Vakbonden zetten zich schrap voor hete herfst
Het zomerakkoord is de vakbonden in het verkeerde keelgat geschoten. "Geen stap dichter bij fiscale rechtvaardigheid en geen respect voor het sociaal overleg" is het oordeel. Zijn we op weg naar een nieuwe hete herfst?
Oktober tot december 2014. Charles Michel is pas premier en de ene nationale manifestatie volgt de andere spoorstaking op. Er komen provinciale stakingsdagen, betogingen en andere stiptheidsacties. ‘Het land ligt plat’ is dé slogan van het moment. Voor de één een zegegebaar, voor de ander geweeklaag: de hete herfst. En wie weet is het binnenkort weer zover. De vakbonden zijn namelijk niet te spreken over het zomerakkoord van de federale regering. 'Geen sprake van structurele maatregelen voor een eerlijke fiscaliteit', 'bemoeizuchtig in sociale dossiers’ en ‘een aanval op de vaste benoemingen in de openbare sector’, klinkt het.
Openbare sector stakingsklaar
Dan rijst al snel de vraag: doemt aan de einder een nieuwe hete herfst op? Jazeker, als het van de vakbonden van de openbare sector afhangt. Daar worden namelijk de vaste benoemingen afgeschaft. Een beslissing die hard aankomt, aangezien de vakbonden – naar verluidt – op voorhand was beloofd dat de openbare sector niet in de klappen zou delen. Dat dit nu wel gebeurt, is olie op het vuur.
'Het vertrouwen in minister Vandeput is helemaal verdwenen. Het wordt een hete herfst'
Zowel ACOD, VSOA als ACV Openbare Diensten willen dat niet zomaar slikken. "Ik ben verontwaardigd en kwaad. Dit is een slag in het gezicht van alle personeelsleden. Al verrast het me niet. Deze regering is niet op haar woord te nemen", zegt Chris Reniers (ACOD). "Of we actie gaan voeren? Dat spreekt voor zich. We laten dit niet zomaar passeren."
De andere vakbonden van de openbare sector reageren al even fel. Tegen de regering in het algemeen, tegen minister voor Ambtenarenzaken Steven Vandeput (N-VA) in het bijzonder. "Het vertrouwen in de minister is helemaal verdwenen. Het wordt waarschijnlijk een zeer hete herfst", zegt François Fernandez (VSOA). ACV Openbare Diensten laat weten ‘alle nodige acties’ te ondernemen om deze beslissing tegen te houden.
Wat doen de koepels?
Een warme herfst lijkt het dus zeker te worden. Of die ook bloedheet wordt, hangt af van de vakbondskoepels. Pas als die zich achter hun centrales scharen, bereiken de vakbonden dezelfde impact als de herfst van 2014. De koepels spreken zich voorlopig niet uit over acties of stakingen, al zijn ze allesbehalve tevreden.
Het oordeel van de ABVV is alvast vernietigend. "Dit is een donkerblauwe mannenregering, die niets doet voor vrouwen, wie ziek wordt of zonder werk zit. Ook over milieumaatregelen heb ik niets gehoord", zegt Miranda Ulens. "Minister van Werk Kris Peeters (CD&V) heeft de mond vol van werkbaar werk. Waarna de regering, zonder overleg, nacht- en weekendwerk goedkeurt."
'We zullen niet in onze fauteuil blijven zitten, dat lijkt me duidelijk'
De liberale vakbond ACLVB is evenmin tevreden. "De regering mist haar kans om een rechtvaardige fiscaliteit uit te tekenen en is vooral gul voor de werkgevers", zegt nationaal voorzitter Mario Coppens. "Flexi-jobs worden uitgebreid, er komt nachtarbeid in de e-commerce en mensen mogen onbelast bijverdienen tot 500 euro. Dat mag dan wel werk creëren, maar zijn dat kwalitatieve jobs? Iedereen heeft recht op een menswaardig inkomen. Dat blijft voor ons de essentie." De christelijke vakbond ACV wil voorlopig niet reageren op het zomerakkoord en wil de details van het akkoord eerst onder de loep nemen.
De vakbondskoepels lijken dus allesbehalve tevreden, maar spreken zich voorlopig niet uit over eventuele acties of stakingen, tenminste niet officieel. "Maar het lijkt me duidelijk dat we niet in onze fauteuil zullen blijven zitten", aldus een hooggeplaatste vakbondsbron.
Lachende gezichten
Maar er zijn ook lachende gezichten. Bij het Verbond voor Belgische Ondernemingen (VBO) en Unizo, bijvoorbeeld. De verlaging van de vennootschapsbelasting, de herinvoering van de proefperiode en flexi-jobs in de detailhandel worden op gejuich onthaald. Al is er nog wat voorbehoud. "Dit is een belangrijke doorstart voor de regering-Michel, maar we moeten nog bekijken hoe dit allemaal concreet wordt uitgewerkt. Er kunnen nog addertjes onder het gras zitten", zegt Bart Buysse, directeur-generaal van het VBO.
Ook Unizo is tevreden, zij het met lichte reserves. "De regering wil de verlaging van de vennootschapsbelasting budgetneutraal houden. We zijn benieuwd naar de compenserende maatregelen die daarvoor moeten zorgen", zegt Johan Bortier, directeur van de Unizo-studiedienst.
'Een belangrijke doorstart voor de regering-Michel, al kunnen er nog addertjes onder het gras zitten
De werkgevers lijken opgezet, al zijn er ook daar non-believers. Zo reageert handelsorganisatie Comeos bijzonder teleurgesteld. De regering maakt nacht- en zondagswerk dan wel mogelijk in de e-commerce, volgens CEO Dominique Michel is dat louter symbolisch. "Nachtwerk geldt pas vanaf middernacht, maar er is geen regeling tussen 20 uur en middernacht", aldus Michel. Volgens hem zullen maar erg weinig bedrijven effectief nachtwerk invoeren.
En ook het zondagswerk ziet Comeos als een maat voor niets. "Daarvoor moet een onderneming haar arbeidsreglement aanpassen. Dat kan enkel met instemming van de drie vakbonden. En die zullen daar nooit akkoord mee gaan."
De regering-Michel viert dit weekend het zomerakkoord op Tomorrowland. De vakbonden zien minder reden tot feesten en nemen het zomerakkoord onder de arm als vakantielectuur. Binnen enkele weken stellen zij hun strijdplan op. Wordt het een kil of een heet Land of Tomorrow?