Het is de eerste keer ooit dat de Commissie een plan presenteert om solidariteit te tonen met lidstaten aan de Europese buitengrenzen die geconfronteerd worden met een massale toestroom van vluchtelingen. De Commissie stelt voor dat de overige lidstaten 40.000 vluchtelingen opvangen die de komende twee jaar aankomen in Italië en Griekenland.

België zou 3,41 procent van de inspanning moeten leveren: 818 vluchtelingen uit Italië en 546 vluchtelingen uit Griekenland. De verdeelsleutel houdt voor 40 procent rekening met bevolkingsaantal en rijkdom en voor 10 procent met werkloosheidsgraad en reeds geleverde asielinspanningen. Duitsland, Frankrijk en Spanje zouden de grootste inspanning doen. Groot-Brittannië, Ierland en Denemarken hebben het wettelijke recht om niet mee te doen.

Actieplan tegen mensensmokkel

Het programma is gericht op vluchtelingen uit Syrië en Eritrea. Vluchtelingen uit deze twee landen hadden vorig jaar gemiddeld meer dan 75 procent kans op internationale bescherming. Dat neemt echter niet weg dat de betrokken vluchtelingen nog steeds een asielaanvraag moeten indienen in de lidstaat waar ze uiteindelijk zullen belanden.

Daarnaast beveelt de Commissie de lidstaten aan om 20.000 mensen te hervestigen die momenteel in vluchtelingenkampen in derde landen verblijven en volgens de Verenigde Naties duidelijk nood hebben aan internationale bescherming. België zou 2,45 procent van die inspanning moeten leveren, wat overeenkomt met 490 hervestigingsplaatsen.

Het solidariteitsmechanisme maakt deel uit van een bredere Europese migratiestrategie. Zo bereidde de Commissie ook een actieplan tegen mensensmokkel voor en maakte ze nieuwe richtsnoeren die moeten garanderen dat de lidstaten de vingerafdrukken van migranten nemen wanneer die het Europese grondgebied bereiken. Dat moet misbruiken voorkomen en de terugkeer bespoedigen van mensen die geen recht hebben op bescherming.