Forse boete van 40 miljoen voor NS om machtsmisbruik bij aanbesteding in Limburg

Uit deze documenten blijkt dat de NS bij de aanbestedingsprocedure van het vervoer in Limburg een verlieslatend bod deed om de concurrentie te dwarsbomen. Dit bod was dusdanig hoog dat de kosten die de NS zou maken, hoger waren dan de opbrengsten die ze met het regionaal vervoer in Limburg zouden behalen.

Andere inschrijvers op de aanbesteding hadden zo geen eerlijke kans, schrijft de ACM. 'Zij konden het bod van NS niet evenaren of overtreffen zonder zelf verlies te lijden, ook al zouden zij net zo efficiënt zijn als de NS.'

Door het verlieslatende bod werd de concessie in eerste instantie door NS-dochter Abellio gewonnen, maar toen duidelijk werd dat er bij de aanbesteding was gerommeld, verscheurde Limburg het contract en gunde het Limburgse openbaar vervoer aan Arriva.

ACM rapport

Lees hier het rapport van ACM (de informatie over de emails staat vanaf paragraaf 159 en vooral paragraaf 164).

'Forse boete op zijn plaats'

De hoogte van de boete die de ACM nu oplegt - bijna 41 miljoen euro - heeft ook te maken andere 'acties' van de NS, schrijft de toezichthouder. Zo gebruikte de NS tijdens de aanbestedingsprocedure vertrouwelijke informatie die het via een ex-directeur van concurrent Veolia verkregen had en benadeelde het bedrijf concurrenten door traag en onvolledig op verzoeken te reageren.

Transdev BBA, het bedrijf waar Veolia in op is gegaan, spande ook een rechtszaak aan vanwege het benadelen van de concurrentie. Donderdag werd ook bekend dat de NS met hen geschikt heeft voor een onbekend bedrag.

Volgens Chris Fonteijn, voorzitter van de ACM, kan de spoormarkt alleen goed functioneren als alle spelers zich aan de spelregels houden. 'Regionale aanbestedingen van openbaar vervoer zorgden de afgelopen twintig jaar voor meer reizigers en goede dienstverlening. Daar hebben reizigers baat bij. De ACM vindt een forse boete op zijn plaats.'

Lees ook

Wie is Timo Huges? Een verstokt automobilist, zo leest u in dit profiel.

Dijsselbloem haalt hard uit naar Huges, CNV en SP vinden dit het moment om over marktwerking in het ov te praten. Lees de reacties op het vertrek van Huges.

René de Beer van de directie van vervoersbedrijf Veolia speelde een cruciale rol in de aanbesteding van het openbaar vervoer in Limburg. Zonder dat iemand het wist, gaf hij essentiële informatie door aan concurrent Qbuzz. Daarvoor werd hij via een U-bocht betaald. Reconstructie van een oneerlijke biedingsstrijd.

Particuliere ov-bedrijven gingen in 2008 met elkaar in zee om het monopolie van de NS te breken. De strijd om de concessies stinkt. Lees hier de reconstructie van Sander Heijne.

'Hard ingegrepen'

NS stelde in 2015 zelf ook vast dat eigen personeel regels heeft overtreden. Daarop is 'hard ingegrepen' in de eigen organisatie, aldus het bedrijf. NS-topman Timo Huges moest in 2015 het veld ruimen omdat hij concurrentiegevoelige informatie van vervoersbedrijf Veolia naar NS-dochter Qbuzz zou hebben doorgestuurd, maar de ACM stelt nu vast dat Huges en financieel directeur Engelhardt Robbe niet verantwoordelijk kunnen worden gehouden voor de fraude. Nader onderzoek leverde niet genoeg bewijs op om hen een 'leidinggevende rol' in het machtmisbruik toe te dichten, schrijft het ACM nu. De advocaat van de twee ex-bestuurders laat aan persbureau ANP weten blij te zijn met die conclusie.

NS accepteert een groot deel van het rapport, maar tekent bezwaar aan tegen het feit dat de eigen bieding onder de kostprijs zou zijn geweest. Minister Jeroen Dijsselbloem van Financiën steunt het aangetekende bezwaar van de NS, omdat het belangrijk vindt dat wordt vastgelegd wat een verlieslatend bod nu precies is. Daarbij maakt Dijsselbloem wel de kanttekening dat wat er bij NS is voorgevallen 'zeer ernstig' is.