Waar is de regering met 8,4 miljard euro naartoe?

De premier en de vicepremiers bij de voorstelling van de begroting voor 2017© Nicolas Maeterlinck/belga

De regering-Michel voerde in 2015 en 2016 samen voor 9 miljard euro aan besparingen en nieuwe belastingen door. Maar ondertussen verbeterde de begroting slechts met 600 miljoen euro.

Christof Vanschoubroek

Op de vraag waar die andere 8,4 miljard euro naartoe is bleek niemand een sluitend antwoord te kunnen of te willen geven. Bij het kabinet van minister van Begroting Sophie Wilmès (MR). klinkt het vaag dat deze regering zodanig hervormt dat de voorspellingen over inkomsten en uitgaven onzekerder zijn.

De Standaard zocht uit waar dat geld naartoe gelekt is. Dat blijkt naar veel verschillende zaken geweest te zijn. Zo haalden een reeks maatregelen gehavend of helemaal niet te eindstreep. Daaronder vallen ondermeer de inkmosten van de strijd tegen fiscale en sociale fraude, waarvan de precieze opbrengst onzeker is. Sommige maatregelen werden dubbel geteld, wat een misrekening van 1,2 miljard euro opleverde. Het gaat bijvoorbeeld om het activeren van langdurig zieken.

Er zijn ook aan de kant van de uitgaven wat verschuivingen. Zo gaat er bijna een miljard naar nieuw beleid. De taxshift slaat een gat van bijna 1,9 miljard euro. De onvoorzien hoge uitgaven voor asiel en terreur slaan een gat van zo'n 1,1 miljard euro. Nog eens twee miljard verdween in diverse zwarte gaten: zaken als de sluitingen van bijvoorbeeld Ford Genk of Caterpillar, of de toename van het aantal landurig zieken.

De slotsom is dat de begrotingstabellen baden in optimisme. De opbrengsten van maatregelen worden overschat. Tegelijk sluit de regering de ogen voor obstakels die de invoering van een maatregel zouden kunnen bemoeilijken. Dat optimisme is dan weer het gevolg van de nachtelijke onderhandelingen en het armworstelen die de Belgische begrotingsgesprekken kenmerken.