Extreem weer

De impact voor ons land zal zich hoofdzakelijk vertalen in extreme weertypes, zo blijkt uit simulaties die het KMI heeft gemaakt met computermodellen. De zomers worden iets warmer en droger, de winters iets minder koud maar natter. “Grootste verandering is dat bij extreme regenbuien, onweders dus, veel grotere hoeveelheden neerslag zullen vallen. Met grote kans op overstromingen, zoals we die gekend hebben in de winter van 2010”, zegt wetenschapper Piet Termonia van het KMI.

Vlaanderen onder water

yer', 'wid': '_1467261', 'uiconf_id': '21813201', 'flashvars': { 'doubleClick': { 'plugin': true, 'adTagUrl': prerollUrl }, 'vast' : { 'plugin' : true, 'postrollUrl' : prerollUrl.replace('preroll', 'postroll'), 'loadAdsOnPlay' : true }, 'adsOnReplay': true, 'metadataProfileId': 3063771, 'requiredMetadataFields' : true }, 'cache_st': '1406844806', 'entry_id' : '1_d2oeio71'});kWidget.addReadyCallback( function(playerId){ var kdp = document.getElementById(playerId); kdp.kBind( 'metadataReceived', function (){ var location; var customDataList = kdp.evaluate('{mediaProxy.entryMetadata}'); var VSOdivs = document.getElementsByClassName('video-source-origin'); if (VSOdivs.length > 0) { for(var o = VSOdivs.length; o >= VSOdivs.length; o--) { var SOD = VSOdivs[o-1]; if(SOD){ SOD.parentNode.removeChild(SOD); } } } if(customDataList && customDataList.Source) { var val = customDataList.Source; switch (val) { case 'ATV': location = 'atv'; break; case 'TVL': location = 'tvl'; break; case 'TVO': location = 'tvoost'; break; } if(location) { var locURL = 'www.' + location + '.be'; var videoSourceOrigin = document.createElement('div'); var figure = kdp.parentNode; videoSourceOrigin.className = 'video-source-origin'; videoSourceOrigin.innerHTML = 'Bekijk meer video\'s van ' + val + ' op

'; figure.parentNode.insertBefore(videoSourceOrigin, figure.nextSibling); } } });});

Door de klimaatverandering krijgen de kustgebieden te maken met overstromingen bij stormen, erosie van de kust en het feit dat natuurlijke vochtige gebieden verdwijnen of verder naar het binnenland verschuiven. Ook met een stijging van het grondwaterpeil en een verzilting van de bodem en van het grondwater dient rekening te worden gehouden.

“Mocht het water één meter stijgen, dan zou 63.000 hectare in West- en Zeeuws-Vlaanderen en langs de Schelde overstromen. Dat kan al tegen 2100 gebeuren. Bij een stijging tot vijf meter worden Brugge, Antwerpen, Dendermonde en Mechelen kuststeden. Als er niets gebeurt om het afsmelten van de ijskappen op Groenland af te remmen of te stoppen, stijgt de zeespiegel tegen het jaar 3000 met acht meter en loopt één tiende van het Belgisch grondgebied (of 3.700 vierkante kilometer) onder”, concludeert professor Klimatologie aan de UCL Jean-Pascal van Ypersele in zijn rapport ‘Impact van de klimaatverandering in België’ dat hij op vraag van Greeenpeace maakte.

Meer ziektes en overlijdens

Warme, droge zomers. De klimaatverandering lijkt ideaal voor wie vakantie heeft. “Maar het is ook van belang dat mensen zich goed voelen in de heersende temperaturen. Langdurige hitte zou wel eens kunnen omslaan in stress en voor meer cardiovasculaire ziekten kunnen zorgen”, zegt van Ypersele.

Een studie van het Wetenschappelijk Instituut Volksgezondheid heeft uitgewezen dat de hittegolf tijdens de zomer van 1994, die gepaard ging met hoge waarden aan troposferische ozon, op zes weken tijd 1.226 bijkomende sterfgevallen heeft veroorzaakt. De hitte van de zomer van 2003 heeft in België geleid tot bijna 1.300 bijkomende sterfgevallen bij personen van 65 jaar en ouder geleid. In Frankrijk stierven zelfs 15.000 mensen meer dan tijdens andere zomers.

“Een ander fenomeen dat we in België kennen is een toenemend aantal gevallen van de ziekte van Lyme sinds het begin van de jaren 1990. Deze toename kan verschillende redenen hebben, maar Zweedse onderzoekers hebben aangetoond dat er een verband was tussen de toename van het aantal teken (de dragers van deze ziekte ) tussen 1960 en 1998 en de stijging van de dagelijkse minimumtemperaturen. Dit wijst erop dat de klimaatverandering in de toekomst zou kunnen bijdragen aan een toename van het aantal gevallen in België”, zegt het WIV.

Andere vissen, planten verdwijnen

Langs de vloedlijn aan de kust zijn dit jaar tientallen badgasten gestoken door een pieterman. Door de opwarming van de aarde en de stijging van de temperatuur van het Noordzeewater zijn deze kleine maar zeer giftige visjes in aantal gestegen. “De pieterman houdt van dat iets warmer water”, zeggen maritiem biologen van het Vlaams Instituut voor de Zee. De kans is groot dat de vispopulatie in de Noordzee grondig zal wijzigen. Dat typisch noordelijke vissoorten verdwijnen en andere (zuideiljke) soorten die beter gedijen in iets warmer water, naar hier zullen komen en het natuurlijke evenwicht in de Noordzee zullen komen verstoren.

Niet alleen de kust zal overigens worden getroffen door de klimaatopwarming, ook de Hoge Venen. De klimaatwijziging zal de kans op verdroging van de veenmossen en andere mossoorten doen stijgen en bepaalde zeldzaam geworden begroeiingen definitief doen verdwijnen.

Gedaan met skiën?

De kans is klein dat we op termijn, zoals in China, met mondmaskertjes in de stad zullen moeten rondwandelen omdat de vervuiling zo groot is. Aan de kust vraagt men niets liever dan een lange hete zomer. Maar in de Hoge Venen gaan skiën of langlaufen in de winter, zou op termijn wel eens gedaan kunnen zijn.

Maatregelen

Het rapport geeft enkele voorbeelden van maatregelen om de gevolgen van de klimaatverandering te bestrijden. Om de overstromingsschade en wateroverlast terug te dringen, kunnen we bijvoorbeeld investeren in waterdoorlatende verharding, bufferbekkens en andere waterreservoirs. Daarnaast is er een goede afstemming nodig tussen stedelijk waterbeheer en onder andere ruimtelijke planning. Bij die planning moeten ook doelgericht vegetatie en wateroppervlakken worden ingezet om extreme temperaturen te milderen.