"Sleutelfiguur in terreurcel Barcelona reisde regelmatig naar België"

Volgens de politie planden de daders van de aanslag op de Ramblas in Barcelona en van de mislukte aanslag in badplaats Cambrils, hun terreur vanuit het huis in Alcanar waar woensdag, daags voor de aanslagen, een gasexplosie plaatsvond. De veiligheidsdiensten kondigden vandaag "verschillende gecontroleerde explosies" aan in Alcanar en zeggen dat de bevolking zich niet ongerust moet maken.

Intussen concentreren de speurders zich volgens mediaberichten meer en meer op de rol van de imam. Vermoed wordt dat een van de lichamen die werden gevonden onder het puin in Alcanar dat van de islamitische geestelijke is. Al kan hij ook nog in leven zijn. Voor de politie geldt hij als de sleutelfiguur. Hij zou de jongeren geradicaliseerd hebben en de terreurcel hebben geleid. Ook familieleden van de verdachten geven aan dat de jongeren pas in religie geïnteresseerd raakten, sinds de komst van de geestelijke.

Niet geïntegreerd

De imam Abdelbaki Es Satty uit Ripoll zou volgens politiebronnen in de veertig zijn. Zijn buren schilderen hem af als een zeer gereserveerd persoon. Hij was niet geïntegreerd in de moslimgemeenschap in Ripoll, een landelijke stad van 10.000 inwoners, waar iedereen iedereen kent en waar er ongeveer vijfhonderd Maghrebijnen wonen. 

Nooit zou hij in zijn preken hebben laten blijken dat zijn interpretatie van de islam salafistisch of radicaal was. In 2012 verliet hij de gevangenis in Castellón. Zijn arrestatie had iets te maken gehad met de terroristische aanslag van 2004 in Madrid waarbij 192 mensen om het leven kwamen. Tijdens de huiszoeking van gisteren vertelde een buur aan de Mossos, de Spaanse politie, dat hij dinsdag het laatst met hem had gesproken, en dat hij hem had verteld dat hij van plan was terug te keren naar Marokko met zijn familie, waar hij meerdere kinderen had achtergelaten.

Abdelbaki is sinds 2015 imam in Ripoll. Daar moet hij in contact zijn gekomen met de jonge verdachten die ondertussen geïdentificeerd zijn door de Mossos: Driss en Oukabirm Moussa, Mohammed Younes Hychami en Abouyaaqoub. Aallaa Said was afkomstig uit de stad Ribes de Freser, op 13 kilometer van Ripoll.

Verhuis naar België

Andere buren vertelden aan El Pais dat de imam voor zijn vertrek had verteld dat hij naar België wilde verhuizen. Dat kwam voor hen niet als een verrassing, aangezien de imam vaak naar België reisde. Al wisten de buren naar eigen zeggen nooit waarom. De gemeenschap van Ripoll dacht dat hij ofwel naar Marokko was teruggekeerd, ofwel naar België was verhuisd. 

Volgens onderzoeksbronnen vertrok hij echter naar Alcanar om de aanslagen op La Ramblas in Barcelona en Cambrils voor te bereiden. Van daaruit was de groep was van plan om een veel grotere aanslag in Barcelona te plegen. Maar de toevallige explosie in Alcanar van woensdagavond dwong hen de plannen te wijzigen. Onderzoekers vermoeden dat een van de lichamen gevonden in het huis van Alcanar dat van de imam is.