Hoe een computergame het conflict tussen Rusland en Oekraïne voorspelde
In het computerspel Combat Mission: Black Sea kun je het huidige conflict tussen Rusland en Oekraïne naspelen. Er wordt in het spel een coupe in Kiev gepleegd, waarna Rusland de Krim inneemt en onrust stookt in Oost-Oekraïne. Vervolgens vallen de Russen met zogenaamde 'peacekeepers' het land binnen. Een realistisch oorlogsspel, is dat zo opvallend? Jazeker, want de verhaallijn werd geschreven in 2009. Jaren voordat het conflict in de echte wereld uitbrak dus.
Eerder flikte Battlefront.com, de producent van de game, iets soortgelijks met Combat Mission: Shock Force uit 2007, waarin NAVO-troepen het opnemen tegen het regime van Assad. Hoewel de voorspellende gave daar een stuk minder indrukwekkend was - het ging niet om de NAVO en het waren geen grondtroepen - gebruikte het gezaghebbende Amerikaanse blad Foreign Policy het spel om de risico's van een Amerikaanse missie in Syrië in te schatten.
Beelden uit Combat Mission: Black Sea, de tekst loopt verder na deze video:
Poetin is erg voorspelbaar. Die klootzak heeft dit al eerder gedaan
Geen wonder
Volgens gamesjournalist Stefan Keerssemeeckers is het niet vreemd dat oorlogsgames zo realistisch zijn en soms zelfs conflicten voorspellen: 'Het zijn niet alleen maar programmeurs die een game maken. Er worden ook historici en militair deskundigen ingehuurd. Als je hen veel verschillende scenario's laat maken dan komt er zo nu en dan wel eens één uit.'
De geschiedenis heeft de neiging zichzelf te herhalen. Het voorspellen van Poetins tactiek is niet zo moeilijk, zegt Steve Grammont van Battlefront.com tegen Polygon: 'Mensen die Poetin prijzen om zijn slimheid? Ik denk echt dat ze dat moeten heroverwegen. Hij is erg voorspelbaar. Die klootzak heeft dit al eerder gedaan.'
Facebookrellen
David Nieborg, gamesonderzoeker aan de UvA, zat zelf wel eens in een ruimte met allerlei deskundigen om scenario's te schrijven: 'Daar kwam toen een scenario uitrollen dat veel weghad van de Facebookrellen in Haren. Waarom? Omdat iets vergelijkbaars al eens in Duitsland gebeurde.' Waarom weten ze bij Battlefront.com wat er gaat gebeuren in Oekraïne? 'Omdat Rusland hetzelfde deed in Georgië.'
Geen wonder dus dat niet alleen de gameswereld geïnteresseerd is in de militaire wereld, maar ook vice versa. Dave Anthony, scenarioschrijver en regisseur van het oorlogsspel Call of Duty, trad vorige maand toe tot het Atlantic Council, waar hij als adviseur de denktank als op het gebied van internationale veiligheid bijstaat.
In onderstaande video vertelt Dave Anthony hoe hij bij Atlantic Council terechtkwam, de tekst loopt hierna verder:
Games als nieuwsduiding
Met behulp van games kun je je goed inleven in degene die beslissingen maakt in oorlogsconflicten; Welke belangen heb ik? Wie moet ik tevreden houden? Het zou volgens Nieborg waardevol zijn voor nieuwsmedia om daar gebruik van te maken: 'Je kunt er een artikel van 2000 woorden lang over schrijven, maar je kunt de nieuwsconsument ook een game laten spelen waarin hij de verschillende belangen van Poetin moet meewegen om zijn doel te bereiken. Daarmee wordt het inzichtelijker waarom Poetin bepaalde dingen doet en wordt veel sneller duidelijk waarom hij bepaalde beslissingen neemt.'
En hadden we de handelswijze van Rusland tijdens het conflict in Georgië ook kunnen voorspellen met games? Misschien wel, denkt Keersemeeckers: 'Dat conflict speelde in 2008, maar je kon het in 2001 al in grote lijnen naspelen in het schietspel Ghost Recon.'