De Romantiek.Verlengstuk van de 18e eeuw tot in de eerste helft van de 19e eeuw .
-------------------------------------------------------------------------------
De klassieke kunst is gehecht aan de vorm , de romantische kunst aan expressie en sterke kontrasten zoals de moord op Marat , door Louis David (1748 -1825) . Zijn schilderijen zijn nauw verbonden met het toenmalig maatschappelijk leven .Antoine-Jean Gros schildert kleurrijk na spontane hartstochtelijke opwellingen ,met composities die een dramatische indruk nalaten . Zijn onevenwichtig gevoelsleven speelt hem trouwens dermate parten ,dat hij in 1835 zelfmoord pleegt . Ingres (1780-1867) is ook inpasbaar in deze periode , door het introduceren van " deftig naakt " , zoals zijn baadster van 1808 en het Turkse bad van 1863 .
184 185 186 187
De Romantiek valt in feite samen met gebeurtenissen in de 18e eeuw ,met schilders zoals Prudhon (1758-1823) , die sterk beïnvloed wordt door de ideeën van zijn tijd , namelijk gevoel ,emotie en de expressie daarvan ,d.w.z. menselijke gevoelens vertolkend , daarbij echter de zoetigheid vermijdend. Zelfs als hij dramatische themas behandelt ,doet hij dit nog met een ondertoon van melancholie, zachtheid , zelfs sentimentaliteit ,in tegenstelling tot de smakeloze voorstellingen uit andere vorige tijdsperioden.
De schilders David (Fr) en Goya (Sp) behoren tot dezelfde groep als Prudhon. Goya,geboren 1746 , buigt zich over een lijdende mensheid , gekwetst in ziel en lichaam. Hijzelf wordt in 1792 doof .In zijn schilderijen legt hij zijn angsten , tragiek en nachtmerries neer ,na de mystieke ,zowel geklede als naakte Maja geschilderd te hebben .De esoterische schilderijen van William Blake (1757 -1827) zijn uitvindingen van de geest .
188 189 190 191 192
Eugéne Delacroix schildert met hartstocht natuurgetrouwe taferelen ,zoals " de dood van Sardanapal " en " de sultan van Marokko " . De felheid van indrukken , soms tot het overdrevene toe , wordt gangbaar .Deze buitensporigheid vindt men ook in de literatuur en in het toneel terug van Victor Hugo en Shakespeare , die er niet meer voor terugdeinzen gevechten en zelfs misdaden op het toneel voor te stellen , maar dan wel op een dergelijk spectaculaire manier als in vorige eeuwen ondenkbaar was .
De zintuigen worden geprikkeld en de fantasie aangewakkerd.De beeldspraak en de symboliek van de vorige eeuwen worden vervangen door het gebeuren zelf,bijvoorbeeld bij het uitbeelden van moordpartijen of , het met behagen voorstellen van het doodschieten van mensen,een gevolg van negatieve sociale toestanden. ( onder andere :Goya).Er wordt op een vurige manier geput uit onbarmhartige bronnen van inspiratie.De tragiek van deze gespannenheid , waarin de schilders zichzelf met passie storten ,is,dat een aantal van hen ,en niet alleen de hierbovenvermelde Gros , op jonge leeftijd sterven , door zelfmoord te plegen. De spontane , hartstochtelijke krachten die ze in zichzelf voelen opwellen en die ze met scheppingsdrang en ongekunsteldheid vertolken in hun schilderijen , worden hun eigen ondergang .Ze beelden hartverscheurende tonelen af , waarin schipbreukelingen op een vlot elkaar opeten .( " la méduse " door Géricault ).Ze hebben zich gewaagd aan improvisaties die uit de hand gelopen zijn . Door reizen naar landen zoals Marokko , Turkije ,Algerije ,e.a. , wordt ook het " oriientalisme " geboren , waarin de exotische romantiek van taferelen in zonnige straten en rijke interieurs van de moslim-landen , en toestanden in harems , wordt voorgesteld . De sultan die slechts te kiezen heeft uit zijn 250 vrouwen en hen bekijkt terwijl ze aan het baden zijn in zijn luxueuse paleizen,doet de verbeeldingen op hol slaan .
193 194 195 196 197 198 199 200
Als een gevolg van het slechts aanwezig zijn van 1 enkele man in een dergelijk gezelschap ,schildert Gustave Courbet in 1866 , twee lesbische vrouwen , goed " lijfelijk " aanwezig , en tederheid suggererend als gevolg van eenzaamheid en het ontbreken van een natuurlijke partner . Courbet voert daardoor ook oppositie tegen de zeden-prekerij van de bourgeoisie onder Louis-Philippe. Millet revolteert ook tegen deze hogere klasse door de gewone werker voor te stellen , bv. in zijn "drie vrouwen op het veld" . Millet is zelf in 1814 uit boerenouders geboren . Daumier ,van arme afkomst ( zijn vader was glasbewerker ) ,schildert in 1857 " de prentenverzamelaar " ,en kan door zijn spontane techniek reeds beschouwd worden als een voorloper van de moderne kunst .Hij maakte ook gravures .
201 202 203 204 205 206 207 208 209 210 211 212 213 214 215
|