Direct naar artikelinhoud
Trump in Israël

Trump zint op de 'ultieme deal' in Jeruzalem

VS-president Donald Trump en de premier van Israël Benjamin Netanyahu drukken elkaar de hand.

Hij noemt het de 'ultieme deal': vrede in het Israëlisch-Palestijnse conflict. Op bezoek in Jeruzalem toont Donald Trump zich onverwacht diplomatiek. En zijn harde lijn tegenover Iran pleziert Netanyahu.

Donald Trump staat voor de Klaagmuur, het heiligste van het heiligste voor het Joodse volk. Even is hij alleen met zichzelf, even heerst rondom hem de stilte, daar waar normaal het rumoer regeert.

Het is een privébezoek, toch is het historisch: nooit eerder bezocht een zittende Amerikaanse president deze gewijde plek in Oost-Jeruzalem. Zijn voorgangers deden dat niet omdat het Palestijns gebied is, door Israël bezet. Trump doet het wel. Maar de Israëlische premier Benjamin Netanyahu is er niet bij. Trump wilde de Palestijnen niet onnodig tarten. De provocateur toont een onverwachte kant: die van diplomaat en evenwichtskunstenaar.

Nooit eerder bezocht een zittende Amerikaanse president gewijde Klaagmuur in Oost-Jeruzalem

De president lijkt in te zien dat hij hier best omzichtig te werk gaat. Trumps voorganger Barack Obama besteedde op een gegeven moment geen seconde meer aan het vredesproces tussen Israël en de Palestijnen. Zover is Trump nog niet, maar hij heeft wel een stoomcursus realiteitszin gehad.

Dealmaker

In zijn verkiezingscampagne beloofde hij de Amerikaanse ambassade in Tel Aviv te verplaatsen naar het betwiste Jeruzalem, had geen problemen met het bouwen van Joodse nederzettingen in Palestijns gebied en tornde aan de door de rest van de wereld gewenste tweestatenoplossing: een onafhankelijke Palestijnse staat naast Israël. Het leverde hem de liefde op van rechts, zowel in Israël als in de Joodse gemeenschap in Amerika. 

De provocateur Trump toont een onverwachte kant: die van diplomaat en evenwichtskunstenaar

Maar inmiddels is kandidaat Trump veranderd in president Trump. De verhuizing van de ambassade kwam er niet op dag 1 van zijn presidentschap, Netanyahu is gevraagd zich terughoudend op te stellen bij de bouw van de nederzettingen en de Palestijnse president Mahmoud Abbas, die hamert op een eigen staat, kreeg een zeer vriendelijke ontvangst op het Witte Huis. Trump heeft een nieuw doel: hij wil niet de Verlosser zijn maar de dealmaker zoals in zijn tijd als New Yorkse vastgoedmagnaat. Hij snoeft: ze zeggen dat een vredesakkoord zeer moeilijk is, maar dat wil ik weleens zien, ik wil de 'ultieme deal'.

Dag  van Woede

Palestijnse facties hebben een Dag van Woede aangekondigd voor als Trump vandaag Abbas bezoekt in Bethlehem. Het moet een signaal worden aan de Amerikaanse president dat het "Palestijnse volk staat op zijn zelfbeschikkingsrecht en nationale onafhankelijkheid, met Oost-Jeruzalem als zijn soevereine hoofdstad". Ook hier nationalisme en religie, want in dit deel van de stad is de Tempelberg met de Al Aksa-moskee, een van de heiligste plekken in de islam.

Het zijn de taaiste want van existentiële angst doordrenkte gevoelens waarmee een onderhandelaar te maken kan krijgen. Het gaat om grondgebied dat een centrale plaats inneemt in de nationale en religieuze identiteit en historie van Israëliërs en Palestijnen. 

Netanyahu is voorlopig zichtbaar in zijn sas met Trump. Vergeten is Obama, met wie hij een ijzige relatie onderhield

Netanyahu is voorlopig zichtbaar in zijn sas met Trump. Vergeten is Obama, met wie hij een ijzige relatie onderhield. Gretig steunde hij Trump toen deze harde taal bezigde over Iran en aanvoerde dat de Arabische landen gaarne bereid zijn deze dreiging mét Israël het hoofd te bieden. 

De premier trekt zich niets aan van de negatieve kwalificaties die in de Israëlische pers over Trump worden uitgestort (paranoïde, schietgraag, onvoorspelbaar, onbetrouwbaar, opschepper, chronische leugenaar). Zijn vrouw Sara stak Donald en Melania bij de welkomstceremonie een hart onder de riem. "De meerderheid van de mensen houdt van ons en van jullie, ondanks de media". Trump heeft pijn en zij voelt met hem mee.