Shakespeare ~ Laurence Olivier ~ Peter Sellers ~ The Beatles (in die volgorde)

Eén van de voordelen van slecht slapen is dat men 's nachts interessante documentaires tegenkomt op TV.
Afgelopen week zag ik een carrièreoverzicht van George Martin, de vijfde Beatle, de producer van al hun platen, -1.

In 1955, zomaar een gewone dag, wat liept ge dan te doen. In welke fase van uw leven waart ge dan?

Zelf werd ik toen drie. De eerste helft van het jaar '55 was er een zusje op komst,
vanaf de tweede helft van het jaar was ik grote zus en slopen de taken mijn leven binnen.
Van The Beatles was nog geen sprake, John en Ringo waren 15j
en George en Paul liepen waarschijnlijk nog in korte broek.

De buitenwereld beperkte zich tot de kleuterschool, het park en de weg heen- en terug.
Van veel interessante dingen had ik toen geen notie. Zo wist ik niet
dat Laurence Olivier dat jaar schitterde als Richard III in een film waarvan hij
de regisseur, én de producer én de hoofdacteur was. Een ambitieuze onderneming.
De rol zou hem een Oscarnominatie opleveren.  En ook :
'de film heeft waarschijnlijk meer gedaan om Shakespeare terug tot bij het publiek te brengen dan enig ander project'.
                            Sir Laurence Olivier  foto van 't Net

Laurence Olivier 1955: Richard III, "Now Is the Winter of Our Discontent", de openingsscène.
Ge moet niet het hele fragment uitkijken hoor,
'k zet het hier enkel om de setting te tonen en de intonatie & interpretatie van Laurence Olivier.
https://www.youtube.com/watch?v=jmWtynh2Xwc
04min30 

Of die stijl van vertolken vandaag nog zou kunnen, daar heb ik geen idee van.
In elk geval, toen in 1955 waren misschien al een aantal jonge wolven rond de interpretatie aan het cirkelen,
om er iets mee te 'doen'. Peter Sellers was toen 30. (Yep, dié Peter Sellers)

In 1965, waren we met drie. Laura 6j, Tina 10j en ik 13j. We staken alle drie boven de tafel uit,
de wereld was al wat ruimer. En er waren de Beatles.
klank aanzetten,
https://www.youtube.com/watch?v=zx2TFk0vh1I
02min34

John & Ringo waren 25j en de twee anderen gedroegen zich navenant.
Peter Sellers was toen 40j en had iets beet dat bruikbaar was.
Hij zou een liedjestekst brengen als monoloog. Moet kunnen, denkt men dan,
van het podium naar de scène, van gezongen naar voorgedragen. Omgekeerd bestaat toch ook!

En de dag na de documentaire over George Martin heb ik dat curiosum van Sellers opgezocht.
En hoe meer ik erover te weten kwam, hoe meer ik onder de indruk raakte.
Dit was niet zomaar een speriebonen-grapje, dit was ernstig humoristisch werk.

Van Lennon & McCartney, de stukken tekst die Sellers gebruikt heeft :

         It has been a hard day's night, and I have been working like a dog
         It's been a hard day's night, I should be sleeping like a log
         But when I get home to you, I find the things that you do
         Will make me feel alright

         You know I work all day to get you money to buy you things
         And it's worth it just to hear you say you'll to give me everything
         That's why I love to come home, ‘cause when I get you alone
         You know I feel OK

         When I'm home everything seems to be right
         When I'm home feeling you holding me tight, tight

         It's been a hard day's night, and I been working like a dog
         It's been a hard day's night, I should be sleeping like a log
         But when I get home to you, I find the things that you do
         Will make me feel alright

En dan volgt nu A Hard Day's Night, gebracht door Peter Sellers, op de wijze van Laurence Olivier.
Dezelfde toonhoogte, hetzelfde accent, dezelfde stembuigingen …
de imitatie is zo raak, dat ze een eerbetoon aan Sir Laurence wordt.

Peter Sellers :
http://www.filmdetail.com/2011/05/24/peter-sellers-does-the-beatles-a-hard-days-night-shakespeare/

Let op hoe Sellers telkens het laatste woord van de strofe neerlegt.
Het gaat niet meer over de hardwerkende jongeman die thuis opgelucht zijn das uittrekt en een flesje bier opentrekt.
Sellers geeft een gans andere betekenis aan het thuiskomen.
Hij doet dat zonder één onvertogen woord te gebruiken, hij houdt zich aan de tekst.
Hoe vaker ik het filmpje bekijk, hoe meer ik onder de indruk raak van zijn kunnen.
Zelfs het feit dat hij op het einde van de tweede strofe gaat verzitten heeft in deze vertolking een betekenis.

klank aanzetten,
https://www.youtube.com/watch?v=zLEMncv140s
01min55

Met deze voordracht heeft Sellers de Engelse hitparade gehaald, zegt Wikipedia.
En ik heb dat toen allemaal gemist. Nuja, in '65 zou ik toch te jong geweest zijn om het te snappen,
Zoveel jaar later vind ik het driedubbel amusant, door de gelaagdheid van de vertolking.
Het lijkt wel bladerdeeg. Het lijkt luchtig maar het zit vol met … oei, mijn vergelijking loopt vast. Laat maar.

Dat is een voordeel van slecht slapen, er zijn 's nachts vaak interessanter dingen op TV dan overdag.
Van Shakespeare vertolkt door Olivier naar Sellers in een vertolking van een Beatles-nummer,
wat een knap stukje kruisbestuiving.

m – HiH-08/2016, bijgewerkt - https://nl.wikipedia.org/wiki/George_Martin_(producer) , https://nl.wikipedia.org/wiki/Peter_Sellers,
https://nl.wikipedia.org/wiki/Laurence_Olivier ,https://en.wikipedia.org/wiki/Richard_III_(1955_film)