België blijft onder de drempel van drie procent, maar de structurele inspanningen om de begroting te saneren dreigen volgens de Commissie opnieuw onder de verwachtingen te blijven.

Volgens de nieuwe prognoses zal de economische groei in ons land terugvallen van 1,4 procent van het bbp in 2015 tot 1,2 procent dit jaar. Daarmee laat België in de eurozone enkel Italië (1,1 procent), Finland (0,7 procent) en Griekenland (-0,3 procent) achter zich. De groei op de exportmarkten valt tegen en er is de impact van de aanslagen op de luchthaven van Zaventem en in metrostation Maalbeek.

De Commissie verwacht wel dat de economische groei in 2017 weer zal oppikken tot 1,6 procent, met name door een toename van de binnenlandse consumptie. De salarissen gaan opnieuw in stijgende lijn, alsook de werkgelegenheid, met 1,1 procent volgend jaar. De werkloosheidsgraad zou verder dalen, van 8,2 procent dit jaar tot 7,7 procent in 2017. De inflatie, momenteel opvallend hoog in België, gaat volgend jaar ook in de rest van de eurozone beduidend stijgen.

Vruchten plukken

De Commissie gaat er ook vanuit dat het Belgische investeringsvolume, dat dit jaar helemaal stagneert, in 2017 opnieuw met drie procent zal toenemen. De concurrentiekracht verbetert ook en daar zou het bedrijfsleven volgens de Commissie de komende jaren de vruchten van kunnen plukken. Veel blijft echter afhankelijk van de prestaties van onze belangrijkste handelspartners in de eurozone.

De Commissie moet de groeiprognoses voor de eurozone wel lichtjes naar beneden herzien: tot 1,6 procent dit jaar en tot 1,8 procent in 2017. De wereldeconomie heeft het moeilijk en het effect van enkele meevallers, zoals de lage olieprijzen en de gunstige wisselkoers van de euro, deemstert weg. De voor België zo belangrijke Duitse economie zou dit en volgend jaar uitkomen op 1,6 procent groei.

Vluchtelingen en terreur

De Belgische openbare financiën blijven de Commissie wel zorgen baren. Het begrotingstekort zou stijgen van 2,6 procent tot 2,8 procent, wat ons land weer dichter bij de kritische drempel van drie procent blijft. Bovendien gaat het primaire saldo (exclusief rentelasten, nvdr) voor het eerst sinds 2012 in het rood. Dat wordt deels verklaard door de uitgaven voor de vluchtelingencrisis en de terreurdreiging. België meent dat die kosten dit jaar zo’n 0,3 procent van het bbp bedragen. Volgend jaar zou het begrotingstekort opnieuw dalen tot 2,3 procent.

Twijfel over Kaaimantaks

De Commissie blijft echter bijzonder kritisch voor de Belgische inspanningen om de begroting structureel gezonder te maken. Zo blijft de Commissie twijfelen aan de werkelijke opbrengsten van de Kaaimantaks of de redesign van de overheid. De structurele inspanningen voor vorig en dit jaar worden samen ingeschat op ongeveer 0,5 procent, ver verwijderd van de jaarlijkse norm van 0,6 procent die een land met een hoge staatsschuld (106,4 procent dit jaar) zou moeten halen. Tegen 2018 een structureel begrotingsevenwicht halen lijkt dan ook “heel ambitieus”, aldus bronnen in het Berlaymontgebouw.

In de voorjaarsprognoses zijn maatregelen tot 22 april in rekening gebracht. Op 18 mei publiceert de Commissie op basis van de eind april ingediende nationale programma’s haar budgettair en sociaaleconomisch rapport voor elk land. Daarbij worden uitgaven voor vluchtelingen en veiligheid buiten rekening gehouden. België heeft volgens ingewijden het voordeel dat andere eurolanden evenmin grootse structurele prestaties kunnen voorleggen. De meeste aandacht blijft ook uitgaan naar Frankrijk en Spanje, twee grote eurolanden die al jaren met begrotingstekorten van meer dan drie procent kampen.