Sinds de negatieve gevolgen van cannabisgebruik almaar duidelijker geworden zijn is het aantal cannabisverslaafden dat hulp moest zoeken jaar na jaar gestegen. Het plafond lijkt nu al een tweetal jaar bereikt, blijkt uit cijfers van de Vlaamse Vereniging Behandelingscentra Verslavingszorg (VVBV). Maar in die korte tijd zochten meer en meer gebruikers van stimulerende drugs zoals cocaïne en amfetamines hulp.

In 2015, het laatste jaar waarover cijfers beschikbaar zijn, zijn zij opgeteld zelfs de grootste groep in de verslavingszorg geworden, een opmerkelijk kantelpunt. In vijf jaar tijd is het aantal cocaïneverslaafden dat een behandeling heeft opgestart bijna verdubbeld. Wat maakt ons allemaal toch zo cokeverslaafd?

‘Heroïne heeft een zeer negatief imago. Dat is voor “losers” en marginalen’, zegt Dirk Vande­velde, voorzitter van de VVBV en directeur van therapeutisch centrum De Kiem. ‘Cocaïne wordt geassocieerd met succes en feestjes. Vrouwen gebruiken amfetamines ook als eetlustremmer.’

‘Wie cocaïne gebruikt, maakt in de hersenen dopamine aan’, zegt Paul Van Deun, klinisch psycholoog bij De Spiegel. ‘Die stof maakt onze goesting groter. Vergelijk het met een doosje pralines. Mensen kunnen daar ook moeilijk afblijven. De goesting wordt op de duur een onblusbaar verlangen. Je kunt niet meer zonder.’

‘Cocaïne geeft je een goed gevoel, maar de terugslag is groot’, voegt Vandevelde eraan toe. ‘Hoe meer je gebruikt, hoe sterker de negatieve, depressieve gevoelens wanneer je niet gebruikt. Je wordt er lichamelijk niet zwaar ziek van, maar je ziet er wel van af. Het is meer psychische afhankelijkheid.’

Toch worden ook andere gezondheidsrisico’s onderschat. Cocaïne put je lichaam uit. Van Deun: ‘Cocaïneverslaafden vind je bij de hartspecialist, omdat de drug de hartslag verhoogt en de bloedvaten vernauwt. Je vindt ze ook bij de tandarts, omdat ze door de reactie van een zenuw constant zitten te malen. En je vindt ze bij de neus-, keel- en oorspecialist, omdat hun neustussenschot door het veelvuldige snuiven ontstoken raakt en verdwijnt.’

Volgens Van Deun zal het aantal problematische cocaïnegebruikers dat hulp zoekt, blijven toenemen. ‘Ik zie tegenwoordig erg veel cocaïneverslaafden. We staan nog maar aan het begin’, waarschuwt hij. ‘Een Europees rapport van 2016 heeft onderzoek naar sporen van cocaïne in afvalwater gebundeld. Antwerpenaars behoren tot de grootste gebruikers in Europa.’