Gegraai, postjes, maar mag het even over competentie gaan?

Verontwaardiging. Dat is het eerste gevoel dat opkomt als ik de nieuwsberichten van de afgelopen weken lees. Strategische spelletjes, gegraai, cumuls, een compleet gebrek aan ethisch besef … Ik word er kwaad van, woedend zelfs. En tegelijk voel ik me machteloos. Als wellicht nog iets te idealistische jonge politica kan ik niet op tegen de mediagenieke opportunisten die deze stiel besmeuren. Het is wraakroepend.

Ik ben gemeenteraadslid en ik geloof in de politiek. In wat die kan teweegbrengen. Ik geloof ook met hart en ziel in het belang van democratische controle. In alle partijen zitten echt geëngageerde politici die hun mandaat naar vermogen invullen en er alles voor geven. Maar wie gelooft mij nog als ik zeg dat dit niet de politiek is zoals ik die ken? Ze zijn met steeds minder, de mensen die blijven opkomen voor onze representatieve democratie. Het cynisme over alles wat met politiek te maken heeft, wordt er as we speak bij een grote groep mensen ingebakken. En kan je het ze kwalijk nemen, de sceptici? Ook ik verlies er als simpel gemeenteraadslid bijna de moed door.

Malaise schaadt iedereen

Maar nog meer dan aan het gekonkel en gegraai stoor ik me in deze hele polemiek aan het feit dat alles op één hoop wordt gegooid. Mandaten, bijvoorbeeld, zijn bijna per definitie ‘postjes’ geworden, waar men casht zonder een vinger te moeten uitsteken. Men zou bijna vergeten dat politici soms ook gewoon hard werken. Vaak boven op een gewone job, ten koste van gezin en vrije tijd. Deze malaise schaadt jammer genoeg iedereen. Bovendien staat in de huidige polemiek een olifant in de kamer: de kwaliteit van het bestuur.

“In de privé zouden we meer verdienen” is de dooddoener waar elke graaier zich vandaag van bedient, maar zijn we dat wel zo zeker? Ik wil ze niet te eten geven, de lokale mandatarissen die bekender zijn door hun vele tournées générales bij de plaatselijke voetbalploeg dan omwille van hun visionaire bijdrage aan het bestuur. Ook op andere niveaus frons ik meer dan eens de wenkbrauwen als ik bepaalde uitspraken lees, veelal in 140 tekens. In ‘de privé’, beste collega-politici, zouden jullie níét allemaal meer kunnen verdienen, integendeel. In de privé gooit men niet zomaar met geld naar je kop omdat je veel vrienden hebt in de duivenmelkersbond. In de privé kijkt men of je de beste persoon voor de job bent. Men keert je binnenstebuiten, gaat op zoek naar kwaliteiten, beperkingen, groeipunten en expertise.

Moeten we er niet op staan dat er een iets striktere selectie gebeurt van onze mandatarissen? Een soort assessment, naar analogie met de privé? Lokale en bovenlokale besturen moeten een afspiegeling zijn van onze maatschappij, dat is een basisprincipe waar we niet van mogen wijken. Maar vooraleer we mensen extra verantwoordelijkheden gaan geven in bestuurlijke mandaten, vooraleer we ze ‘belonen’ met bijkomende zitjes in raden van bestuur allerhande, moeten we ze dan niet eerst grondig en objectief doorlichten op vlak van expertise en motivatie? Mogen we niet verwachten dat iemand die schepen wil worden ook écht moet kunnen bewijzen dat hij of zij iets in zijn of haar mars heeft en het om de juiste redenen doet?

Bezinning

We moeten ons dringend bezinnen over welk soort politiek we willen, nu is meer dan ooit het moment. Deze week klonk het dat politiek geen beroep is maar een roeping en dat volg ik resoluut. Desondanks moet men ook in de politiek werken voor zijn geld. Dat mijn belastinggeld naar mandatarissen gaat die in de privé niet aan de bak zouden komen, daar zit voor mij het echte probleem. Bouwen aan een betere samenleving is geen sinecure en vereist visie, competenties en echte motivatie, laten we dat vooral nog steeds als richtlijn hanteren. Het graaien stopt dan wel vanzelf.