Direct naar artikelinhoud
Verkiezingen VS

Waar u in het debat tussen Trump en Clinton op moet letten

Fans van de Kansas City Chiefs met maskers van Hillary Clinton en Donald Trump tijdens de wedstrijd van afgelopen weekend tegen de New York Jets.

Voor het eerst gaan de twee Amerikaanse presidentskandidaten met elkaar in debat. Om 3 uur onze tijd gaan Donald Trump namens de Republikeinen en Hillary Clinton namens de Democraten in discussie om de gunst van de kiezer. 'D-Day of debates', wordt het evenement nu al genoemd. Dit is waar u tijdens het debat op moet letten.

1. Het eerste halfuur

Richard Nixon veegde toen voor het eerst zweet van zijn voorhoofd tijdens zijn beroemde debat met John F. Kennedy in 1960 en Gerald Ford verklaarde in 1976 dat er geen sprake was van overheersing door de Sovjet-Unie in Europa: de eerste 30 minuten. Campagneleiders bedenken oneliners en strategieën voor het eerste halfuur van een debat, schrijft Politico in een stuk over die cruciale eerste minuten van het debat, want de eerste indruk blijft hangen bij de kijker. Bovendien beslist een kijker dan nog of hij van zender gaat wisselen, en beginnen journalisten aan hun eerste stuk. Politico gaat zelfs zo ver: het zijn de enige 30 minuten die tellen.

epa05556086 Students representing Donald Trump (L) and Hillary Clinton (R) and moderator Lester Holt (C) stand in position at the two podiums during a rehearsal the day before the first Presidential Debate at Hofstra University in Hempstead, New York, USA, 25 September 2016. The only Vice Presidential debate will be held on 04 October in Virginia, and the second and third Presidential Debates will be held on 09 October in Missouri and 19 October in Nevada. EPA/ANDREW GOMBERT

2. De presentator

Alles is politiek rondom het debat, dus ook de vraag wat de rol is van NBC-presentator Lester Holt. NBC, de zender waarop het debat wordt uitgezonden, kreeg ondanks de progressieve statuur het verwijt te aardig te zijn geweest voor Trump en te hard voor Clinton. De campagneleider van Clinton, Jennifer Palmieri, belegde vrijdag een speciale persconferentie om journalisten te wijzen op de leugens van Trump, schrijft Volkskrant-correspondent Michael Persson. "Het is de rol van de moderator (Holt, red.) om die leugens te benoemen en te corrigeren. Als hij dat niet doet, geeft hij Donald Trump een oneerlijk voordeel."

3. President Trump

Als Trump iets is, dan is het wel onvoorspelbaar. Hij blijft leugens in zijn campagne nog lang nadat ze zijn ontkracht herhalen, schuwt onrealistisch populisme niet, én zet met plezier de persoonlijke aanval in. Zo dreigde hij dit weekend de seksaffaires van echtgenoot Bill Clinton te gebruiken in het debat met Hillary. 

Trump heeft verschillende varianten van zichzelf ter beschikking: de Trump die de witte onderklasse voor zich heeft gewonnen met zijn rabiate populisme, en de Trump die, gecontroleerd door zijn campagnestaf, rustig een speech voorleest over de economische toestand van Amerika. Die 'presidentiële' houding lijkt voor hem nu het veiligst: de laagopgeleide witte mannen lopen niet meer bij hem weg, hij kan misschien nog wat procenten sprokkelen onder het hoogopgeleide, gematigde Republikeinse deel van het electoraat. Maar kan hij zichzelf beheersen, tegenover de vrouw die hij maandenlang heeft beschimpt?

De stand-in voor Donald Trump tijdens een repetitie van het debat.

4. Rassenkwesties

The New York Times vermoedt dat het in het debat veel zal gaan over de positie van de zwarte bevolking in de Verenigde Staten - en daarmee de stem van de zwarte kiezer. Waar Clinton dit weekend druk uitoefende om videomateriaal vrij te laten geven over hoe een agent een zwarte man doodschoot in Charlotte, verdedigde Trump juist het omstreden beleid van de politie om mensen staande te houden en te fouilleren. Ook op het gebied van de positie van vrouwen staan de twee tegenover elkaar, schrijft de krant. Sterker nog, op deze twee onderwerpen verschilden twee presidentskandidaten nog nooit zoveel van elkaar.

5. Publiek

Het debat zal plaatsvinden aan Hofstra University in Hempstead, New York, en beide campagneteams kunnen mensen uitnodigen. Op de eerste rij zal vermoedelijk Mark Cuban zitten, een miljonair en een uitgesproken criticus van Trump, uitgenodigd door het team van Clinton. Het team van Trump zou gereageerd hebben met het uitnodigen van Gennifer Flowers. Dat is de vrouw van wie Bill Clinton in 1998 onder ede verklaarde dat hij er een affaire mee had gehad. Overigens ontkende de Trump-campagne tegenover The Hill dat Flowers was uitgenodigd, ze zal er niet zijn.

Twitter bericht wordt geladen...

Wat betreft de aandacht van de kijker: volgens zenderbazen en politieke strategen kan het kijkerspubliek wel eens richting de honderd miljoen gaan. Dat zijn aantallen die normaal gesproken gehaald worden door de uitzending van de Super Bowl, de finale van de American Football-competitie. Het zou het debat plaatsen tussen kijkcijferrecorduitzendingen als de laatste afleveringen van de televisieseries MASH en Cheers. Tot nu toe is het best bekeken debat op de Amerikaanse televisie dat tussen Jimmy Carter en Ronald Reagan, in 1980.

Twitter bericht wordt geladen...

Mocht u zelf willen kijken: Canvas zendt het debat vanaf 3 uur live uit, met jong talent Karine Claassen (26) als debuterende presentatrice en met analyses van VS-watcher Björn Soenens. Ook op verschillende Amerikaanse en internationale websites zal het debat live te volgen zijn, waaronder demorgen.be.

Lees ook

Voorbeschouwing: wie blijft overeind in het eerste tv-debat?

Alles wat u moet weten over het eerste verkiezingsdebat