In januari 2016 zijn in de Europese kranten veel commentaren gegeven over verdenkingen van migranten en asielzoekers die sexuele misdrijven plegen. Soms gaan de media slordig om met de terminologie van aanranding, verkrachting.

Hierover zal blogger Ward Van Loo geen oordeel vellen. Dit artikel slaat alleen op het belang van correct taalgebruik van feiten of betichtingen.

Wat hierna volgt is een korte studie van rechtskundige wetenschappelijke publicaties.

Hopelijk zullen de nieuwsreporters in hun verslaggeving van sexuele letselschade en commotie rond sexuele misdrijven rekening houden met deze informatie.

Wanneer de politie of speurders voor de procureur des Konings verslagen opstellen zullen zij ook met grote nauwkeurigheid erover waken dat geen verkeerd woordgebruikt sluipt in het proces-verbaal.

De wetsdokters schrijven soms fouten in hun expertise verslagen door de terrmen door elkaar te haspelen. De behandelende arts van een slachtoffer van een sexueel misdrijf is niet onderlegd om het juist juridisch onderscheid te maken wanneer deze zinnen neerschrijft in een medisch attest. Dit kan grote gevolgen hebben voor het slachtoffer en de kwalificatie van een misdrijf.

                                                   ..........................

Welk is dan het correct woordgebruik voor sexuele misdrijven volgens Belgisch   recht ?

We overlopen de hoofdprincipes zoals gepubliceerd in rechtsleer en een bibliotheek van  rechtspraak.

                 1. Aanranding van de eerbaarheid

Voorbeelden: iemand wordt gedwongen tot sexueel getint contact zonder penetratie van penis in het lichaam van het slachtoffer. Iemand dwingen zich uit te kleden, of te masturberen. Iemand met geweld kleren van het lijf rukken.

Dit kan letselschade tot gevolg hebben: geestelijke shock, zenuwspanningen, stress stoornis.

Maar penetratie met bijvoorbeeld een cola flesje werd dan weer wel als verkrachting veroordeeld. Ook van man in een man met een voorwerp penetreren via de anus.

Het onderscheid is belangrijk: de strafmaat zal hoger zijn als er verkrachting is.

Elk sexueel contact met een minderjarige wordt bestempeld als " aanranding van de eerbaarheid" .

Wat is de motivering ? De minderjarige jongen/ meisje wordt volgens de wetgever geacht niet altijd in staat te zijn goede of juiste oordelen te vellen over bepaalde situaties. De minderjarige heeft zogezegd ‘ geen oordeel des onderscheid’.

Als een jongen/meisje van minder dan 14 jaar gepenetreerd wordt is er automatisch 'verkrachting'. Dus zelfs met toestemming.

Als veertien- en vijftienjarigen dus gepenetreerd worden is er alleen een misdrijf van ‘ verkrachting’ als hij / zij niet heeft ingestemd. En als er wèl gewilde seks was met penetratie dan is het aanranding.

Aanranding van de eerbaarheid verschilt van ongewenste intimiteiten.

Dat is niet wettelijk gedefinieerd.

In het kabinet van de dokter bestaat hierover vaak twijfel. Bijvoorbeeld als vader of moeder met hun kind in consultatie komen en terminologie door elkaar gebruiken. Het gebeurt dat de ouders of de minderjarige zelfs niet beseffen dat de feiten een strafrechtelijke inbreuk uitmaken hetwelk aanleiding kan geven tot schadevergoeding bij vonnis. En dat de familiale verzekering in de meeste van zulke zaken dekking verleent realiseren zijn zich evenmin.

De leeftijd van het slachtoffer is dus een wezenlijk element in de beoordeling of er een misdrijf is waarvoor letselschade kan worden gevorderd. Morele schade is ook persoonlijke ongeschiktheid ( invaliditeit). Het kan ook tot gedeeltelijke werkonbekwaamheid aanleiding geven. Soms wordt het zelfs als arbeidsongeval aanvaard ( plotse gebeurtenis in het kader van de uitvoering van het werk als werknemer).

                               2.Verkrachting.

Terwijl aanranding van de eerbaarheid zich beperkt tot aanrakingen is er bij verkrachting méér aan de hand. Het misdrijf van verkrachting veronderstelt geslachtsgemeenschap. Het doel is sexueel genot. Het resultaat is voltrekking van de geslachtsdaad. De daad veronderstelt een immorele handeling.

In het strafwetboek komt de term sexueel misbruik niet voor. We moeten het als burger / slachtoffer dus stellen met de terminologie aanranding van de eerbaarheid en verkrachting.

Verkrachting binnen het huwelijk is strafbaar. Er bestaan culturen in andere landen waar de norm is dat een man zijn vrouw mag dwingen tot sexueel contact. In cursussen voor migranten die moeten inburgeren wordt les gegeven over Belgische normen, namelijk het verbod een partner te dwingen tot sex.

Er wordt in de wet geen onderscheid gemaakt of men man of vrouw is.

Verkrachting implicert gebrek aan toestemming. Een vrouwelijke patiënte kan dus aan de dokter een attest vragen over de schadelijke gevolgen van gedwongen seks. De echtgenoot die zijn vrouw tot sexuele betrekkingen dwingt is dus strafbaar voor verkrachting. Er kan een bewijsprobleem bestaan. De dokter moet dus oppassen in zijn beschrijving van het verhaal van de cliënt.  Er zijn soms aanknopingspunten. Namelijk bevestiging van de dader in een brief of in een verklaring aan de politie dat de sexuele handeling werd afgedwongen. Het kan ook morele druk zijn of het gevolg van dreiging met een onafwendbaar kwaad om zo de vrouw te doen toegeven.

Het is niet meer zoals vroeger een inbreuk op de openbare zeden; het is méér. Het is een misdrijf tegen de persoon. Dat kan thuis zijn, in de echtelijke slaapkamer waar niemand anders iets over te weten komt. Er is dus geen straffeloosheid meer binnen het huwelijk van de man die zijn vrouw dwingt tot sexueel contact. Vroeger was dat anders volgens de Belgische wetgeving.

Afwezigheid van toestemming is een wezenlijk bestanddeel. Het bewijs kan moeilijk liggen. Het ontbreken van toestemming is op zichzelf al een inbreuk op de sexuele integriteit van het slachtoffer.

Aanvaarding van sexueel contact betekent geen instemming met alle vormen van geslachtsverkeer dat ergens moet ophouden.

Poging tot verkrachting is ook strafbaar.

Niet enkel penetratie met de penis is belangrijk: ook andere vormen van penetratie vallen onder de bestraffing volgens de rechtspraak. Dus ook elke daad van sexuele penetratie , ongeacht het middel. De wet omschrijft niet wat we moeten verstaan onder penetratie. Het woord penis komt er niet in voor. In het Nederlands verstaan we onder penetratie “ indringen – doordringen”. Er moet dus een indringing van iets hebben plaatsgevonden. Want anders zou elke aanranding van de eerbaarheid een misdrijf van verkrachting opleveren. Dat kan niet de bedoeling zijn.

Agressie waarbij niet wordt aangetoond dat het ging om sexueel geweld wordt dan gerangschikt onder het misdrijf van slagen en verwondingen. Het kan bijvoorbeeld gaan om foltering.

De plaats van indringing is niet belangrijk: via de mond, anus, vagina. Het is altijd strafrechtelijk bedoelde ‘ penetratie’. Het middel, de methode of de plaats in het lichaam zijn niet meer beslissend in de vraagstelling of er wel een misdrijf is in de zin van de bewoordingen van het strafwetboek. Of het een sexueel karakter heeft zullen de procureur des Konings of de strafrechter moeten uitmaken.

Het sexueel karakter van de handeling moet niet worden afgeleid uit de subjectieve gevoelens van het slachtoffer. Niet de gewaarwording van het slachtoffer is de norm. Wel de objectiviteit van de feiten.

Een zwaarwichtigheid van de feiten is vereist waarbij de sexuele integriteit van de persoon wordt aangetast. Een opgedrongen tongkus vormt dus geen misdrijf van verkrachting. Of iets in het oor willen duwen evenmin.

Penetratie gebeurt dus niet alleen met het geslachtsorgaan. Het middel kan een voorwerp zijn. Gedeeltelijke penetratie is al voldoende om als misdrijf te worden bestempeld.

Een vrouw kan dus een man verkrachten.

De procureur des Konings of de rechter moeten dus in hun beslissing motiveren of er een sexuele beweegreden bestond.

Vrouwenbesnijdenis is strafbaar. Wanneer wordt geopereerd aan de uitwendige geslachtsorganen van de vrouw waarbij de clitoris wordt weggehaald ( of schaamlippen). Vrouwelijke genitale verminking is in sommige culturen normaal.

Einde informatie op 31.1.2016 over terminologie sexuele misdrijven

-------------------------------------------------------------------------------------------------