Crisis op het bord

Ik weet nog hoe ik de ober in het etablissement bij het binnenhof de eerste keer lachend vroeg wat dit gerecht op de kaart dan wel mocht inhouden. Hij begon een merkwaardige opsomming: een vleeskroket, een oer-Hollands product dat in dit huis natuurlijk van een vermaard fournisseur kwam. Er was ook soep, met brood naar keuze. En je kreeg ook een kommetje huisgemaakte eiersalade. Allemaal lekkere dingen in een volstrekt belachelijke combinatie, maar toen was het precies wat ik nodig had.

We waren hier toen immers met een ploegje om alweer tumultueuze verkiezingen te verslaan. Voor radioverslaggevers zijn verkiezingen zo mogelijk nog erger dan voor kandidaten. Radio wil voorbeschouwingen, rechtstreekse verslagen én reacties achteraf. Radio zendt ook de klok rond uit, dus een verslaggever is continu uitgeput. Hij slaapwandelt, maar door de adrenaline lijkt hij nog wakker. Die middag zochten mijn technicus en ikzelf dus iets dat ons gewoon op de been zou houden.

Het gekke twaalfuurtje bood het allemaal: troostvoedsel voor wat misging en brandstof voor de komende uren. Het was warm, hartig, vullend en zacht. Sindsdien heb ik verschillende Vlamingen meegetroond naar zo’n twaalfuurtje en ze waren zonder uitzondering lovend. Zelfs de meest kritische types schoven hun lege borden gelukzalig opzij, weer helemaal klaar voor de boze buitenwereld.

Ook nu ik hier woon, durf ik zelfs buiten verkiezingstijd wel eens een twaalfuurtje te bestellen. Een razende honger, een onbestemd verlangen: het twaalfuurtje drukt het allemaal resoluut de kop in. Ik weet trouwens nog altijd niet hoe ik het rare gerecht moet eten: wat met wat, wat het eerst? Ook dat is deel van de charme.

Soep en kroket gaan niet samen, maar je wil ze niet koud laten worden: een interessant dilemma. En hoe eet je die kroket? Met of zonder brood en mosterd? Ik zie wel eens mannen die ze helemaal opensmeren op hun brood. Dan is het een kwestie van snel wegkijken.

Maar de laatste keer heeft mijn culinaire uitje me ontgoocheld. Ik had al gemerkt dat de kopjes waarin de soep en de salade geserveerd worden, geruisloos kleiner waren geworden. Het kreeg stilaan de allures van een poppenservies. De prijzen waren natuurlijk gelijk gebleven – overigens nog steeds laag, voor zoveel lekkers.

Het kleinere servies was een gevolg van de crisis natuurlijk, zo’n café-restaurant moet wat om het hoofd boven water te houden. Daarbij bedacht ik dat het ook nog es goed voor mij was. Die kroket en eiersalade zitten natuurlijk tjokvol slechte cholesterol, dus hoe minder je ervan binnen krijgt, hoe beter voor je gezondheid en je lijn. Die obers hadden het gewoon goed met mij voor.

Maar in dat kleine soepkommetje vond ik dit keer ook nog eens een verdacht waterig soepje. Terwijl de Hollandse soepen meestal zo dik zijn dat je ze bijna met een vork kan eten, had de kok er nu gewoon de kraan ingezet. Hadden ze te weinig soep in voorraad? Of vonden ze dat ik ook baat zou hebben bij minder machtige soep?

U hebt het misschien al gemerkt, maar ik ben hier al aardig besmet met de Hollandse assertiviteit, dus toen de ober na afloop routineus vroeg of het gesmaakt had, zei ik dat het soepje dit keer toch erg dunnetjes was uitgevallen. Hij keek verschrikt, maar zou het doorgeven aan de keuken. De keer daarop was het weer als vanouds: dikke soep in minuscule kopjes.

Maar ze hoeven zich geen zorgen te maken. Wanneer ik later als oud vrouwtje enkele dagen terugkeer naar Den Haag zal ik daar nog altijd een twaalfuurtje bestellen. Ik heb nu al een spaarpotje aangelegd om dan een nachtje in Hotel des Indes te kunnen slapen, bij mij om de hoek. En hopelijk zijn er dan jonge bewonderaars die me welwillend ondersteunen op weg naar mijn madeleine.

Desnoods bestel ik dan een soepje, een kroket en eiersalade met brood in het etablissement dat dan op die plaats zal staan. De verbaasde blikken zal ik weerstaan, want mijn zelfgekozen combinatie zal me doen denken aan alle hectische verkiezingen hier, toen ik jong en hongerig was en alles me nog smaakte.