"Biomassacentrale Gent moet echt afval verbranden"

Annemie Turtelboom (Open VLD) nam gisteren ontslag als Vlaams minister van Energie omdat er binnenkort nog een hoofdpijndossier zit aan te komen: de Vlaamse regering moet beslissen of ze het licht op groen zet voor de subsidiëring van een biomassacentrale in de haven van Gent. Zowel binnen de regeringspartijen als bij de milieubeweging zijn er heel wat critici die niet willen dat zo’n centrale overheidsgeld krijgt. Zonnepanelen en windenergie zijn volgens hen veel betere keuzes. Enig probleem: zon en wind zijn er niet altijd in Vlaanderen, terwijl verbranden wel voortdurend kan.

In een biomassacentrale wordt namelijk stroom gemaakt door plantaardig materiaal te verbranden. Dat wordt verkocht als hernieuwbare energie, maar daar zijn heel wat vragen bij te stellen. In de haven van Gent is er bijvoorbeeld al een biomassacentrale van Electrabel die bijvoorbeeld stookt op houtpellets die met zeeschepen aangevoerd worden uit Canada en de VS.

Dit laatste zal niet het geval zijn bij de nieuwe, nog te bouwen, centrale Bee Power Gent. Dat stellen zowel het bedrijf achter de centrale als het Gentse stadsbestuur. “Het kunnen zeker geen houtpellets zijn waarvoor hout gekapt moet worden in beschermde bossen”, zegt de Gentse milieuschepen Tine Heyse. “Het moet gaan over echt afval (...) Dat hebben we ook opgelegd in de concessie-overeenkomst”, maakt Heyse zich sterk.

Bee Power zou ook wel hout verstoken uit o.a. Amerika en Zuid-Afrika, maar dat zou dan afkomstig zijn van bomen die niet thuishoren in de regio's van herkomst, zogenoemde "evasieve gewassen", die de lokale overheden weg willen en via schepen naar Gent worden gebracht. 

Daarnaast wil Bee Power in de nieuwe centrale ook afvalstoffen verbranden die niet verwerkt kunnen worden in de voedingsindustrie of in veevoer. Het gaat dan om olijf- en zonnebloempitschillen.

Om te controleren of de biomassa echt wel bio is, zou er een commissie opgericht worden “die continu in de gaten kan houden of we niet in concurrentie gaan met voedsel, en dat we de biodiversiteit niet aantasten”, zegt Heyse nog over de garanties die zijn afgesproken.

Heyse wil zich evenwel niet verbranden aan de discussie die gisteren weer actueel is geworden: moet de nieuwe biomassacentrale subsidies krijgen door groenestroomcertificaten te kennen? Want dat dossier heeft Turtelboom finaal de das omgedaan. Bee Power zal pas gebouwd worden als centrale jaarlijks 100 miljoen subsidies krijgt van de Vlaams overheid en dit 15 jaar lang. Bee Power zou dan zelf 300 miljoen euro investeren en tegen 2019 ruim 100 jobs creëren bij de uitbating en de eerstkomende jaren nog eens 1.000 mensen tewerkstellen bij de bouw van de centrale. Als de subsidies niet worden toegekend, komt de centrale er niet.

De subsidies waren al verrekend in de Turteltaks, maar moeten volgende week nog worden goedgekeurd door de Vlaamse regering. Maar de Vlaamse administratie heeft een negatief advies gegeven en binnen de Vlaamse regering is lang niet iedereen overtuigd. Dat is extra pijnlijk voor Open VLD, dat in het Gentse gemeentebestuur zit, maar tegelijk zijn minister daarover zag struikelen.

Vlaanderen heeft nochtans veel meer “groene stroom” nodig. Tegen 2020 moet 10,5 procent van de energie in Vlaanderen hernieuwbaar zijn, nu is dat nog maar goed de helft. Zo niet dreigen er Europese boetes. Om het quotum te halen, had de vorige Vlaamse regering al toestemming gegeven aan drie biomassacentrales: die van Bee Power en Max Green in Gent, en aan de centrale van Langerlo in Genk. 

Die laatste twee centrales zijn oude steenkoolcentrales. Max Green, de oude centrale van Rodenhuize, is al omgebouwd. Die van Langerlo moet nog worden omgebouwd. Maar het dossier van Langerlo zit in het slop omdat eigenaar E.ON de centrale heeft verkocht aan het Duitse bedrijf German Pellets. En dat bedrijf zit in slechte papieren.

Het kernprobleem is dat er geen geld is om alle biomassacentrales te subsidiëren. Maar als Langerlo niet wordt omgebouwd, kan Bee Power wel een beroep doen op de vrijgekomen subsidies.

Projectleider Michael Corten van Bee Power is not amused over de politieke blokkade van het subsidiedossier. "Het project heeft internationale prijzen gewonnen qua duurzaamheid en innovatie", zegt Corten in een reactie tegen VRT Nieuws. "Dan is het een vreemde situatie dat we meegesleurd worden in een verhaal dat gaat over overgesubsidieerde zonnepanelen en de ombouw van een oude steenkoolcentrale in Langerlo.”

De nieuwe centrale zou 215 megawatt stroom kunnen produceren, goed voor het verbruik van 450.000 gezinnen oftewel de hele provincie Oost-Vlaanderen waarin de centrale gebouwd zou worden. De warmte die vrijkomt bij de verbranding van de biomassa moet de centrale ook verplicht nuttig besteden door een warmtenetwerk aan te leggen. Op die manier kunnen omliggende bedrijven die warmte kopen.