In de zevende aflevering van De Grote Gemeentetest deden we een vergelijkend onderzoek naar het ondernemersklimaat. Samen met Unizo stelden we een vragenlijst op, die we voorlegden aan elke gemeente. We vroegen of er een schepen bevoegd is voor Lokale Economie, of er een gespecialiseerde ambtenaar en dienst is en of er een gemeentelijk ondernemersloket is. Ook vroegen we of de gemeente structureel overleg pleegt met ondernemers en of er plannen zijn om de lokale economie te stimuleren.

Liefst 79 gemeenten scoren een onvoldoende op deze test. Voor Karel Van Eetvelt is dit geen verrassing, al is er volgens hem ook enorme vooruitgang geboekt. “Bijna elke gemeente heeft ondertussen een schepen bevoegd voor Lokale Economie. Twee verkiezingen geleden waren ze daar amper mee bezig. Maar een schepen alleen is niet voldoende. Je hebt ook goed opgeleide mensen in je administratie nodig om met kennis van zaken te kunnen spreken. Dat moet je structureel aanpakken.”

Bekijk hier de score van uw gemeente:

In 255 gemeenten is er een ambtenaar bevoegd voor Lokale Economie. Maar in slechts 78 gemeenten is dat de enige bevoegdheid van deze ambtenaar.

Niet de juiste oplossingen

“Het valt me op dat gemeenten weinig creativiteit tonen om de juiste oplossingen te vinden”, zegt Van Eetvelt. “Als zo’n ambtenaar de helft van de tijd ergens anders mee bezig is, kan je geen goed lokaal economisch beleid opbouwen. Die reflex zie je vaak bij gemeenten: ze moeten besparen, dus worden bevoegdheden samengevoegd. Waarom zouden ze in de plaats daarvan niet samenwerken met een buurgemeente? Ik krijg van burgemeesters en schepenen vaak vragen die te maken hebben met een gebrek aan middelen. Ik vind het dan ook vreemd dat gemeenten onderling weinig samenwerken op economisch vlak, zoals bijvoorbeeld wel gebeurt bij de politie- en brandweerzones.”

Volgens Van Eetvelt loont investeren in goede ambtenaren en een eigen dienst Lokale Economie. Een derde van de gemeenten heeft ondertussen zo’n dienst. “Een groeiende lokale economie zal het welzijn in de gemeente mee bepalen. Investeren in de juiste omkadering is dus zeker de moeite waard.”

Opvallend: 28 gemeenten geven aan dat ze geen plannen hebben om de lokale economie te stimuleren. Karel Van Eetvelt is daar niet door verrast. “Dat is logisch, als je niet de mensen in huis hebt om aan visieontwikkeling te doen. Je kan dit, met alle respect, niet van een schepen alleen verwachten. Je merkt dat gemeenten die goed scoren in deze test ook goed kunnen netwerken, daardoor versterken ze elkaar. Zo dreigt de kloof alleen maar groter te worden. De top 50 zal zich blijven versterken, die daaronder zullen blijven achtervolgen.”

Positieve evolutie

Toch zie je dat gemeenten vooruitgang boeken en lokale economie steeds belangrijker vinden. Zo geven 246 gemeenten aan dat ze structureel overleggen met lokale ondernemers en 89 gemeenten hebben een eigen ondernemersloket. “Unizo krijgt veel vragen van gemeenten, en dat is goed. Er is duidelijk een positieve evolutie. Maar te vaak ontbreekt de visie en creativiteit. De band tussen lokale economie en welvaart is heel groot. Als je dan geen loket hebt waar ondernemers terechtkunnen met hun vragen, ben je niet goed bezig. Iedereen vindt het maar normaal dat we een loket hebben om geboortes aan te geven. Het baart mij zorgen dat het belang van een ondernemersloket nog niet genoeg is doorgedrongen. In Amerika zijn lokale bewindvoerders daar veel meer mee bezig. Daar weten ze: als we ondernemers steunen, zal het goed gaan met onze gemeente.”