in biscuit andenne,
de Heilige Familie op de vlucht, de Heilige Antonius met zijn zwijntje. Wie zegt dat het bijna ontvindbaar is... Onze gastheer is een echte speurneus en weet ze alle bij naam te noemen!
Schatten, geregistreerd op nummer en met de herkomst genoteerd, duizenden stukken.
De uitdagende Joannes de Doper naast twee kruiken met minarettendop......
We dragen onze vrijwilligers op onze handen. We worden erdoor gedragen. We kunnen er tevens ook niet omheen. Onze effectieve bewonderaars doteren onze verzameling met gewaardeerde kleinoden, maar ook met waardevolle.
De waardering is niet kwantitatief te schatten het kleine 5 cm. hoge Lourdesflesje, het beeld met gulden biezen en.. het moslim bidsnoer ze dienen allemaal hetzelfde project: de devotionalia.
Inderdaad. Het is nog geen komkommer tijd... We zitten nog hoegenaamd niet zonder hand- en spandienst..
We kunnen ons echter wel verheugen in de gulle aanbod van gemotiveerde vrijwilligers. Zo zaten er weer vrijwilligers bidsnoeren te inventariseren en repareren waar er iets aan te herstellen viel. Onze secretaris deed overuren. De kaders liggen nog te wachten op én de digitalisering én de inventarisatie. Met enkele extra vroege uren is de trein aangezet. De machinist kwam met zijn eigen alaam ter zolder. Zo gaan we ook daar weer wat vooruit! Al is daar nog uren werk.
De digitalisering van de boeken is niet bij te houden. We kregen onlangs een drietal dozen (omvang drie schoendozen elk). En welke boeken: grotendeels 19e eeuw en een paar 18e eeuw. Je houdt het niet voor mogelijk.
Een uitdrukkelijk woordje van dank voor de trouwe medewerkers.
Een ander pas vertrokken digitalisering is onze prentjes collectie. De verzameling is ondergebracht in zuurvrije omslagen een behelst een twintig laden.. Enkele reliekprentjes zijn reeds op de databank geraakt. We deden een effort om een veertigtal prentjes van priesterwijdingen ( Poperinge gerelateerd) online te brengen. Een proevertje. Twee prentjes met afbeelding Van Speybrouck.
07-07-2012 om 00:00
geschreven door Onzen Heertje
Tags:Priesterwijding, Van Speybrouck, vrijwilligers
De geregelde bezoeker die zal op onze database gezien hebben dat we de laatste tijd met de bidsnoeren bezig zijn. Honderden zijn gedigitaliseerd en beschreven. Het valt ons op dat we in in een ongeëvenaarde diversiteit zijn beland. Er zijn inderdaad constanten. Zwarte en bruine kruisjes in alle vormen gewapend met metalen degelijkheid. Maar de kralen: eivormig, rijstvormig, balkjes afgerond en en rechthoekig, geslepen glas en kunststof. Ze bestaan in alle maten en gewichten.... Het meest spectaculaire zijn de bidsnoeren met relieken, aarde van de olijfhof, aarde van de catacomben, water van Lourdes, ...
We zijn helemaal niet chauvinistisch en/of sektarisch. Ondertussen is het moslim bidsnoer ook al onze drempel gepasseerd.Maar daarover de volgende keer.
De drie fonteinen van het Trappistenklooster in Rome zouden ontstaan zijn op het ogenblik dat Paulus werd onthoofd.Zijn hoofd zou driemaal tegen de grond hebben gestoten en daar zouden later drie fonteinen zijn ontstaan die er nu nog zijn in dat klooster. Boeiende verhalen. Niet? Aarde uit de olijfhof is hier in dit kruisje verpakt. De trappisten van het klooster van de drie fonteinen in Rome hebben blijkbaar dit product op de markt gebracht.
De aarde uit de catacomben moeten ze o.i. niet zover gaan halen.
Het academiejaar loopt ten einde, maar FARO kijkt alvast vooruit
naar volgend jaar. Studenten uit verschillende opleidingen zullen dan
weer op zoek gaan naar een leerrijke stageplaats of een boeiend
onderwerp voor een thesis of een groepswerk. Steeds meer studenten
tonen bovendien interesse in het cultureel-erfgoedveld. Heeft u een
mogelijke opdracht voor een student? En wil u zo investeren in de
opleiding van toekomstige erfgoedwerkers? Geef dan voor 27
juni een seintje aan FARO.
Wij bundelen de suggesties uit het erfgoedveld en spelen ze door
aan mogelijke opleidingen. En dat kan heel breed gaan: van
cultuurmanagement tot sociaal-cultureel werk, van lerarenopleiding
tot toerisme.
Met dit bericht worden de professoren aangeschreven om een eventueel project rond erfgoed te programmeren voor hun studenten. We vallen hopelijk in de prijzen. Wie ons een duwtje kan geven. Dit is de nota van FARO daaromtrent.
- 280 affiches betreffende het religieus en kerkelijk leven in
West-Vlaanderen, en een kaart van het Bisdom Brugge uit 1904 (afkomstig
van Onzen Heertje Erfgoedvereniging vzw, Poperinge).
Alle ontvangen stukken worden in het archief of de documentaire reeksen
opgeborgen, beschreven in 'Probat' en ter beschikking gehouden voor
onderzoekers in de leeszaal Fernand Peuteman van het Provinciaal
Archiefgebouw. (Johan Vannieuwenhuyse)
Met deze samenvatting vinden we onder de nieuwe aanwinsten in het Provinciaal archief de registratie van onze schenking. Zo winnen we wat ruimte.
Een snaphot van het bezoek van dhr. Vannieuwenhuyse ter gelegenheid van de overhandiging.
en we staan er op! Wie niet vertrouwd is met de digitale oppervlakte technologie die moet dat even gaan bekijken. Voor het ogenblik staat de surface tafel voor een maand in de BIB in onze stad: Poperinge. Een hypermoderne play tafel om spelenderwijs de verschillende depot en musea van West-Vlaanderen te promoten.
en we staan er op! We waren er dan ook als de kippen bij om de aankomst vast te leggen. Op de tweede foto zie je hoe een exemplaar van het schapulier te voorschijn komt met een eenvoudige touch screen Een initiatief van de provincie voor de bibliotheken.
Zo kenden ze het lam uit Openbaringen, het boek met zeven zegels, het kruis als verlossend offer en Jezus als gegeven in het brood, maar ook als Degene die de engelen als Overwinnaar in de hemel wordt onthaald: alles in een gravure-clip.
