Boete voor Zwitserse scholieren die hand van leerkracht weigeren

Het was in het stadje Therwil, nabij Basel en nauwelijks tienduizend inwoners groot, dat het incident zich in april voordeed. Twee moslimleerlingen (14 en 15) van Syrische afkomst weigerden de hand van een vrouwelijke leerkracht te drukken ‘omdat hun geloof geen fysiek contact toeliet met vrouwen die geen familie zijn’.

De school loste het incident op door te beslissen dat de leerlingen geen enkele leerkracht nog een hand moesten geven, of het nu om mannen of vrouwen ging.

Woensdag besliste het lokale bestuur om de oplossing van de school te herroepen, en kondigde het aan boetes uit te schrijven aan de ouders van leerlingen die nog een hand weigeren. Ook de leerlingen zelf zouden op een ‘noodzakelijke en proportionele wijze’ gestraft worden.

Integratie-uitdagingen

‘Elke leerkracht heeft het recht een hand te vragen’, schreef het kanton in een mededeling. ‘Het publiek belang dat de gelijkheid tussen mannen en vrouwen respecteert en de integratie van vreemdelingen aanmoedigt, weegt zwaarder dan de gewetensvrijheid en godsdienstvrijheid van de leerlingen’, stelde het kanton. Een hoofddoek dragen of zwemlessen weigeren zou wel toegelaten zijn. ‘Een handdruk is een sociaal gebaar dat leerlingen ook in hun professionele leven nodig zullen hebben.’

In Zwitserland wordt kinderen al van jongs af aan geleerd om handen te drukken, als een teken van respect. Wat in Therwil gebeurd is, wordt dan ook ‘een aanval op de Zwiterse cultuur genoemd’. Ook Simonetta Sommaruga, de minister van Justitie, benadrukte dat een hand geven een belangrijk deel uitmaakt van de Zwitserse cultuur.

Volgens een woordvoerder van het Zwisterse kanton is de geweigerde handdruk in Therwil ‘een van de uitdagingen op het vlak van integratie, die zich niet beperken tot de scholen alleen’.

Boerkaverbod

In Zwitserland woedt al langer een debat over de rol van de islam in de samenleving. Ongeveer vijf procent van de Zwitserse bevolking is moslim, maar vaak wordt geopperd dat de moslims niet voldoende geïntegreerd zijn. In 2009 besliste Zwitserland na een referendum om de bouw van minaretten te verbieden en vorig jaar legde het kanton Ticino een boete van 9.000 euro vast voor wie in het openbaar een boerka draagt.

De heisa werd nog groter nadat Zwitserse media het bericht verspreidden dat een van de twee jongens op Facebook een video die Islamitische Staat steunde had verspreid. Zijn vader zou een imam zijn in een moskee die Saoedisch geld ontvangt. Het gezin had voorlopig politiek asiel gekregen in Zwiserland en had de Zwitserse nationaliteit aangevraagd. De geweigerde handdruk heeft die procedure nu opgeschort.

De moslimgemeenschap in Zwitserland veroordeelde de geweigerde handdruk. ‘In de islam is wederzijds respect belangrijker dan de eventuele overweging iemand geen hand te geven’, zei Montassar Ben Mrad, de voorzitter van de federatie van Zwitserse islamitische organisaties.