Amsterdam
Het tekort aan ICT-personeel neemt in rap tempo toe. Inmiddels kan een op de vier ICT-bedrijven in Nederland niet genoeg werknemers vinden, zo blijkt uit de laatste cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Twee jaar geleden was dat nog een op de negen. De ICT-branche is inmiddels de sector is die het meest last heeft van een gebrek aan personeel. Ondernemingen moeten opdrachten weigeren.
‘Recruitmentbureaus jagen op dit moment als gekken op kandidaten’, vertelt Ruud Rol, recruiter bij detacheringsbedrijf Finalist. ‘Iedereen met kwalificaties in de ICT wordt drie à vier keer per week gebeld. Met de meest krankzinnige aanbiedingen op het gebied van salarissen en groeimogelijkheden. Goede werknemers worden grof betaald.’
Een bedrijf als Microsoft Nederland kan niet wachten op een nieuwe lading vaardige schoolverlaters. Algemeen directeur Ernst Jan Stigter: ‘Als we goede mensen hier niet vinden, zoeken we in het buitenland. We hebben ze nu nodig. In andere landen om ons heen is er in het onderwijs veel meer aandacht voor techniek. Hier is in de afgelopen twaalf jaar niets gedaan in het curriculum. Dat is best schokkend. De vraag naar specialisten wordt alleen maar groter.’
groei belemmerd
Bedrijven komen al langer moeilijk aan ICT’ers, zeggen ze bij branchevereniging Nederland ICT. Een woordvoerder: ‘Sommige bedrijven investeren veel in recruitment, anderen zoeken naar talent over de grens. Maar uiteindelijk komt het ook vaak neer op minder klussen aannemen, helaas. Bedrijven worden hierdoor in hun groei belemmerd.
Het nijpend tekort heeft een aantal oorzaken. Allereerst neemt de vraag naar specialisten fors toe doordat de hele wereld snel ‘vertechnologiseert’. Neem alleen al de exponentiële groei van het aantal apparaten dat op internet wordt aangesloten. Hiermee neemt ook de behoefte aan goede beveiligingsexperts toe. Maar ook naar dataspecialisten en kennis op het gebied van artificiële intelligentie is veel vraag.
Aan de aanbodkant spelen tegelijkertijd verschillende problemen. Op scholen is er nog nauwelijks aandacht voor ICT. De Tweede Kamer heeft inmiddels een motie aangenomen die de digitale geletterdheid verplicht maakt in het onderwijs.
Microsoft-directeur Stigter vindt de aandacht voor digitale vaardigheden in het onderwijs een ‘hoopgevende stap. Het is bittere noodzaak. Maar het wordt een behoorlijke kluif.’
rem
Het bedrijfsleven is ongeduldig, snapt ook Remco Pijpers van Kennisnet, het netwerk dat scholen ondersteunt met ICT. In bijvoorbeeld Engeland is ‘computing’ (waaronder programmeren valt) inmiddels al een verplicht onderdeel in het onderwijs. Maar de situatie daar is volgens hem niet te vergelijken met het Nederlandse onderwijssysteem: ‘Daar wordt gewoon van bovenaf bepaald wat er moet gebeuren. Hier kan dat niet. Hier wil iedereen wel, maar trappen docenten vaak op de rem omdat ze al veel op hun bord hebben.’ Pijpers verwacht dat het nog minimaal vijf jaar duurt voordat nieuwe kerndoelen zijn geformuleerd voor scholen. ‘
Nederland moet voor ICT-talenten uit het buitenland wel een aantrekkelijke vestigingsplaats blijven, vindt Nederland ICT. De woordvoerder: ‘Op dit moment is er een regeling die bedrijven helpt specialistisch personeel uit het buitenland aan te trekken. Maar het lijkt erop dat politieke partijen dit willen afschaffen. Dat maakt het voor bedrijven nog lastiger om vacatures in te vullen. Bedrijven zullen dan nog meer geduld moeten hebben.’
Recruiter Ruud Rol ziet inmiddels een mentaliteitsverschuiving bij een deel van de ICT’ers. ‘Sommigen proberen door jobhoppen hun salaris zo snel op te schroeven, al hebben ze maar twee of drie jaar ervaring. Of ze lopen rond met een blik van: als het me niet bevalt bij de een, dan werk ik morgen wel bij de ander.’
Met medewerking van Joris van Venrooij
naam:Sarah Nadif (26)
plaats:Amsterdam
functie:ICT-projectmanager bij PostNL
‘Ik had niet verwacht dat ik al op zo’n jonge leeftijd zoveel kon verdienen. Zeker nu ik projectmanager ben, betaalt ICT-werk erg goed. Het is in elk geval meer dan veel leeftijdsgenoten die in de academische wereld of bij bedrijven werken. Ik heb biotechnologie gestudeerd, maar ik had behoefte aan sneller en commerciëler werk. Ik ben bij IT-detacheerder Calco terechtgekomen, daar worden traineeships aangeboden aan mensen zonder relevante ervaring. Via hen ben ik bij PostNL begonnen als applicatieconsultant. Binnen anderhalf jaar werd ik ICT-projectmanager. Zo snel promotie maken kan alleen in de ICT. Het hangt wel een beetje af van de functie die je wilt. Ik zie het vooral gebeuren bij jongeren die heel erg gemotiveerd zijn.’
naam:Tim Vroom (28)
plaats:Utrecht
functie:zelfstandig ICT’er
‘Elke week krijg ik wel een aanbod voor een vaste baan. Maar voorlopig blijf ik liever zelfstandig. Ik vind de variatie heel leuk. Een bedrijf waar ik eerder in vaste dienst was, huurt me nu in als zzp’er. Ik verdien er hetzelfde, maar ik hoef voor dat bedrag nog maar drie in plaats van vijf dagen te werken. Losse opdrachten kan ik nu overal krijgen. Ik studeerde digitale communicatie, maar ik programmeer al sinds mijn 16e. Tijdens mijn studie ben ik me echt in ICT gaan specialiseren. Mijn specialiteit is webshopsystemen, dus ik help mijn opdrachtgevers met het opzetten en beheren van onlinewinkels. Vanwege concurrentieoverwegingen mag ik niet zeggen welke bedrijven dat zijn. Ik kan wel zeggen dat er meer dan genoeg werk is.’
naam:Elger Jonker (33)
plaats:Nieuwegein
functie:ethisch hacker en zelfstandig ICT’er
‘Ik geef niet veel om geld, maar hoef me ook nooit zorgen te maken om werk. De ultieme luxepositie, ik weet het. Bij veel ICT’ers die ik ken zie ik het ook. Dat het heel normaal is om tussen bedrijven te kunnen kiezen, of meteen een auto van de zaak te krijgen. Voor mij is vooral belangrijk dat mijn werk leuk en ethisch is. Ik zou nooit in de big data kunnen werken, hoeveel geld ze ook bieden. Ik heb een eigen bedrijfje, dat de dataveiligheid van gemeentes controleert, en ben druk met het organiseren van een hackerconferentie. Daarna zie ik wel weer verder. Zelfs als al het andere in mijn leven faalt: met mijn skillset vind ik altijd wel werk.’
