Wordt Geert Wilders een politieke martelaar? - Jeroen Reygaert

Nu de Nederlandse politicus Geert Wilders veroordeeld is voor het aanzetten tot discriminatie, rijst de vraag: kan hij hier politieke munt uit slaan en zijn electorale sterkte nog versterken?
analyse
Analyse

Jeroen Reygaert is VRT-Buitenlandjournalist. Hij volgt onder meer Nederlanden is vandaag bij de laatste dag van het proces Wilders.

“Dat het een schande is, zo’n proces”. Geert Wilders kon het niet genoeg benadrukken dat hij slachtoffer was van een hetze tegen zijn politieke overtuiging en die van zijn rechts-populistisch partij de PVV. “Dit is een politiek proces”.

Duizenden Nederlanders dachten daar anders over. En dus mag een rechter oordelen over Wilders’ opzwepende uitspraak op een PVV-feestje in Den Haag oordelen: mag Geert Wilders aan zijn aanhang vragen of ze minder Marokkanen willen en beloven dat hij dat wel eventjes gaat regelen.

Wilders, Filip De Winter, Marine Le pen, ...

De blonde Nederlandse Limburger is in het buitenland sowieso een van de bekendste politici uit de lage landen. Hij wordt vaak in een adem genoemd met Marine Le Pen van het Franse Front National, Filip De Winter bij ons, AfD-frontvrouw Fraucke Pétry in Duitsland of Norbert Hofer, de kandidaat die voor het FPÖ president van Oostenrijk wou worden.

Er bindt hen ook heel wat, al liggen de accenten wel anders: de Islam is een probleem, Europa kan beter op de schop, de gevestigde politieke partijen zijn rot en luisteren niet naar de burgers.

Vooral van het eerste heeft Geert Wilders zijn handelsmerk nummer 1 gemaakt. Niet dat de andere thema’s niet aan bod komen, maar het is toch in de eerste plaats zijn Islamkritiek die hem naambekendheid opleverde.

Wilders radicaal over radicalisme

Wilders’ politieke carrière begon eind jaren ’80, toen hij zich een liberale lidkaart aanschafte van de VVD van huidig premier Rutte. In 1996 ging hij voor hen ook zetelen in de Utrechtse gemeenteraad.

Maar de liefde ging over. Wilders streed meer en meer een eigen strijd binnen de VVD: hij wou de partij een rechtsere koers laten varen, hij profileerde zich ook steeds vaker als Islamcriticus.

In 2004 stapte Wilders uit de VVD, drie jaar voor ook bij ons blauw een scheur zou oplopen en Jean-Marie Dedecker zijn eigen richting uit ging.

Hij richtte, na een korte tussenperiode, een nieuwe partij op, de PVV, waar hij zelf het enige lid van is. De enige partij waar alle leden het altijd eens zijn met de lijn van de grote leider, een goed meegenomen handigheidje dat Wilders ongeziene macht geeft.

De P van populisme

De PVV is Wilders en Wilders de PVV. Waarbij de “P” wel degelijk voor partij staat.

Maar de P waar je Wilders het beste mee kan associëren is die van het populisme. Zeggen wat het volk – volgens Wilders – wil horen. Met als specialisatie: de Islam. De Deense Mohammed-cartoons komen op zijn website terecht, daarna volgt de film “Fitna”, over Islamextremisme en de invloed op Nederland.

Eerste proces, eerste grote overwinning

In De Volkskrant noemt Wilders de Islam een fascistische ideologie. “De kern van het probleem is de fascistische islam, de zieke ideologie van Mohammed zoals neergelegd in de islamitische 'Mein Kampf': de Koran".

Een klacht bij de rechtbank in Amsterdam volgt: het eerste proces Wilders. Maar Wilders wordt vrijgesproken. Hij had het over de Islam an sich en niet over de gelovigen, dus kon er van geen discriminatie zijn, oordeelde de rechtbank.

Maar zijn politieke ster blijft rijzen, de PVV wint de verkiezingen in 2010 en wordt de derde partij van Nederland. Wilders verleent twee jaar lang vanuit de oppositie gedoogsteun aan de regering van VVD en CDA.

"Minder, minder"

Nu mag Wilders dus nog eens naar de rechtbank. De avond van de gemeenteraadsverkiezingen in Den Haag zweept hij de PVV-aanhang op. “Hoewel ik weet dat ik dit eigenlijk niet mag vragen in dit land: willen jullie meer of minder Marokkanen?” De zaal scandeert overtuigend “minder minder”, waarop Wilders belooft “dan gaan we dat regelen.”

Duizenden Nederlanders dienen een klacht in. Wilders discrimineerde, riep op tot geweld en viseert daarbij 1 grote bevolkingsgroep: de Marokkanen. Voor het parket voldoende reden om hem nog eens te vervolgen.

Politieke Martelaar

En zo volgt in volle verkiezingstijd – op 15 maart kiest Nederland een nieuw parlement – een nieuwe strafzaak. Verschillende pogingen om het proces uit te stellen volgden.

Vooral rechter Van Rens was daarbij kop van jut: tot tweemaal toe moest ze volgens Wilders en zijn advocaat Knoops gewraakt worden: een keer omdat ze zich op TV kritisch uitliet over de PVV, een tweede keer omdat ze politiek filosoof Paul Cliteur kritisch ondervroeg tijdens het proces.

Wraak had uitstel betekend, het proces op de langere baan, nog dichter bij 15 maart. Maar het verzoek werd afgewezen, en dus kwam vandaag de uitspraak. Een veroordeling zonder straf, maar daar ligt niemand van wakker, want er werd enkel een symbolische straf gevorderd.

Wilders zelf zagen we amper tijdens het proces. De laatste zittingsdag kwam hij toch, hij hield er vlammend pleidooi. Hij noemde de hele zaak walgelijk, een aanfluiting van het recht op vrije meningsuiting. Volgens Wilders zullen de rechters niet alleen een vonnis over hem uitspreken, maar ook over miljoenen Nederlanders, zijn kiezers. En dat hij zich niet zal laten stoppen. “Wij mij wil stoppen, zal mij moeten vermoorden”.

Om het even wat de rechter vandaag had beslist, veroordeling of niet, de politieke impact zal erg groot zijn, volgend jaar. Uit recente peilingen komt Wilders’ PVV steeds sterker uit de hoek. Bij Maurice De Hond, de godfather van de Nederlandse peilers, werd de PVV het voorbije weekend nog de grootste partij. Het wekenlange gratis forum voor Wilders’ ideeën met zichzelf als orgelpunt, laat duidelijk zijn sporen na.

“Wilders heeft er alles aan gedaan om zijn proces politiek te maken”, kopte NRC een paar weken geleden. Na de veroordeling is de kans groot dat uitgroeit tot  politieke martelaar.

Op zijn minst in perceptie worden miljoenen Nederlanders inderdaad ook weggezet als fout en strafbaar, wordt de kloof met het systeem nog een beetje dieper.

Politieke martelaren durven op verkiezingsavonden al eens verrijzen. Op 15 maart oordeelt de volksjury in het stemhokje.

Meest gelezen