Open Vld herlanceert voorstel: maximum 2 keer bijzitter bij verkiezingen
Bent u alweer opgeroepen als voorzitter of bijzitter in een kiesbureau? Als het van Open Vld afhangt, moet de Belg die taak maximaal twee keer in zijn leven vervullen. 'Het kan niet dat telkens dezelfde burgers worden opgeroepen.'
Het is een oud zeer in verkiezingstijd: sommige Belgen worden verkiezing na verkiezing opgeroepen als bijzitter of voorzitter in een kiesbureau. Dat blijkt ook uit verslagen van de afgelopen verkiezingen, weet Open Vld-kamerlid Nele Lijnen.
En dat wordt bevestigd door vrederechter Paul Raepsaet. "De gemeente bezorgt een lijst van kandidaten aan de vrederechter en soms aan de voorzitter van de rechtbank van eerste aanleg. De rechter maakt op basis van bepaalde criteria, zoals leeftijd en beroep, een keuze. Maar er wordt wel vaak een beroep gedaan op advocaten, ambtenaren en leerkrachten. Sommige gemeenten hergebruiken ook oude lijsten, omdat die mensen hun democratische plicht met plezier vervulden."
Daarom stuurde Guido De Padt (Open Vld) als minister van Binnenlandse Zaken in 2009 een omzendbrief naar de gemeenten en kantons met de vraag kiezers niet meer dan twee maal op te roepen als bijzitter. "Het klopt dat gemeenten soms liever bekende mensen die goed presteren oproepen in plaats van onbekende mensen. Maar je mag niet het slachtoffer worden van je eigen inzet", stelt de burgemeester van Geraardsbergen.
Onrechtvaardig
Maar die omzendbrief valt nog te vaak in dovemansoren. Bart Somers (Open Vld) probeerde vlak voor de verkiezingen van 2014 een vrijstelling na twee keer bij- of voorzitterschap in de wet vast te leggen. In de commissie Binnenlandse Zaken kreeg het wetsvoorstel groen licht, maar door een overvolle agenda geraakte het niet meer op tijd door het parlement.
Open Vld haalt het wetsvoorstel nu van onder het stof. "Concreet kan wie al twee keer als voorzitter of bijzitter werd opgeroepen, een vrijstelling krijgen. Wie de functie graag uitoefent, mág ze uiteraard aanvaarden", stelt Lijnen. "Zo werken we een onrechtvaardigheid weg en vergroten we het draagvlak voor deze speciale burgerplicht."
Technisch stellen zich geen problemen, denkt Lijnen. "Via het rijksregister zal bij de gemeenten de identiteit van de burger die voorzitter of bijzitter is geweest worden opgenomen, met de vermelding hoe vaak en in welke hoedanigheid hij of zij heeft gezeteld." De Vlaamse liberalen verwachten weinig tegenstand voor hun wetsvoorstel. Als het erdoor geraakt, zal er geturfd worden vanaf de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en zal het gelden voor zowel de federale, Europese, regionale en lokale verkiezingen.
Als het erdoor geraakt, zal er geturfd worden vanaf de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en zal het gelden voor zowel de federale, Europese, regionale en lokale verkiezingen
Overigens: wie vandaag een geldig excuus heeft, zoals een ziek kind, op vakantie of aan het werk, kan aan de taak ontsnappen. Wie wordt opgeroepen en zonder geldig excuus zijn kat stuurt, riskeert een gepeperde factuur. De voorbije jaren werden er boetes tot 500 euro uitgeschreven. De afgelopen jaren werden duizenden personen die verstek lieten gaan als bijzitter al voor de rechtbank gedagvaard.