Direct naar artikelinhoud

Oegandezen lopen weg met 'Ghetto President' Bobi Wine, populair zanger én parlementslid

Yoweri Museveni mag dan president zijn van Oeganda, veel Oegandezen lopen dezer dagen weg met de populaire zanger Bobi Wine, de 'Ghetto President'. Bobi Wine - artiestennaam van Robert Kyagulanyi Ssentamu - is deze maand tot parlementslid gekozen op een boodschap van verandering.

Robert Kyagulani, oftewel "Bobi Wine"Beeld afp

De 35-jarige zanger won als onafhankelijke kandidaat een tussentijdse verkiezing in een district bij de hoofdstad Kampala. Hij geldt als stem van gemarginaliseerde jongeren en ageert in zijn dancehall- en hiphopsongs tegen corruptie en slechte sociale voorzieningen. Zijn uitverkiezing vestigt de aandacht op het schrille contrast, dat in meer Afrikaanse landen bestaat, tussen de massa's werkloze jongeren en de oudere leiders die vasthouden aan de macht.

Het kiesdistrict waar Bobi Wine won, stelt op zich niet gek veel voor. De werkelijke betekenis van de stembuszege schuilt in twee andere zaken. Ten eerste verpletterde Bobi Wine met ruim driekwart van de stemmen een rivaal van de regeringspartij van de 72-jarige Museveni, die hoogstpersoonlijk campagne was komen voeren. De kiezers brachten een collectieve tegenstem uit. Ten tweede werkt de partij van Museveni uitgerekend nu aan een wetsvoorstel om de grondwettelijke leeftijdsgrens voor het presidentschap op te rekken. Museveni wordt na de algemene verkiezingen van 2021 definitief president voor het leven, is de verwachting in Oeganda.

Bobi Wine was 3 jaar oud toen Museveni in 1986 president werd. De meeste van de ruim 35 miljoen Oegandezen zijn nog jonger: ruim driekwart werd geboren na '86. 'Museveni babies' worden ze wel genoemd, ze hebben nooit een andere president gekend. Bobi Wine groeide op in een armoedige buurt van Kampala. Hij heeft er nu zijn opnamestudio. Bij het pand bevindt zich een standplaats voor boda boda's, Kampala's ontelbare brommertaxichauffeurs die bij gebrek aan vast werk klanten vervoeren. Bij de laatste presidentsverkiezingen werkte Bobi Wine niet mee aan een campagnelied voor Museveni, zoals andere bekende artiesten tegen betaling wel deden. Hij lanceerde vorig jaar na de verkiezingen Situka, wat in de taal Luganda zoveel betekent als 'Sta op'. Sta op, zong hij, tegen onrechtvaardigheid. In 2012 protesteerde hij ook al eens tegen de hardhandige behandeling van straatventers door ordehandhavers. Het was een grote hit.

'Sta op', zong hij, tegen onrechtvaardigheid

Zijn beëdiging als parlementslid ging gepaard met een grote processie door Kampala. Voor de gelegenheid droeg hij een pak. Zijn dreadlocks had de getrouwde vader van vier kinderen al afgeknipt.

Tegenover de krant The East African verklaarde Bobi Wine te begrijpen dat er sceptici zijn die denken dat zijn protestsongs slimme marketing zijn en dat hij zijn populariteit gebruikt voor politiek, en daarmee ook financieel gewin. Hij bezwoer echter dat hij zijn gemeenschap blijft dienen, 'koste wat het kost'.

Bobi WineBeeld afp

President Museveni feliciteerde hem overigens met zijn overwinning. De president stelde dat het onder zijn bewind toch maar mooi mogelijk is dat 'de jeugd uit de sloppenwijken' het tot in het parlement schopt. Bobi Wine, die tijdens zijn campagne nog werd gearresteerd, diende Museveni stevig van repliek in een open brief die trending was op social media.

'De regering staat niet in contact met de mensen voor wie ze zegt te werken', schreef hij. 'Niemand luistert naar ze.' Volgens Bobi Wine kunnen Oegandezen het niet langer verkroppen enkel iets van hun overheid te merken 'in de vorm van gezagsdragers die door het getto rijden in hun dure auto's met beveiliging'.

Hij roept tevens Museveni op om niet te morrelen aan de leeftijdsgrens voor het presidentschap en om in plaats daarvan de jeugd vooruit te helpen: 'Focus niet op de volgende verkiezingen, maar op de volgende generatie.'

Focus niet op de volgende verkiezingen, maar op de volgende generatie
Bobi Wine

In Tanzania, buurland van Oeganda, betraden eerder al twee populaire zangers het parlement. In 2015 werd de toen 39-jarige Professor Jay verkozen. Zijn echte naam is Joseph Haule. In 2010 reeds was er Mr. II (toen 38), die in het echt Joseph Mbilinyi heet. Net zoals Bobi Wine appeleren ze met hun kritische geluid aan jonge kiezers die uitgekeken zijn op de 'oude politiek'. En net zoals Bobi Wine belichamen ze in de ogen van veel jongeren succes. Professor Jay en Mr. II vertolken de muziekstroom Bongo Flava, een veelbeluisterde mix van hiphop en politiek betrokken zang in het Engels en Swahili. Een verschil met Bobi Wine is wel dat ze het parlement in gingen namens de bestaande oppositie. Bobi Wine was een onafhankelijke kandidaat.