© Frans Baert

De vulpen

Aflevering nr. 1293 - Het is nog te vroeg voor lentekriebels, maar toch bekroop me nu al de lust om kasten en schuiven leeg te maken. Tijd om dingen weg te gooien die ik bewaard heb, maar eerlijk gezegd nooit ga gebruiken. Voorjaarsopruiming.

Frans Baert

Zo heeft mijn verzameling pennen de afgelopen jaren een indrukwekkende omvang aangenomen. Ik kan namelijk nooit ‘neen’ zeggen tegen een gratis ballpoint van een verzekeringskantoor, bank of hotel. Ze belanden vervolgens in de lade en drogen uit.

***

Om tijd te winnen legde ik de eitjes die ik had hardgekookt en met koud water had overspoeld, nog even in de diepvries. Een koud hard eitje vind ik lekkerder dan een warm.Nadat ik ze uit de diepvries had gehaald en ze probeerde te pellen, merkte ik dat de eierschaal vastkleefde omdat het eiwit bevroren was. Er zat niets anders op dan de eieren nu onder een straal heet kraanwater te houden om ze te ontdooien...Te veel of te weinig, het is niet altijd makkelijk in te schatten.

***

Te veel of te weinig kan soms ook het verschil maken tussen leven of dood. Na de aanslag in Parijs troffen overheden maatregelen om de burgers tegen terroristen te beschermen.Er volgde kritiek op sommige veiligheidsplannen - ofwel werden ze als overdreven beschouwd, ofwel ontoereikend. In het eerste geval een aanslag op de democratie, in het tweede een maat voor niets. Moeilijke evenwichtsoefening.

***

Welke pen schreef nog, welke niet? Een klus waarmee ik de zonen opzadelde.Mijn oudste had er al een tiental getest en merkte dat het gewicht vaak verried of een pen nog goed was. Hij toonde me een zwarte: “Deze weegt bijna níets, goed voor de vuilnisbak.”Ik herkende gelukkig mijn oude vulpen, een dierbare vriend die ik dacht kwijt te zijn.Heel wat kostbare schatten zijn al in de vuilnisbakken van de wereld terechtgekomen. Het is niet altijd gemakkelijk om in te schatten of iets waardeloos of waardevol is.

***

Enkele dagen geleden werd voor New York en omstreken de zwaarste sneeuwstorm aller tijden voorspeld. Er zouden dodelijke slachtoffers kunnen vallen.Nog voor de ‘Superstorm’ toesloeg, kwam het normale leven al tot stilstand. Maar het doemscenario bleek sterk overdreven.De hysterie kaderde in een aanpak die Amerikanen soms (onbeleefd) ‘CYA’ noemen - ‘cover your ass’ (bedek je bloot gat). Door te overdrijven kan je achteraf niet beschuldigd worden te weinig ondernomen te hebben. Het gevaar bestaat dan wel dat mensen de volgende keer de waarschuwingen in de wind zullen slaan, mogelijk met dodelijke slachtoffers tot gevolg.Het juist inschatten van dreigend gevaar, soms het verschil tussen leven en dood.

***

Bijna veertig jaar geleden kocht mijn moeder de vulpen voor me. Ik studeerde toen in Londen. We bezochten samen een papierzaak omdat ik een nieuwe pen nodig had.Ik vergeet het gezicht van de verkoper nooit. De oude, magere man had een spitse kin waardoor zijn gezicht de vorm van een omgekeerde driehoek had gekregen.Hij vroeg me iets te schrijven en zei dat mijn handschrift klein en moeilijk leesbaar was. Daarop haalde hij een dikke, zwarte pen uit de kast: “Deze vulpen heeft een brede punt, hij zal je dwingen om groot te schrijven.”Wij durfden de man die met zoveel gezag geoordeeld had, niet tegen te spreken en kochten de pen. Hij gaf me nog de raad mee nooit zwarte inkt te gebruiken, enkel blauwe: “Dan kan die pen nog tientallen jaren meegaan.”Hij had gelijk, ik begon groter en leesbaarder te schrijven, en kreeg misschien daarom gunstigere evaluaties van de verhandelingen en examens die ik neerpende. Ik zie me nog altijd naar het examenlokaal trekken met een vulpen, een pot inkt en vloeipapier.De man met het driehoeksgezicht was niet enkel een verkoper, maar eigenlijk ook de eerste psycholoog bij wie ik ooit te rade ging. Door de grotere leesbaarheid van mijn handschrift, begrepen de mensen in mijn omgeving me beter en lazen m’n teksten liever. Het hielp me om mijn plaats in de wereld te vinden.Het woord ‘persoon’ is van het Griekse ‘persona’ afgeleid, dat ‘masker’ betekent. Onze persoonlijkheid is een masker dat we dragen in het toneelstuk dat ‘Ons Leven’ heet. Voor het instuderen van mijn nieuwe rol in dat stuk, bleek de pen een belangrijk hulpmiddel.

***

Na de sombere berichtgeving van de laatste dagen over terreur, crisis en oorlogsgeweld, zorgde de enquête over de penislengte van de Vlamingen voor een luchtig intermezzo.Blijkbaar zijn vrouwen best tevreden over de gemiddelde dimensies van het Vlaamse lid. Mannen moeten zich geen zorgen maken over enkele centimeters erectie meer of minder.

***

Mijn oudste kan tatoeages appreciëren, maar de vrouw die we in Boston zagen had er volgens hem te veel. Te veel of te weinig, een kwestie van pijngrens en smaak.

***

Het heeft me moeite gekost om de vulpen opnieuw aan de praat te krijgen. De oude inkt zat erin vastgekoekt. Na een nachtje weken in zeepsop kwam het pompschroefje weer los. Tientallen spoelbeurten hielpen om de droge inkt vloeibaar te maken en de pen te reanimeren. Ik was blij dat ik destijds de waarschuwing van de verkoper over de gevaren van zwarte inkt had gevolgd.Terwijl de spoelbak blauw kleurde, bedacht ik wat de laatste woorden konden geweest zijn die ik met de pen had geschreven - misschien de oplossing van een vraagstuk, of het slotwoord van een essay of van een liefdesbrief?

***

De schrijver drijft de pen, denkt hij.De pen drijft de schrijver, weet hij

***

Mijn vulpen schrijft weer. Op de plek waar ik hem vroeger tussen de vingers vasthield, heeft het zweet de glanzende lak een beetje dof gemaakt.Het is gemakkelijk in te schatten of de pen vol of leeg is, want er zit een venstertje in dat de inkt binnenin laat zien. Als hij leeg is, pomp ik er nieuwe ‘brandstof’ in en schrijf verder. Zo eenvoudig is dat.

Good luck en tot ziens.Uw trouwe dienaar, FB

Aangeboden door onze partners

Hoofdpunten

Aangeboden door onze partners

Beste van Plus

Lees meer