Direct naar artikelinhoud

Zwitsers systeem van duaal leren inspireert Belgische beleidsmakers

Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits, Vlaams minister-president Geert Bourgeois, EU-commissaris voor Werk en Sociale Zaken Marianne Thyssen, minister van Werk, Economie en Consumentenzaken Kris Peeters, de Zwitserse presidente Doris Leuthard en koning Filip.

Het onderwijs en het bedrijfsleven in ons land kan veel leren van het Zwitserse systeem van duaal leren, waarbij leerlingen een belangrijk deel van hun opleiding op de werkvloer krijgen. Dat zeggen verschillende leden van de Belgische delegatie die onder leiding van koning Filip op werkbezoek is in Zwitserland.

Twee op de drie Zwitserse jongeren zitten in een systeem van duaal leren. Bedrijven richten zelf leercentra op en na enkele jaren worden leerlingen op de werkvloer ingezet. Het systeem blijkt succesvol te zijn: de werkloosheid in Zwitserland bedraagt nog geen vier procent.

De Belgische delegatie, met naast de koning de ministers uit de verschillende regeringen van ons land die bevoegd zijn voor werk en onderwijs, bezocht vrijdag in Baden het elektrotechnische bedrijf ABB. Dat verschaft vijftien leerjongeren werk. Zij kregen een opleiding in het aanpalende leercentrum, dat ABB samen met andere bedrijven heeft opgericht.

De delegatieleden uit België zijn onder de indruk van de Zwitserse aanpak. "Hier heerst al veel langer een cultuur van vertrouwen tussen het bedrijfsleven en het onderwijs", zegt Vlaams minister van Onderwijs Hilde Crevits (CD&V). Vlaanderen test op dit moment zelf een systeem van duaal leren. "Volgend jaar wordt dat uitgebreid naar een pak meer scholen."

"Hier heerst al veel langer een cultuur van vertrouwen tussen het bedrijfsleven en het onderwijs."
Hilde Crevits, Vlaams minister van Onderwijs (CD&V)

Tweede keuze vs. positieve keuze

Ook in het Franstalig onderwijs is er al een systeem van leren en werken. Maar dat telt weinig leerlingen, zegt onderwijsminister Marie-Martine Schyns (cdH). In België gaat het vaak om een "tweede keuze", terwijl duaal leren in Zwitsersland een positieve keuze is.

Bedrijven in Zwitserland investeren wel fors in de leercentra. "Maar ze halen er ook profijt uit. Dat geven de bedrijven zelf toe", zegt Vlaams minister-president Geert Bourgeois (N-VA). "De eerste jaren investeren ze fors in de jongeren, maar nadien zijn die jongeren op de werkvloer ook productief. De meeste jongeren blijven ook in het bedrijf dat verbonden is aan het leercentrum waar ze opgeleid zijn."

Knelpuntberoepen

Hoe kunnen bedrijven in België overtuigd worden om meer in duaal leren te investeren? "Er wordt ons aangeraden om bedrijven uit te dagen door in te zetten op knelpuntberoepen", zegt Bourgeois. Alain Dehaze, de Belg aan het hoofd van de Zwitserse groep Adecco, het grootste HR-dienstenbedrijf ter wereld, bevestigt die suggestie. "In België zijn er te veel beroepen waarvoor men geen opgeleide mensen vindt."

Win-winsituatie

Federaal minister van Werk Kris Peeters (CD&V) vindt dat we veel kunnen leren van de Zwitsers. "Dit is hier een win-winsituatie voor alle partijen. De deelname en ondersteuning van dit opleidingssysteem vanwege het bedrijfsleven is cruciaal. De flexibiliteit in het curriculum en de samenwerking tussen de partners in het leerprogramma maakt dat de opleiding dichter aansluit bij de behoeften van de arbeidsmarkt."

Wél studentenjobs doen

Ook in het hoger onderwijs blijkt alternerend leren succesvol. Brussels minister van Werk Didier Gosuin (DéFi) start alvast een proefproject met een "alternerende master" in de beheersinformatica. Ook hij zegt wel dat de werkgevers het spel moeten meespelen. "Het is voor hen een garantie om te kunnen beschikken over gekwalificeerd personeel van wie de competenties tegemoet komen aan hun noden."

Wie in ons land in een systeem van duaal leren werkt, zal overigens binnenkort ook een studentenjob mogen doen. Dat kan nu niet, maar minister Peeters verzekert dat de zaak tegen 1 juli in orde is.