Onderzoek integriteit oud-burgemeester was onzorgvuldig

Oud-burgemeester Wilma Verver van Schiedam haalde donderdag haar gelijk. Het integriteitsonderzoek dat haar de kop kostte was 'ongenuanceerd en onvolledig'. Onderzoeker Jaap ten Wolde ging wel vaker in de fout.

Het integriteitsonderzoek dat de Schiedamse oud-burgemeester Wilma Verver in 2011 de kop kostte, was onzorgvuldig en niet objectief. De onderzoeker, voormalig KPMG-kopstuk Jaap ten Wolde, wordt om die reden berispt.

Dit staat in een donderdag gepubliceerd vonnis van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb). Volgens deze rechtbank zijn de conclusies die Ten Wolde trok over de Schiedamse burgemeester 'ongenuanceerd en onvolledig'. Ook bood Ten Wolde, een van de grondleggers van integriteitonderzoeken bij politici, haar 'niet op de juiste wijze gelegenheid om op een concept van het rapport te reageren'.

Ten Wolde concludeerde in 2011 dat Wilma Verver haar macht als burgemeester had misbruikt om een conflict met de aannemer die haar huis verbouwde te beïnvloeden. Verver wachtte het rapport niet af, stapte op, en is sindsdien mikpunt van hoon en spot - onder meer vanuit de Schiedamse gemeenteraad.

Nederlaag

Het vonnis van donderdag is niet alleen een gevoelige nederlaag voor Ten Wolde, maar ook voor het door hem opgerichte Bureau Integriteit Nederlandse Gemeenten (BING) dat het onderzoek in Schiedam uitvoerde. BING - anders dan vaak wordt gedacht een commerciële instelling - deed het afgelopen decennium honderden onderzoeken bij lagere overheden, maar ligt steeds vaker onder vuur. Zo was de Accountantskamer recentelijk zeer kritisch over BING-onderzoeken naar vermeende misstanden in Wassenaar en Nieuwegein.

Geen van de rapporten heeft echter zoveel stof doen opwaaien als dat over Schiedam. 'Dit vonnis voelt als gerechtigheid en eerherstel, na meer dan drie jaar ellende', zegt Verver in een reactie. 'Ik ben in 2011 gevloerd door een roddelcampagne, die werd opgepikt door de gemeenteraad en tot officiële waarheid verheven door BING. Er was al die tijd niets van waar. Ik moet nog nadenken over verdere stappen, maar excuses aan mijn adres lijken in ieder geval op zijn plaats.'

Eerder deze maand werd Ten Wolde, die zich twee jaar geleden uitschreef als accountant, al geschorst door zijn voormalige beroepsgroep. In een rapport over Leks Verzijlbergh - oud-bestuurder van de Maastrichtse woningcorporatie Servatius - trok Ten Wolde volgens de Accountantskamer zware conclusies, terwijl die 'geen enkel feitelijk aanknopingspunt bevatten'.

Onzorgvuldig

Het vonnis over Schiedam van donderdag betreft een hoger beroep. 'De uitspraak heeft ons verrast, zeker na de eerdere uitspraak van de Accountantskamer waarin alle klachten van mevrouw Verver ongegrond waren verklaard', reageert BING-directeur Peter Werkman. 'Onze juristen buigen zich nu over de discrepantie tussen beide uitspraken, en de betekenis daarvan.'

Het CBb oordeelde donderdag eveneens dat de BING-onderzoekers onzorgvuldig waren ten opzichte van de gewezen Schiedamse topambtenaar Hans Boet. Die verloor zijn baan door het onderzoek, waarvan nu is vastgesteld dat het op vele vlakken rammelde.

De intussen gepensioneerde Jaap ten Wolde, die recentelijk het boekje Ik ben integer, Jij bent integer schreef, wil niet reageren. De voormalige KPMG-accountant, die twaalf jaar geleden ook al eens werd berispt vanwege de manier waarop hij de bonnetjesaffaire van de Rotterdamse burgemeester Bram Peper had onderzocht, heeft zich twee jaar geleden uitgeschreven als accountant. BING-directeur Peter Werkman deed eerder dit jaar hetzelfde. Volgens hem is het tuchtrecht van accountants niet geschikt om BING-onderzoeken mee te toetsen.