Wat maakt deze 'vrouw met de hamer' zo goed?
PvdA-Kamerlid Khadija Arib heeft het afgelopen jaar als Kamervoorzitter zoveel indruk gemaakt dat niemand het dinsdag tegen haar op durfde te nemen in de strijd om de hamer. Wat heeft Arib zo goed gedaan?
Waarom is Khadija Arib (56) een goede Kamervoorzitter? 'Omdat zij evenveel oog heeft voor de belangen van kleinere fracties als voor die van grote', zegt ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers. CDA-voorman Sybrand Buma: 'Ze heeft de afgelopen tijd bewezen werkelijk boven de partijen te staan.'
Het zijn maar twee van de vele loftuitingen die dinsdag in de wandelgangen van de Tweede Kamer te beluisteren vallen, nadat bekend is geworden dat Arib Kamervoorzitter blijft. Zelf vindt zij het nog te vroeg voor felicitaties met haar herverkiezing. 'Dat is morgen pas hoor', zegt ze verschrikt. Maar tegenkandidaten zijn er niet, dus de stemming van woensdagochtend is een formaliteit.
Wonderbaarlijke wederopstanding
Arib is een voorbeeld van de wonderbaarlijke wederopstanding die het leven van een politicus soms kenmerkt. Een paar jaar geleden was stoppen nog een reële optie voor Arib. Ze was in 2012 in de Kamer gebleven dankzij Diederik Samsom, die de PvdA onverwacht aan 38 zetels hielp. Zelf was ze door haar partij op plaats 30 gezet, een wiebelige plek en nog dezelfde als die in 2010. Dat schoot niet op.
Als Kamerlid sinds 1998, toen nog beloftevol op plek 12, had Arib bovendien al het een en ander meegemaakt. In 2006 was zij afgezakt naar plaats 34 en viel ze aanvankelijk buiten de boot. Wouter Bos haalde bij de verkiezingen dat najaar 33 zetels. Toen de PvdA het kabinet Balkenende IV in stapte, keerde ze begin 2007 alsnog terug in de Kamer. Bij de verkiezing tot Kamervoorzitter in september 2012, waarvoor zij zich kandideerde, werd ze afgetroefd door VVD-Kamerlid Anouchka van Miltenburg.
Ondanks het monsterverlies van de partij haalde Arib 48.440 voorkeurstemmen
Senioriteit
Maar zie, begin 2016 lukte het haar wel de voorzittersstoel te bemachtigen, nadat de chaotische Van Miltenburg tussentijds was afgetreden in de nasleep van de bonnetjesaffaire. Hoewel bij veel politieke partijen wel enige reserves heersten over de kandidatuur van Arib, zagen zij in haar een geschiktere voorzitter dan in haar voornaamste concurrent Ton Elias (VVD).
En inderdaad, met haar senioriteit bracht ze de orde terug in de vergaderzaal. De PvdA beloonde haar met plaats 2 bij de Kamerverkiezing van twee weken geleden en ondanks het monsterverlies van de partij haalde Arib 48.440 voorkeurstemmen.
Tegenwoordig is iedereen enthousiast over Arib. Zelfs bij de PVV, die Arib vanwege haar dubbele nationaliteit afwees als boegbeeld van het Nederlandse parlement, klonk een onverwacht compliment. 'U bent de beste voorzitter die ik tot nu toe heb meegemaakt. Echt', liet PVV'er Dion Graus - Kamerlid sinds 2006 - zich eind vorig jaar in een rechtstreekse liefdesverklaring ontvallen.
Sharia
Graus zegt nog steeds achter zijn woorden te staan. 'Maar mijn stemgedrag is geheim', voegt hij daaraan toe. Want het PVV-standpunt is en blijft, zegt Kamerlid en fractiesecretaris Martin Bosma, 'dat je niet tegelijk kunt gehoorzamen aan de Nederlandse en de Marokkaanse wet, die is gebaseerd op de sharia'. Bosma deed vorig jaar ook een gooi naar het voorzitterschap, maar zag daar nu van af omdat hij kansloos zou zijn.
'Ze doet het gewoon goed', zegt D66-leider Alexander Pechtold. Hij vergelijkt het Kamervoorzitterschap met een ijsschots. 'Wat we zien is de vrouw met de hamer, maar 90 procent van het werk zit onder water. Ik hoop dat ze daar vanaf nu veel aandacht aan schenkt.' Hij doelt onder meer op het management van het ambtelijk bedrijf en de renovatie van het Binnenhof. Pechtold kan gerust zijn: precies die onderwerpen noemt zij in haar sollicitatiebrief.
