Dijsselbloems aftreden werd geëist, maar plots is 'Schnaps und Frauen' hem vergeven

Om met een toepasselijke metafoor te beginnen: de anticlimax in het debat tussen Eurogroepvoorzitter Dijsselbloem en het Europees Parlement donderdag was nog groter dan de Griekse staatsschuld. Letterlijk binnen enkele seconden verdween het dreigement van de twee grootste fracties - 'Dijsselbloem moet opstappen!' - van tafel. 'De kou is nu wel uit de lucht, geloof ik', concludeerde de PvdA'er tevreden na afloop van het debat.

Geen van de fractieleiders nam zelfs het woord tijdens de discussie, ze lieten het over aan de lagere echelons. Die sputterden en pruttelden wat over Dijsselbloems gewraakte drank&vrouwen-opmerking, maar bij gebrek aan sanctie was het zonder scherpte. Op de Groene-politica Keller na, zij wierp Dijsselbloem voor de voeten alle vrouwen als koopwaar te beschouwen en daarmee de EU in diskrediet te brengen.

Ommezwaai

Het was een opmerkelijke draai van de christen- en sociaal-democraten, want juist zij hadden doelbewust het oorlogspad gekozen. Steen des aanstoots was een opmerking van Dijsselbloem in de Frankfurter Allgemeine Zeitung eind maart, waarin hij benadrukte dat financiële solidariteit tussen eurolanden alleen mogelijk is als iedereen zich aan de begrotingsafspraken houdt. 'Ik kan niet al mijn geld aan drank en vrouwen uitgeven en vervolgens bij u om hulp aankloppen', aldus Dijsselbloem destijds.

Politici uit de zuidelijke landen - de Portugese premier Costa voorop - reageerden furieus omdat zij zich aangesproken voelden. In het Europees Parlement eisten Dijsselbloems sociaal-democratische partijgenoten op hoge toon zijn vertrek als Eurogroepvoorzitter, net als een groep van circa zeventig christen-democraten, onder wie fractieleider Weber. Nadat Dijsselbloem een eerste verzoek om uitleg in het parlement had afgewezen 'wegens tijdgebrek', sloeg de vlam helemaal in de pan. 'Het lijkt inmiddels alsof ik een oorlogsmisdaad heb begaan', zei Dijsselbloem daarover in de Volkskrant.

Donderdag bleef van alle ophef niets over terwijl de openingswoorden van Dijsselbloem - 'ik betreur de ophef, nooit de bedoeling geweest' - dezelfde waren als voorheen. De christen-democratische woordvoerster Grossetête besteedde welgeteld vier seconden aan de drank&vrouwen-opmerking ('jammer') om vervolgens in te gaan op de situatie in Griekenland, het eigenlijke agendapunt. Haar politieke baas Weber zat ernaast en keek toe. De socialist Gualtieri had twee seconden voor de gewraakte uitspraak ('ongepast'), zijn politiek leider Pittella liet zich niet zien. Tot opluchting van de euro-PvdA'ers, die afgelopen weken behoorlijk in hun maag zaten met de bloeddorst van Pittella.

Humor

De liberale woordvoerder Torvalds prees Dijsselbloem zelfs voor zijn 'gevoel voor humor' waarvoor hij 'groot begrip had'. De partijen en Dijsselbloem ontkennen elkaar voorafgaand aan het debat gesproken te hebben om de kwestie te ontmijnen.

Bij de lange lijst van circa veertig sprekers (ruim de helft kwam uit Griekenland, Spanje, Portugal en Italië) overheerste vooral boosheid over hoe de Eurogroep Griekenland helpt met leningen in ruil voor zware hervormingen en bezuinigingen. Dijsselbloem werd neergezet als 'financiële huurmoordenaar', verantwoordelijk voor het 'sociaal kerkhof' dat Griekenland nu is. Het persoonlijkst werd CDA-leider De Lange die de opmerking van Dijsselbloem 'heel erg dom' noemde.

Politicus met opvattingen

Dat Dijsselbloem tijdens het debat voor Athene belangrijk nieuws aankondigde - hij wil de bezuinigingseisen verlichten - ontging de parlementariërs totaal. Dijsselbloem verliet het parlement dan ook op zijn gemak. 'Ik ben een politicus met opvattingen, geen diplomaat.'

De vraag of hij ooit opnieuw iets over Schnaps und Frauen zal zeggen, beantwoordde hij met een kwinkslag: 'Drank en vrouwen horen bij het leven, ik kan dus niet uitsluiten dat het nog een keer voorbijkomt.'