De gemeente Alphen aan den Rijn wist dat er ongelukken konden gebeuren tijdens het in- en uittakelen van het brugdeel, zo blijkt uit het Veiligheids-, Gezondheids- en Milieuplan van 18 april vorig jaar, waarover de openbare omroep NOS bericht. Dit plan was van de hand van een advies- en ingenieursbureau in opdracht van de gemeente.

Het document beschrijft meerdere risico's, waaronder de hijswerkzaamheden, het werken op hoogte of boven water, en het gevaar van omvallende kranen. De tekst benadrukt dat de gemeente dat de uitvoerder van het project zelf ook een plan moet maken om de gevaren voor de veiligheid van werknemers en omstanders te beperken.

Burgemeester Spies keeg eerder op de dag al de wind van voren van Frans Bijlaard, hoogleraar Staalconstructies aan de TU Delft. 'Het is onacceptabel dat het gebied niet is ontruimd tijdens de takelwerken', zei hij de Volkskrant. 'In de planning van zo'n project moet je altijd goed rekening houden met wat er mis kan gaan. Dat moet je allemaal uittekenen en daar moet je maatregelen op treffen. Dat is de standaardprocedure. Nu zijn er mensen letterlijk aan de dood ontsnapt.'

De burgemeester heeft tijdens een persconferentie gereageerd op de kritiek. 'Dat zijn insinuaties die volledig ongepast zijn.'

Betrokken bedrijven reageren

Ook het betrokken aannemersbedrijf Mourik stond dinsdagmiddag de pers te woord. 'We hebben geen flauw benul hoe dit heeft kunnen gebeuren', zei directeur Jaap Kruijt. Mourik is de hoofdaannemer van de renovatie van de Koningin Julianabrug. 'We zijn verantwoord bezig geweest met zeer gespecialiseerd bedrijven met jarenlange ervaring in dit soort werk.'

Mourik zal de getroffen bewoners financieel tegemoetkomen. Wie dinsdagavond niet naar huis kan, krijgt 2.000 euro. Ondernemers die hun winkel niet kunnen openen, krijgen zelfs 5.000 euro. 'Het bedrag is een voorschot om te voldoen aan de eerste nood', zegt Kruijt, 'daarna volgen de gewone verzekeringsuitkeringen.'

Peinemann Holding, eigenaar van de omgevallen kranen, liet eerder al op haar website weten dat het onderzoek in volle gang is. De betrokken kraanmachinisten werken al jarenlang bij het bedrijf.

Geen verdachten meer

De drie personen die zich na het ongeval bij de politie hadden aangemeld om hun verhaal te doen, zijn sinds dinsdagnamiddag geen verdachten meer nu blijkt dat er geen doden zijn gevallen, zei persofficier van justitie Richard Joesoef Djamil dinsdagmiddag op een persconferentie. Hij wil niet zeggen wie de drie zijn.

Volgens burgemeester Liesbeth Spies van Alphen is de situatie ter plaatse nog steeds niet stabiel. De bewoners en winkeliers kunnen nog niet terug. 'Rondom de pontons is nog beweging'. De noodverordening ter plaatse blijft daarom ook onverkort van kracht.

Vijftien woningen zijn in het getroffen gebied ontruimd. Maandag waren dat er al veertien, dinsdag werd er alsnog één preventief ontruimd. De ravage door het kraanongeluk in het Nederlandse Alphen aan den Rijn is enorm, maar wonderbaarlijk genoeg zijn er, in tegenstelling tot wat eerder werd gemeld, geen gewonden gevallen.

De twee kranen stonden op een ponton. In hun takels hing het bewegend deel van de Julianabrug die een grondige renovatie onderging. Op beelden die omstanders maakten is te zien hoe het brugdek losraakt waarna de kranen omvallen en op bebouwing langs de kant vallen. Op de achtergrond is luid gegil te horen.