Wanneer heeft u voor het laatst een klassieke brief verstuurd? Een postkaart gekregen? De klassieke brievenpost zit in een neerwaartse spiraal. In die mate zelfs dat een van de absolute oerprincipes – de postbode die tijdens zijn ronde elke dag langs elke brievenbus passeert – ter discussie staat. Het BIPT, de toezichthouder op de postdiensten in ons land, vindt dat we moeten nadenken over een ver­laging van de “bedelings­frequentie”. Nu komt de ­facteur elke weekdag, in de toekomst kan het misschien op maandag, woensdag en vrijdag.

“Er zijn daar al experimenten mee in Italië”, zegt Jack Hamande, één van de vier raadsleden van het BIPT. “Brievenpost is een puur functionele gelegenheid ­geworden: het gaat nog om facturen, verzekeringspapieren, enzovoort. Dingen waar we emotionele waarde aan hechten of die héél dringend zijn, sturen we tegenwoordig in een mail of sms. Met spanning uitkijken doen we eigenlijk alleen nog naar een postpakketje, niet naar de gewone post.”

Premiumdienst

Het speelt dus minder een rol dat klassieke post ook ­elke dag in onze bus zit. “Zo denkt een gemiddelde klant er ook over”, zegt Ozhan ­Zurel van het BIPT. “We hebben een studie gedaan bij klanten om te zien wat ze in de toekomst verwachten van de postbedeling. Een lagere bedelingsfrequentie blijkt het meest aanvaarde toekomstscenario. Voor de kranten ga je natuurlijk wél nog dagelijkse bediening hebben. En als je echt wil dat je brief daags nadien aankomt – wat nu de regel is – zal je daar ook altijd voor kunnen kiezen, maar dan als een soort premiumdienst.”

Doorgaan zoals we nu bezig zijn, kan niet, vindt het BIPT. “Nu staat nog in de wet dat de postbedeler elke dag bij elke brievenbus langs moet gaan, dat is de zogenaamde verplichte universele postale dienst”, zegt ­Hamande. “Door de dalende volumes dreig je binnen vijf of tien jaar postbodes met ­lege zakken te krijgen. Dan wordt het een verlieslatende operatie en moet de staat – zo staat het ook in de wet – de kosten bijpassen. Dat moeten we vermijden.”

Weinig enthousiasme

"Een verlaging van het aantal dagen dat post wordt rondgebracht is totaal niet aan de orde", laat vicepremier Alexander De Croo, bevoegd voor post, weten in een reactie op het voorstel. "De Europese postrichtlijn stelt dat er minstens vijf werkdagen per week postbedeling is. Dat staat ook zo in het beheerscontract met bpost. Ik ben niet van plan daar een uitzondering op te maken." Wel voorziet het regeerakkoord in een herziening van de postwet, onder meer omtrent een verdere vrijmaking van de postmarkt en regelgevende stabiliteit. Die discussie heeft geen betrekking op het verlagen van de postfrequentie, klinkt het nog bij de minister.

Groot enthousiasme is bij bpost evenmin te vinden. "Onze klanten sturen nog dagelijks meer dan negen miljoen brieven en zijn dus nog steeds overtuigd van de waarde van de papieren briefwisseling als communicatiemiddel", luidt het bij het postbedrijf, dat benadrukt dat een aanpassing van het aantal dagen dat post wordt rondbedeeld dat ook helemaal niet aan de orde is. "Ons strategisch plan voor de volgende jaren houdt dus rekening met vijf dagen levering per week".

Bpost zegt ook verrast te zijn door de studie, "die absoluut niet representatief is voor de dagdagelijkse realiteit en afgenomen is bij een zeer klein panel van 80 personen". Het bedrijf is ook niet betrokken geweest bij de totstandkoming van de studie.

"Slecht voor tewerkstelling én burger"

Een derde doodsteek komt van de vakbond. "Slecht voor de tewerkstelling en slecht voor de burger", stelt Jean-Pierre Nyns, algemeen secretaris van ACOD Post. De vakbond ziet er een aanval in door de regulator. "Steeds opnieuw valt het BIPT de universele dienstverlening aan de burger aan", zegt Nyns in een reactie. "Zij vertalen daarmee regelrecht het standpunt van N-VA".