Obama moet weer met Rusland over kernwapens praten

Excuses bracht Barack Obama niet mee toen hij afgelopen vrijdag als eerste Amerikaanse president een bezoek bracht aan Hiroshima, dat 71 jaar geleden door een Amerikaanse atoombom werd verwoest. Maar wel een oude droom, van een wereld zonder kernwapens.

Daarmee keerde Obama terug naar een vergezicht dat hij zeven jaar geleden ontvouwde tijdens een bezoek aan Praag. De kersverse president pleitte toen voor het volledig uitbannen van kernwapens, al gaf hij toe dat hij zelf die maagdelijke wereld waarschijnlijk niet zou meemaken.

Dat is een realistische inschatting. Sinds het einde van de Koude Oorlog is het aantal kernwapens waarover Rusland en de Verenigde Staten beschikken, drastisch afgenomen, maar ironisch genoeg verloopt het ontmantelen van het Amerikaanse kernarsenaal juist onder Obama steeds trager. Sterker nog: onder zijn bewind zijn de VS begonnen aan een grootscheeps programma om de Amerikaanse kernwapens te moderniseren.

Daarbij speelt mee dat China en Rusland ook bezig zijn hun kernarsenaal te moderniseren. Naar verluidt werkt Rusland onder meer aan een onderwaterdrone met nucleaire lading die grote delen van de Amerikaanse kust onbewoonbaar kan maken. Maar het meest verontrustende is wel dat het Kremlin steeds vaker met zijn kernwapens rammelt om de wereld eraan te herinneren dat het nog steeds een supermacht is.

Vooralsnog houden Rusland en de VS zich keurig aan de afgesproken plafonds voor kernwapens. Maar nu de sfeer van de Koude Oorlog is teruggekeerd, baart die combinatie van herbewapening en gespierde taal zorgen.

Terwijl beide landen druk bezig zijn hun kernarsenalen te moderniseren, liggen de gesprekken over wapenbeheersing voor het eerst sinds decennia volledig stil. Dat is een gevaarlijke situatie: zonder die gesprekken wordt het moeilijker de intenties van de andere partij te beoordelen.

Het is ongetwijfeld nobel om van een wereld zonder kernwapens te dromen, maar praktischer is het om de nucleaire onderhandelingen met Rusland weer op gang te brengen.