“De Vlaamse regering wist dat ook wel. De voorbije jaren heeft ze alleen maar een slecht toneelstuk gespeeld, enkel en alleen om deze hete aardappel over de verkiezingen te tillen.”

Maar stRaten-generaal is níét tevreden met de 42 miljoen euro die de Beheersmaatschappij Antwerpen Mobiel (BAM), een naamloze vennootschap die door het Vlaams Parlement is opgericht, aan Noriant moet betalen.

“Noriant heeft slechts recht op 1,3 miljoen euro”, zegt Manu Claeys. “In officiële documenten uit 2005 staat dat de maatschappij die de uiteindelijke bouwaanvraag opstelt, Noriant dus, slechts 1,3 miljoen euro krijgt. Wij hebben van de Vlaamse overheid nog geen enkele duidelijke uitleg gekregen waarom Noriant nu ineens 42 miljoen euro krijgt.”

“Rechtszaken blijven komen”

Maar hoe moet het nu verder? “Nu Europa de banden van Oosterweel met Noriant heeft doorgeknipt, zou het voor de Vlaamse regering veel gemakkelijker moeten zijn om een open houding aan te nemen tegenover alternatieven voor de Oosterweelverbinding ”, zegt Wouter Van Besien (Groen). “Want zolang de regering kiest voor een nieuwe autostrade in de stad, zullen de rechtszaken blijven komen. Hopelijk neemt de Vlaamse regering de studies van Ringland ernstig.”

Groen is net als stRaten-generaal voorstander van het Meccano-tracé, dat door de Antwerpse haven gaat en níét door Zwijndrecht of het Sint-Annabos.

Ondernemer Christian Leysen, die lid is van de mobiliteitsgroep Forum 2020, vindt dat het doorknippen van de band met Noriant hét moment is om werk te maken van twee andere maatregelen. “Zorg ervoor dat de haven rechtstreeks wordt verbonden met haar hinterland via de A102 van Ekeren naar Wommelgem, en stimuleer de verkeersstromen in de Liefkenshoektunnel en de Westerscheldetunnel in Nederland. Dat kan onder meer door internationaal transitverkeer in de spitsuren naar die tunnels af te leiden.”

Wat moeten we hier nu van denken? In 1995 werd aan de Vlaamse administratie gevraagd om op een A4’tje de prioriteiten voor de oplossing van de Antwerpse mobiliteitsknopen op te lijsten. Een bijkomende Scheldekruising kwam toen helemaal bovenaan de lijst terecht. Bijna twintig jaar, talloze studies, massa’s geld en een referendum later zijn we nog steeds niet aan het werk. Maar ondertussen staan we op de Ring wel bijna de hele dag met z’n allen in de file.

De evolutie van deze week betekent geenszins een doorbraak. De Vlaamse regering weet nu dat ze aan Noriant 42,2 miljoen euro moet betalen en daarmee verlost is van mogelijke schadeclaims die konden oplopen tot 323 miljoen. Dat kan een opsteker zijn voor de bewindslieden, maar daarmee worden de files niet opgelost. Bovendien is nog volstrekt niet duidelijk hoe de regering Oosterweel wil gaan financieren, nu Europa de geplande financiële constructie via de opbrengsten van de NV Tunnel Liefkenshoek heeft afgekeurd. Kan een investering van 3,2 miljard euro zomaar worden ingeschreven in de Vlaamse begroting die nu al bijna bezwijkt onder al haar zware lasten?

De bal ligt in het kamp van Vlaams minister van Begroting Annemie Turtelboom (Open Vld). Haar partij was voor de verkiezingen een koele minnaar van Oosterweel en gaf de voorkeur aan alternatieve oplossingen zoals de tangenten rond Antwerpen en een eventuele Scheldekruising op het tracé Oosterweel- Noord door de haven. Open Vld moest dat ‘breekpunt’ inslikken om tot de Vlaamse regering te kunnen toetreden. Maar welke houding gaat de partij aannemen nu het dossier opnieuw op tafel komt?

De N-VA van minister-president Geert Bourgeois, minister van Mobiliteit Ben Weyts en burgemeester Bart De Wever heeft een nog belangrijkere stem in het kapittel. De N-VA zweert bij Oosterweel en wil geen vertraging in het dossier meer dulden. Maar hoe de partij de financiering nu verder wil gaan organiseren, dat blijft voorlopig onduidelijk.

Oosterweel zit vast. Niet alleen door de problemen rond de financiering, maar ook door de administratieve en juridische procedures die de komende jaren nog zullen volgen. De nieuwe Vlaamse regering lijkt nog niet goed te weten welke richting ze precies uit wil met het dossier. De burgemeester van Antwerpen lijkt de meest aangewezen figuur om in zijn rol als N-VA-voorzitter dit probleem aan te pakken en in de juiste richting te sturen. Bij voorkeur in goed overleg met de geëngageerde burgers van zijn stad.