Willen wij Trump gehoorzamen?
Bart Eeckhout is opiniërend hoofdredacteur.
Terwijl de vaderlandse media cameraploegen in de bosjes langs de Brusselse Ring dropten om het wonder te aanschouwen van een presidentiële autocolonne op een geëvacueerde autostrade, beperkten de Amerikaanse collega’s de eerste buitenlandse reis van hun staatshoofd tot de essentie. Van de wapendeal in Saudi-Arabië ging de focus vluchtig naar Israël en dan via de photo opportunity met de paus naar de NAVO. België en de rest van Europa kregen amper een vermelding.
Wat ze gezien hebben van de rondreis van president Donald Trump zal de professionele volgers in Washington alweer genoeg reden tot ergernis hebben gegeven. Er bestaat geen groter contrast tussen wat Trump-de-kandidaat ooit vertelde over het Amerikaanse Saudi-beleid en de zoete broodjes die hij zelf ongegeneerd ging bakken in Riyad. En ook de verwijten aan de krenterige NAVO-bondgenoten klonken hard voor oren die diplomatieke hoofsheid zijn gewend.
Maar Trumps eigen aanhang heeft vast wat anders gehoord. Jobs die vasthangen aan de miljarden aan wapendeals met de Saudi’s, bijvoorbeeld. Kan het de arbeiders in de wapenfabrieken wat schelen dat president Trump zelfs het woord mensenrechten niet over de lippen kreeg. Dat hun commander-in-chief die slappe Europeanen er in eigen huis even van langs ging geven, vinden ze vast ook niet erg.
Hoe tenenkrommend het soms ook was, vanuit Trumps eigen perspectief was deze eerste en belangrijke buitenlandse trip een succes. In eigen land werd, ten dele, het dominante narratief van de Russische connectie eventjes doorbroken. Bovendien kon Trump het beeld van gepatenteerde brokkenmaker corrigeren door op zijn minst toch al geen nieuwe, grote missers te maken. Hoger gaat de lat niet meer voor dit presidentschap.
Hoe tenenkrommend het soms ook was, vanuit Trumps eigen perspectief was deze eerste en belangrijke buitenlandse trip een succes
Belangrijkst van al is dat Trump er zijn boodschap van meer defensie-uitgaven flink heeft ingehamerd. Ook voor ons, Belgen. Als we Trump willen gehoorzamen, gaat ons dat op termijn elk jaar 4 miljard extra kosten. Kunnen we dat uitgeven? En vooral: willen we dat?
Een blik op de huidige deerniswekkende staat van de rijksbegroting zegt voldoende. Maar wat dan wel? Het standpunt dat elke extra cent voor het leger er een te veel is, valt ook niet meer vol te houden in dit tijdperk van nieuwe onzekerheid.
Het enige alternatief lijkt het poolen van internationale risico’s en uitdagingen – defensie, maar ook migratie – in een solidair Europees verband. En misschien – misschien! - kan dan blijken dat het nuttig is dat België al die miljarden investeert in nieuwe straaljagers. Maar dan zou tegelijk ook wel kunnen blijken dat we niet ook nog eens die nieuwe fregatten en tanks zelf moeten kopen.