Plots willen heel veel mensen makelaar worden

De toename van het aantal makelaars volgt de groei van het aantal woningverkopen. Dat aantal ging na 2008 door een diep dal, maar is de laatste jaren bijna verdubbeld. In 2012 verwisselden slechts 110 duizend huizen van eigenaar, vorig jaar waren dat er bijna 215 duizend. Dat is het hoogste niveau sinds 1995, toen het CBS de verkoopcijfers voor het eerst ging bijhouden.

Gouden tijden dus voor de makelaarskantoren, maar de makelaars hebben toch ook een probleem. Er is veel meer vraag naar koopwoningen dan er aanbod is. De verkoopbegeleiders vechten dan ook om nieuwe opdrachten. Huisverkopers hebben de makelaars voor het uitkiezen en dingen af op de courtage, de vergoeding voor makelaarsdiensten. De groei van het aantal makelaars verhevigt die onderlinge prijsoorlog.

Nederland heeft veel te veel makelaars, zegt Frits Markus, makelaar in Barendrecht. Deel het aantal huizen dat op Funda te koop staat aangeboden maar eens door het aantal makelaars, zegt hij. 'Er zijn kantoren die niet meer dan vijf of vijftien transacties per jaar doen. In Amsterdam bijvoorbeeld wordt gevochten om verkoopopdrachten. De courtage daalt soms tot onder de 0,5 procent. Sommige makelaars rekenen 500 euro per transactie, alleen maar om de opdracht binnen te halen.'

Magere jaren

Per duizend verkochte woningen telt Nederland gemiddeld 46 makelaarskantoren, aldus het CBS. Per kantoor worden per jaar dus zo'n twintig huizen verkocht. In de provincie Utrecht zijn relatief de minste makelaars actief: 41 per duizend verkochte woningen. In Noord-Holland is de concurrentie het hevigst: 55 kantoren per duizend verkochte woningen.

In de magere jaren, vooral 2011 en 2012, bleef het aantal makelaars opmerkelijk genoeg ongeveer gelijk, vertelt makelaar Markus. 'Makelaars die werden ontslagen gingen vaak op hun zolderkamertje verder voor zichzelf.' Deze eenpitters concurreerden vervolgens op tarief. 'Een zzp'er heeft lage kosten, dus dan kan dat. Verkoopt hij dan een of twee huizen per maand, dan verdient hij toch een karige boterham. Het probleem is: de consument went vervolgens aan dat lage prijsniveau. Die realiseert zich niet dat ook de kwaliteit van de dienstverlening op het spel staat. Denk aan het opleidingsniveau en het toezicht.'

In Amsterdam is het aantal makelaars niet sterk toegenomen, zegt Sven Heinen, voorzitter van Makelaarsvereniging Amsterdam (MVA). 'We hebben als vereniging een vrij stabiel ledenbestand, met 460 makelaars. Dat is viervijfde van de Amsterdamse makelaardij. We zien wel een groei van het aantal makelaars in opleiding en van de groep die makelaar is zonder taxateursexamen.'

Wel ziet ook hij dat makelaars zuchten onder het gebrek aan aanbod. 'Er zijn kantoren die een of meer weken geen aanbod hebben. Kantoorsluitingen heb ik nog niet gezien. Kennelijk is men er alles aan gelegen om in de markt te blijven. Liever een tweede baan om in hun levensonderhoud te voorzien, dan stoppen als makelaar.'

Meer personeel

Bij de Academie voor Vastgoed zagen ze vorig jaar al een sprong in het aantal aanmeldingen. 'Toen de huizenmarkt aantrok werd het beroep van makelaar weer aantrekkelijk', zegt directeur Lydia van Dalen. 'Ook het komend studiejaar is de instroom weer groot. Eigenlijk net te laat, zeg ik vaak. Want nu draait de markt alweer op volle toeren.' De academie heeft inmiddels 1.300 makelaars en assistent-makelaars in opleiding.

Makelaarskantoren nemen wel weer personeel aan, zegt Roeland Kimman, woordvoerder van makelaarsvereniging NVM. 'In de crisisjaren is het binnendienstpersoneel keihard afgebouwd', zegt hij. 'Nu zijn de makelaars weer ondersteunend personeel aan het aannemen, als een secretaresse en een boekhouder. Al is het voorzichtig, want het aanbod van koophuizen is klein.'

De makelaardij is aan het veranderen, ziet Kimman. 'Door het internet ontstaan nieuwe vormen van werken, zoals makelaars die werken zonder kantoor en personeel. In de opleiding zien we nu ook oudere mensen, die na hun pensionering wat willen bijverdienen als makelaar. En natuurlijk zien we in deze markt ook weer gelukzoekers opduiken, zonder opleiding en zonder lidmaatschap van een branchevereniging. Het is een vrij beroep, maar we zijn natuurlijk niet blij met makelaars zonder vakopleiding die zich niet onderwerpen aan het tuchtrecht van een vereniging.'

Glenn van der Zanden (26), Puur Makelaars Amsterdam

'Ik heb in 2014 de studie Integrale Veiligheidskunde afgerond aan de Hogeschool van Utrecht, maar door de crisis kwam ik niet aan een geschikte baan. Via een vriend kwam ik in aanraking met de makelaardij.

Ik ben bij Puur Makelaars begonnen als stagiaire. Inmiddels werk ik ruim drie jaar met plezier in de makelaardij en heb ik een opleiding afgerond tot assistent makelaar.

Nu doe ik een tweejarige opleiding tot kandidaat makelaar, zodat ik me behalve met het verkoopproces ook bezig kan gaan houden met de aankoopbegeleiding. Mijn streven is om beëdigd Register Makelaar en Taxateur te worden.

Mijn eerste deal zal ik nooit vergeten: een leuk studio-appartement van 165.000 euro op de Frans Halsstraat. Mijn grootste deal was een appartement van 1,7 miljoen in Oud-Zuid.

Omdat de markt groeit komen er steeds meer jonge makelaars bij. Bij de Vereniging Jonge Makelaars Amsterdam (JMA) waren er 40 a 50 leden aangesloten toen ik in 2014 begon, nu zijn dat er ongeveer 150. Daarnaast is de woningmarkt redelijk overspannen: er is nog steeds aanzienlijk meer vraag dan aanbod. De huizenmarkt is steeds meer aan het opdrogen en huizen worden vaak cash betaald. Mensen investeren liever in vastgoed omdat de spaarrente op de bank nu zo laag is.

Het groeiend aantal makelaars heeft geen invloed op mijn werk. Een goed makelaarskantoor springt er altijd uit. Het is alleen zaak dat we als makelaars onderling de kwaliteit niet uit het oog verliezen.'

Rosemareine Post (28), Post Makelaars, Hilversum

'Ik heb een master in forensische criminologie en had een bijbaantje bij het makelaarskantoor van mijn familie. Een jaar na mijn afstuderen kon ik nog steeds geen baan vinden in mijn vakgebied en toen bood het bedrijf aan mijn opleiding tot kandidaat makelaar te betalen als ik me wilde omscholen. Dat aanbod heb ik geaccepteerd.

Het vak is super leuk want je bent de hele dag met mensen bezig. Het is geen standaard kantoorwerk, je bent veel op pad. Inmiddels ben ik al vijf jaar in dienst bij het familiebedrijf.

In het Gooi zijn er vrij veel makelaars. Er is groeiende concurrentie door veel vraag en te weinig aanbod. De verkopers hebben het daardoor voor het zeggen. Vorige week kregen we een huis in de verkoop in Bussum dat dezelfde dag nog werd verkocht. En een half jaar geleden kwamen er kopers uit Amsterdam, waar het op dit moment gekkenhuis is, die ruim 50.000 euro boven de vraagprijs betaalden.

Wij hebben de crisis overleefd, maar of het verstandig is om op dit moment makelaar te worden is maar de vraag. Ik hoop dat de markt verder aantrekt en dat meer mensen weer besluiten te verkopen.'