Israël blokkeert Palestijns dorp na moord op drie kolonisten
Vanochtend heeft het leger een huiszoeking uitgevoerd in het huis van de man die eerder drie kolonisten had neergestoken. Daarbij is de broer van de dader opgepakt. Dat gebeurde in het stadje Khobar op de Westelijke Jordaanoever dat nu volledig is afgesloten door het Israëlische leger.
Gisteren had de 20-jarige Omar Alabed uit Khobar met een mes een groep Joodse kolonisten nabij de nederzetting Neve Tsuf ten noorden van Jeruzalem aangevallen. Drie kolonisten zijn overleden, een vierde raakte gewond. De dader werd neergeschoten en is naar een ziekenhuis gebracht.
Op dezelfde dag zijn bij rellen in Jeruzalem drie Palestijnen doodgeschoten door het Israëlische leger. De Palestijnen protesteren daar al dagen tegen de installatie van metaaldetectors door Israël bij de toegangen tot de Tempelberg, waar de al-Aqsa-moskee gelegen is. Dat is dan weer een reactie op het doden van twee Israëlische agenten nabij de Tempelberg vorige zondag en de vondst van wapens in het domein eerder. De Palestijnse president Mahmoud Abbas heeft alle contacten met Israël verbroken uit protest tegen het geweld.
Beide kampen zien in de nieuwe incidenten een machtsstrijd om de controle van de Tempelberg, een heiligdom voor joden en moslims. Sinds de Zesdaagse Oorlog van 1967 staat de Israëlische politie in voor de veiligheid van het heiligdom, het beheer ervan is dan weer in handen van een islamitische stichting of "waqf", die onder controle staat van de Jordaanse overheid. De religieuze autoriteit over de islamitische heilige plaatsen in Jeruzalem is dan weer de verantwoordelijkheid van de Palestijnse Autoriteit.
Van wie de de Tempelberg?
Dat kluwen verdient dan weer wat meer uitleg. Volgens de joden is de Tempelberg, Moriah of "Har haBayt" ("Berg van het Huis") de plaats waar de bijbelse aartsvader Abraham zijn zoon Izaak wou offeren en waar koning Salomon in de 10e eeuw voor Christus de tempel bouwde als standplaats van de Ark van Mozes. Die tempel werd in 586 v.C. verwoest door de Babyloniërs, maar in de Perzische tijd -ergens rond 510 v.C.- opnieuw opgebouwd. Van die Tweede Tempel zou de Klaagmuur de buitenmuur zijn.
De Romeinen verwoestten die tempel in 70 na Christus en bouwden er een tempel voor de god Jupiter. In de christelijke tijd werd de site verlaten, maar voor de moslims kreeg die later opnieuw betekenis. De Koran vermeldt dat de profeet Mohammed op een nacht een spirituele en fysieke reis maakte naar "de verste moskee" ("al-Masjid al-Aqsa"), maar waar die lag is niet duidelijk. Latere biografen zoals Ibn Ishaq wezen daarvoor de Tempelberg aan.
Na de Arabische verovering van Jeruzalem verrezen daar in 691 de Rotskoepelmoskee en in 705 vlakbij de al-Aqsa-moskee. Die site, Haram al-Sharif ("het edele heiligdom") met die twee moskeeën, werd zo voor de moslims de derde heilige plaats na Mekka en Medina.
De politiek speelt daarbij steeds een rol. Sinds de middeleeuwen is het beheer over die Haram al-Sharif in handen van een islamitische stichting of "waqf". In 1948 veroverde Jordanië Oost-Jeruzalem en kwam die stichting onder Jordaanse controle. Na de Israëlische verovering in 1967 is dat zo gebleven, al heeft Jordanië zijn claims op Palestijns grondgebied al lang opgegeven, dat over het heiligdom evenwel niet. Dat beheer is erg belangrijk voor het imago van de Jordaanse Hashimitische dynastie, die afstamt van de profeet Mohammed.
