'Slimme' Magnette stelt nog meer eisen
De gesprekken tussen de verschillende deelregeringen over CETA zijn afgelopen. De ministers zaten meer dan zes uur rond de tafel. Vandaag om 8 uur gaan de gesprekken door. Wallonië heeft nog extra eisen over het CETA-handelsverdrag op de onderhandelingstafel gegooid. Een akkoord voor de geplande Europese top morgen lijkt daarmee helemaal van de baan. "Slim gespeeld van Paul Magnette", vindt professor Europese politiek Steven Van Hecke (KU Leuven).
"De gesprekken lopen bijzonder moeilijk", liet een bron dicht bij de onderhandelingen weten. Vanuit Waalse kant zouden er telkens nieuwe eisen op tafel gelegd worden. Toch is de hoop niet weg aan de onderhandelingstafel. Vandaag kan er voort worden gepraat.
Binnen de federale regering wordt men stilaan wanhopig. Premier Charles Michel (MR) wil zo snel mogelijk zijn handtekening kunnen zetten, zodat de internationale aandacht voor die opstandige Belgische regio eindelijk kan worden afgewend. Tezelfdertijd liet Waals minister-president Paul Magnette (PS) optekenen dat hij bij een nieuw ultimatum meteen de onderhandelingen zou stopzetten.
'Er zit nog wat rek op'
Een slimme zet, vinden experts. "Europa en Canada willen nog steeds dat CETA er komt en zijn dus nog steeds bereid tot onderhandelen", zegt Steven Van Hecke, professor Europese politiek aan de KU Leuven. "Magnette beseft heus wel dat hij dit niet eindeloos kan rekken. En hij wil zeker niet diegene zijn waardoor het hele akkoord keldert. Een snel akkoord zie ik niet meteen. Maar volgende week of volgende maand verwacht ik een deal. Er zit nog wat rek op."
Het belangrijkste discussiepunt blijft het ICS-systeem, een apart arbitragehof waar buitenlandse investeerders kunnen procederen tegen de wetgeving van lidstaten. "De vraag is: wordt dat een soort onafhankelijke wereldhandelsrechtbank in de schoot van de WTO, of een aantal advocaten onder elkaar die zomaar nationale wetgevingen naast zich neer kunnen leggen", legt de Leuvense prof uit . "Stel je voor: een Canadees bedrijf dat in Europa investeert, ondervindt hinder van de Europese milieuwetgeving. Kan zo'n arbitragehof dan die ganse wetgeving tegenhouden? Magnette wil daar duidelijkheid over. Europa zou daar al een aantal toegevingen over hebben gedaan, maar het is helemaal niet duidelijk wat nu precies op papier staat."
Het arbitrageluik - al dan niet tijdelijk - uit het verdrag halen, is onmogelijk. "Het is een te belangrijk onderdeel van CETA", zegt Ari Van Assche, professor internationale economie (HEC Montréal) "Hoogstens kan Magnette nog wat extra verhelderingen uit de brand slepen. Voor Europa is het natuurlijk ook een delicate oefening. Bij grote veranderingen in het verdrag moeten zij uiteraard alle lidstaten opnieuw consulteren."