Salariswagens ontspringen de dans - Mathias Bienstman

De toonaangevende zakenkrant Financial Times wijdde een artikel aan de Belgische taxshift. Tweemaal raden met wat het stuk opent? Juist! Met de salariswagens. Dat systeem is zowat de Toren van Pisa van onze fiscaliteit: even opmerkelijk als onwaarschijnlijk.
opinie
Opinie

De journalist van de Financial Times vertelt het verhaal van de 25-jarige Merel. Ze komt aan op haar eerste job en wordt een garage vol met Mercedessen binnengeleid. De baas zegt: kies er maar eentje. Voor 56 euro per maand rijdt Merel rond in een Mercedes van meer dan 30.000 euro. Met stijgende verbazing stelt de Britse correspondent vast dat Belgen met een salariswagen zelfs gratis privékilometers mogen malen. Dat er ellenlange files in ons land staan, hoeft niet te verbazen. Voor honderdduizenden is de tankkaart a free lunch.

Scheef gegroeid, zoals de Toren van Pisa

De anekdote is slechts de aanloop voor het punt dat het artikel wil maken. In België waren de loonlasten tot voor kort zo hoog dat systemen om ze te omzeilen helemaal scheef groeiden, net als de beroemde Toren. De federale taxshift moet die hoge loonlasten verlagen. De Financial Times verbaast zich erover dat het de regering überhaupt gelukt is te landen in het dossier. Zulke ingrijpende deals zijn in een complex land als België niet evident.

Of de verloning met wagens nu ook gaat verminderen, is volgens de zakenkrant nog onbeslist. Het is nochtans een belangrijke vraag voor het slagen van de taxshift. Zijn de loonkosten nu voldoende gedaald zodat het ontwijkingsmechanisme van de salariswagens eindelijk overbodig wordt? Zo niet, wie draagt dan de politieke verantwoordelijkheid voor het feit dat de belastingverschuiving te klein is uitgevallen? Een begin van een oplossing voor de files hangt mee van het antwoord op die vragen af.

De verdieseling tegengaan

Maar de taxshift roept nog een andere moeilijkheid op. Door de accijnzen op diesel en benzine gelijk te schakelen, wil de federale regering de verdieseling van het Belgische wagenpark tegengaan. Dat is een goede zaak. Eén van de ernstigste milieuproblemen in ons land, de toxische luchtvervuiling, wordt in de eerste plaats veroorzaakt door de uitstoot van dieselvoertuigen. Zelfs de nieuwste Euro 6-diesels stoten in het verkeer veel te veel stikstofoxiden uit: volgens tests op de baan tot vijf keer meer dan de Europese maximumnorm oplegt.

Toch koos de Belg massaal voor de dieselwagen, omdat de overheid er de fiscaal voordeligste optie van maakte. Daar komt nu verandering in door de gelijkschakeling van accijnzen. Behalve voor… de salariswagens. Meer dan 90 procent daarvan zijn diesels. De leasingmaatschappijen laten in De Standaard weten dat ze dat niet zien veranderen. Voor hen blijven dieselauto’s fiscaal het interessantst.

Wie doet een inspanning?

Dat leidt er mogelijk toe dat de inspanning om de luchtkwaliteit te verbeteren vooral bij de particuliere automobilist terechtkomt. Het door de overheid gesubsidieerde wagenpark – de salariswagens – zal lustig blijven vervuilen. Het tegengaan van verdieseling is gebaat bij meer rechtlijnigheid en rechtvaardigheid. Er moeten specifieke maatregelen volgen voor bedrijfswagens. Daarnaast moeten de meeropbrengsten van de accijnsverhoging niet enkel terugvloeien naar de werkenden, maar ook naar gepensioneerden en uitkeringsgerechtigden. Want ook zij zullen hier immers een deel van de inspanning leveren.

(De auteur is beleidscoördinator bij de Bond Beter Leefmilieu Vlaanderen.)

VRT NWS wil op vrtnws.be een bijdrage leveren aan het maatschappelijk debat over actuele thema’s. Omdat we het belangrijk vinden om verschillende stemmen en meningen te horen publiceren we regelmatig opinieteksten. Elke auteur schrijft in eigen naam of in die van zijn vereniging. Zij zijn verantwoordelijk voor de inhoud van de tekst. Wilt u graag zelf een opiniestuk publiceren, contacteer dan VRT NWS via moderator@vrt.be.

Meest gelezen