Tweehonderd ouders hielden een jaar lang een schoolkostendagboek bij. De schoolfactuur vertelt niet alles, zo blijkt: ‘niet-verplichte’ kosten als laptop en meerdaagse uitstappen nemen een grote hap uit het gezinsbudget. Ouders weten ook niet altijd waar het geld naartoe gaat. Bovendien is er een groot verschil tussen scholen onderling, ook bij gelijkaardige studierichtingen.

‘Sommige scholen houden de kosten bewust hoog onder het mom van kwaliteit. Zo kunnen ze ook een bepaald publiek vermijden’, zegt specialist onderwijsfinanciering Steven Groenez van het Onderzoeksinstituut voor Arbeid en Samenleving (HIVA) in een interview met het maandblad Klasse.

Uit de uitspraken van ouders in de peiling spreekt verontwaardiging over onduidelijke bedragen of kosten waarvan ze het nut niet meteen inzien. Zo is er veel frustratie over de ‘papieren kost’. Het gaat dan bijvoorbeeld over de opmars van dure invulboeken. Nog zo’n heikel punt: kopiekosten. Soms hebben ouders geen idee of de school die ook daadwerkelijk gemaakt heeft.

Ook de ‘facultatieve’ meerdaagse uitstappen zijn een doorn in het oog van sommige ouders. De didactische meerwaarde ervan is niet altijd duidelijk, en de uitstappen worden bovendien elk volgend leerjaar duurder, getuigen ouders. Uit de peiling van eCOB blijkt ook dat ouders vaak hard schrikken van de hoog oplopende kosten die ze niet terugvinden op de schoolfactuur, zoals vervoer en aankoop van een computer.

Scholen blijken onderling enorm te variëren. Vaak heeft dat te maken met de specificiteit van studierichting – voor Hotel heb je duurder materiaal nodig dan voor Handel – maar er is meer aan de hand. 'Scholen die de prijsdrempel bewust hoog leggen, houden een systeem in stand waarbij de schoolkeuze niet afhankelijk is van de talenten van de jongeren, maar wel van hun sociale achtergrond’, zegt Pieter Lesaffer, hoofdredacteur van Klasse.