De cruciale discussie over de gelijke verdeling van lusten en lasten was niet alleen in de aanloop naar het regeerakkoord belangrijk, maar zal dat ook in al die kleinere deeldiscussies zijn. De besparingen in de gezondheidszorg zijn een goed voorbeeld. Met een tegenstem van de socialistische mutualiteiten en een onthouding van de christelijke mutualiteiten blijkt ook dat allesbehalve vanzelfsprekend.

De regering wordt hier met een paradox geconfronteerd. Kan er bespaard worden in de gezondheidszorg? Zeker, de voorbije jaren verschenen een aantal interessante studies over hoe er structureel kan worden ingegrepen. Specialisatie van ziekenhuizen, het verminderen van overconsumptie, een andere omgang met de farma-industrie... het kan de gezondheidszorg tegelijk beter en goedkoper maken. Maar dergelijke ingrepen vragen tijd. En ze stuiten op machtige lobbygroepen.

Voor de begroting moet het echter snel gaan: we moeten nu weten hoe we de budgettaire doelstellingen volgend jaar gaan halen. Nog voor de kabinetten van de ministers helemaal ingericht zijn, moet er al een plan liggen. En dan wordt het verleidelijk de weg van de minste weerstand te kiezen.

Gaan we de ziekenhuizen hervormen of zal straks in elk hospitaal een of ander genie becijferen dat het nog eens met wat minder verplegers kan? Gaan we de kostprijs van de gezondheidszorg structureel aanpakken, zelfs tegen de lobby’s van de farma-industrie en de artsen in, of gaan alleen maar allerlei grote en kleine facturen voor de patiënt omhoog?

Het is te vroeg om al definitief te oordelen, maar het debat over het inschrijvingsgeld in het hoger onderwijs of de gezondheidszorg maakt alvast duidelijk dat de grootste moeilijkheid niet besparen is, maar wel het op een goede manier doen.