Defilé met dieren en drollen

Den Haag

Om zijn nek draagt de 100-jarige Paul Moerman een lijst met de namen van zijn in mei 1940 omgekomen kameraden. ‘Zij hadden hier ook graag bij willen zijn.’ Moerman zit op de eerste rij in de Ridderzaal, net als Ridder Militaire Willemsorde Marco Kroon, minister Hennis van Defensie en koning Willem-Alexander, voor de gelegenheid gekleed in het uniform van de Koninklijke Landmacht.

Moerman hoort premier Rutte zeggen dat ‘kameraadschap boven alles’ gaat. Hij knikt voorzichtig. Rutte haalt ‘met het grootste respect’ de ‘vader der veteranen’ aan; de eind vorig jaar op 94-jarige leeftijd overleden generaal bd. Ted Meines. De voormalige verzetsstrijder stond aan de wieg van het veteranenplatform. ‘Hij stelde zijn leven in dienst van vrede, veiligheid en rechtvaardigheid. Op zijn sterfbed vroeg hij zich af hoe het nu verder moest met zijn veteranen. Maar wij zetten zijn werk voort. Veteranen weten wat vrijheid en vrede waard zijn.’

Bijzondere verhalen van veteranen staan centraal in de Ridderzaal. Zoals dat van de eerste vrouwelijke ­F-16-piloot ter wereld, Manja Blok. Tijdens de NAVO-missie in de jaren negentig in voormalig Joegoslavie schoot ze met haar gevechtsvliegtuig militairen op de grond te hulp. ‘Het geeft eergevoel dat ik dat heb mogen doen.’

oudste

Het leek de organisatie van de jaarlijkse Veteranendag goed om de oudste generatie veteranen extra in het zonnetje te zetten: zij die meevochten in de Tweede Wereldoorlog. Moerman en tien andere 80-plussers krijgen daarom een ereplek in de Ridderzaal.

Nederland heeft sinds 1940 ruim 650.000 militairen ingezet tijdens drie oorlogen en bijna honderd vredesmissies. Van de oorlogsveteranen die zijn ingezet tijdens de Tweede Wereldoorlog, de dekolonisatie van voormalig Nederlands-Indië, Nieuw-Guinea en de Korea-oorlog is vrijwel niemand meer over. Nederland telt ruim 115.000 veteranen. Iets meer dan de helft van hen heeft sinds 1979 tot nu deelgenomen aan één of meerdere vredesmissies in internationaal verband. De meeste veteranen zijn man (95 procent) in de leeftijdscategorie 30 tot 60 jaar.

Tijdens een medaille-uitreiking op het Binnenhof wordt sergeant-majoor der mariniers Rob Severs benoemd tot Officier in de Orde van Oranje-Nassau met de zwaarden. Premier Rutte mag hem het lintje opspelden. Severs werd in 2009 uitgezonden naar Afghanistan en verloor daar een been. Het schakelde hem na zijn missie niet uit.

Voor groep 8 van de openbare basisschool Markenburg uit Geervliet kan de dag niet stuk. De leerlingen wonnen een vlogwedstrijd en mogen hun vlog (volgens de jury een ‘mooie mix van informatie en humor’) laten zien aan de koning. Die luistert geduldig met oordopjes in. Hij wil overigens wel weten wat ze ervan opgestoken hebben. Natuurlijk gaat de koning met de groep op de foto. En selfies wil hij ook nog wel. Net als premier Rutte. Die overigens gekscherend bij een jongen 10 euro vraagt. ‘Een meisje kost vijf.’

defilé

Hoogtepunt van Veteranendag is het defilé door de Haagse binnenstad. Het wordt afgenomen door koning Willem-Alexander die zich op het Buitenhof pal voor het standbeeld van raadspensionaris Johan de Witt posteert.

De 100-jarige Paul Moerman staat in een van de eerste jeeps. Als hij salueert naar de koning houdt de chauffeur hem voorzichtigheidshalve vast. Veteraan Evert Brouwer loopt mee in de stoet. Hij was er vorige maand op 5 mei ook bij in Wageningen. Aan dat defilé geeft hij de voorkeur.

‘Veel intiemer. En natuurlijk marcheer je langs Hotel De Wereld, een historische plek. Al gaat het hier wel een stuk strakker dan in Wageningen.’

rugzak

Het defilé in Den Haag is er dit jaar een met dieren en drollen. Naast bijna 4000 mensen, 25 motoren en 16 orkesten lopen er namelijk in de stoet honden en paarden mee. En zeker die laatste groep laat in het openbaar weleens iets vallen. Hebben ze bij Defensie iets op gevonden. Vier militairen lopen pal achter de paarden. Ze zijn gewapend met bezem en schep en drie van hen met een afvalzak in hun rugzak. Drollen fluks opscheppen, in de rugzak en weer door. Het kwartet oogst applaus van het publiek.

Bijzonder gezicht is wel als er een Pantserhouwitser over de Kneuterdijk rolt. Het bakbeest weegt ruim 55.000 kilo en kan met gemak doelen over een afstand van 20 kilometer beschieten met 155 mm-granaten. De landmacht heeft zestien van deze zware jongens, waarvan er maar een paar operationeel zijn. <