De nieuwe Vlaamse regering zal de komende jaren de buikriem aanhalen, maar wil tegelijk blijven investeren in een aantal sociale uitdagingen. Die evenwichtsoefening vormt een beetje de rode draad door het regeerakkoord van N-VA, CD&V en Open VLD.

Bourgeois, Peeters en Rutten maakten een enorm goedgeluimde indruk tijdens de voorstelling van het akkoord. Er konden ook enkele grapjes van af. Zo ging het doorgeven van de vele micro's moeizaam, wat de aanwezigen duidelijk deed denken aan de persconferentie van Bart De Wever van enkele weken geleden. 'Voor je het weet hebben we een YouTube-hit', grapten Bourgeois en Peeters. Een eenvoudigere oplossing zou geweest zijn om van plaats te wisselen, zeiden ze daarna. 'Maar dat gaan we niet doen. Geert, blijf jij de volgende 5 jaar maar op die stoel zitten', grapte Peeters.

'Vertrouwen, verbinden, vooruitgaan'

'Vertrouwen, verbinden, vooruitgaan'. Die VVV-combinatie is het centrale drieluik in het 127 pagina’s tellende regeerakkoord. Het is een duidelijke verwijzing naar de 'Verandering voor Vooruitgang'-campagne van N-VA.

Het regeerakkoord zelf heeft een hoog ‘snoeien om te groeien’-gehalte. Er is afgesproken om al vanaf 2015 aan te knopen met een budgettair evenwicht. Om dat doel te bereiken zal de regering Bourgeois I grondig moeten besparen.

Provincies afgeslankt

Volgens het regeerakkoord zal er in de eerste plaats bespaard worden op het eigen overheidsapparaat. Het aantal entiteiten wordt 'drastisch' verminderd. De provincies worden niet afgeschaft, maar wel fors afgeslankt. Ze krijgen enkel nog grondgebonden bevoegdheden.

Steden met meer dan 200.000 inwoners (Antwepen en Gent) nemen zelf de taken van de provincies in handen. Het aantal provincieraadsleden wordt gehalveerd, het aantal gedeputeerde beperkt tot vier.

Gelijke kinderbijslag

Wat de kinderbijslag betreft, is het de bedoeling om (ten vroegste vanaf 2016) een gelijke kinderbijslag te geven voor elk kind. De bestaande rangorderegeling en de leeftijdstoeslag worden afgeschaft, maar er komen wel sociale correcties. Kind en Gezin wordt de bevoegde instantie.

'Omdat we vinden dat elk kind gelijk is, geven we een gelijke basiskinderbijslag. We schaffen de rangorderegeling en leeftijdstoeslag af, behouden een toeslag voor kinderen met bijzondere zorgnoden en voor wezen, en voeren een sociale toeslag in voor kinderen die opgroeien in een gezin met een laag inkomen, waarbij we rekening houden met de gezinsgrootte', staat te lezen in de visietekst.

Voor de personen met een handicap die wachten op zorg, beloven de regeringspartners 'extra ondersteuning vanaf dag één'. 'De inspanningen om mensen met de grootste ondersteuningsnoden te helpen, drijven we op', luidt het nog.

Woonbonus

De woonbonus, één van de nieuwe Vlaamse bevoegdheden, wordt grotendeels behouden. Voor bestaande contracten verandert er niets. Voor contracten vanaf 2015 komt er wel een bijsturing. Daarnaast komt er een onderzoek of er op termijn een keuze kan komen tussen een woonbonus of een verminderd registratierecht.

Om tegemoet te komen aan de noden op het vlak van wonen wil de regering tegen 2020 ook 93.000 bijkomende woongelegenheden creëren.

Exit gratis-beleid

Bij het openbaar vervoer gaat het gratis-beleid op de schop. De Vlaamse vervoersmaatschappij moet haar kostendekkingsgraad verhogen. De eigen inkomsten moeten omhoog, bijvoorbeeld door extra inkomsten uit reclame of 'gedifferentieerde tarieven'. Daarnaast wordt het concept ‘basismobiliteit’ vervangen door ‘basisbereikbaarheid’.

De toekomstige minister van Mobiliteit dient volgens het akkoord ook een overleg op te starten met de federale overheid opdat het rijbewijs met punten kan worden ingevoerd.

Onderwijs

Op onderwijsvlak komt er een loopbaanpact om het beroep van leerkracht aantrekkelijker te maken. Het masterplan voor de hervorming van het secundair onderwijs wordt uitgevoerd en er komt een ‘masterplan scholenbouw’ om bijkomende plaatsen te creëren. In het hoger onderwijs komen er uiterlijk in 2018-2019 niet-bindende toelatingsproeven voor alle richtingen.

Nog een opvallend punt is dat voor inburgeraars de bestaande ‘inspanningsverbintenis’ wordt vervangen door een ‘resultaatsverbintenis’.

Miserietaks

Naast een vereenvoudiging van de schenkings- en registratierechten wordt ook de veelbesproken echtscheidingstaks of ‘miserietaks’ teruggeschroefd. Het tarief voor koppels die scheiden gaat opnieuw omlaag naar 1 procent.

Wat de dienstencheques betreft, nog één van die nieuwe bevoegdheden, kiest Bourgeois I ervoor om de prijs en de fiscale aftrek te behouden.

Het doelgroepenbeleid wordt ingesnoerd. De doelgroepen worden beperkt tot jongeren, 55-plussers en mensen met een arbeidshandicap.

Media

Bij Media valt op dat het derde net van de VRT niet verdwijnt, maar enkel nog zal gebruikt worden voor de ontkoppeling van Ketnet en Canvas. OP12 zal dus geen eigen inhoud meer produceren. Er is ook een algemene evaluatie van de openbare omroep voorzien, voorafgaand aan een nieuwe beheersovereenkomst.

De tekst wekt voorts de indruk dat de VRT meer aandacht zal moeten besteden aan Nederlandstalige producties. Er komt bovendien een stimulans voor private radiozenders die een extra inspanning leveren voor de Vlaamse muziekindustrie.

Oosterweel

Rond Antwerpen wordt het Masterplan 2020, met het BAM-tracé voor de Oosterweelverbinding, prioritair uitgevoerd. Er wordt wel onderzocht of een overkapping van de Ring ruimtelijke en medische voordelen kan hebben.

In de Waaslandhaven wordt het besluitvormingstraject voor het Saeftinghedok, dat in de plaats van het dorp Doel komt, opgestart. De bewoners en landbouwers in de te ontwikkelen natuurcompensatiegebieden zullen gefaseerd hun grond moeten verlaten.