Direct naar artikelinhoud

'Lijdensverhaal Jezus is plagiaat'

Het lijdensverhaal van Jezus zoals dat in de bijbel wordt beschreven is afgekeken van een veel ouder verhaal. Assyrioloog Henriette Broekema betoogt in een nieuw boek dat het verhaal is gebaseerd op veel oudere mythen uit Sumerië.

Dumuzi (tweede van rechts) is uit de dood opgestaan en wordt begroet door zijn zus, volgens Broekema. Afdruk (rechts) van een Sumerische rol (links).Beeld British Museum

In een interview met de Volkskrant zegt Broekema vandaag dat ze het aannemelijk acht dat Jezus heeft geleefd, en dat hij inderdaad ter dood is gebracht. 'Maar daarna hebben de evangelisten het gebeuren opgehangen aan de verhalen die men in die cultuur al kende. Om het beter mondeling door te kunnen geven aan de volgende generatie.'

Broekema was er niet naar op zoek, zegt ze, maar stuitte bij toeval op een gedicht over een Sumerische herder, Dumuzi. Het verhaal over zijn einde lijkt erg op dat van Jezus zoals het in de bijbel wordt beschreven: een van zijn beste vrienden verraadde hem, waarna hij werd meegevoerd, gegeseld, ter dood gebracht en beweend door vrouwen - waarna hij drie dagen later weer herrijst uit de dood. Christenen herdenken vandaag, op Goede Vrijdag, wereldwijd de dood van Jezus.

Broekema schrijft dat het lijdensverhaal van Jezus een van de oudste thema's is van de mensheid, veel ouder dus dan 2000 jaar, zoals christenen geloven. 'ik denk dat deze verhalen teruggaan tot het ontstaan van de landbouw, in het Anatolië en Syrië van tienduizend jaar voor Christus. Dit is een traditie die nog eens duizenden jaren verder teruggaat en daarna in allerlei gedaanten de kop opsteekt.'

Vandaag in de Volkskrant: 'Een mythe gaat niet over de feiten, maar alleen over de boodschap.'

Op een fresco uit de 16de eeuw in de Italiaanse plaats Momo begroet Maria de opgestane Jezus.Beeld getty