Ontgoochelde Dumoulin klampt zich vast aan roze trui na dag vol beproevingen

Deze dinsdag zouden in de Giro d'Italia de naakte feiten onbarmhartig op het asfalt komen te liggen. Tijdens een loodzware etappe in de Alpen zou de vraag worden beantwoord of Tom Dumoulin inderdaad de renner is die behoort tot het slag van grote rondewinnaars als Chris Froome, Vincenzo Nibali en Nairo Quintana.

Maar dit naakte feit was niet voorzien: het ontblote bleke lijf van de trotse en charismatische drager van de roze trui als het gezichtsbepalende element in de koninginnenrit van de 100-jarige Giro. Aan de voet van de laatste klim, de Umbrailpas, op zo'n dertig kilometer van de finish, stapte Dumoulin van de fiets en zocht voor een sanitaire noodstop de berm op. Hij reed tot dan nog in de groep met alle favorieten.

Even leken Quintana en Nibali te aarzelen: de Nederlander had twee dagen eerder ook de koers stilgelegd toen de Colombiaan onderuit was gegaan. Uiteindelijk gaven ze gas, vooral onder aanvoering van de Italiaan - fysiek ongemak was volgens hem geen reden tot mededogen. Hij kwam in Bormio als eerste over de finish. Een lange en eenzame achtervolging, waarin hij nog tal van renners opraapte, leverde Dumoulin nog wel het behoud van het roze op: van zijn voorsprong van 2.41 op Quintana bleef nog 31 seconden over.

Hoewel hij nog steeds het klassement leidt, overheerste de ontgoocheling. 'Ik had goede benen. Op deze manier ruim twee minuten verliezen is zeer teleurstellend en onnodig. Ik kon Nibali en Quintana vandaag gewoon volgen.' Hij nam het ze niet kwalijk dat ze niet op hem wachtten. Op het moment van zijn oponthoud was een jacht gaande op een kopgroep met daarin onder anderen Steven Kruijswijk, op dat moment tiende in het algemeen klassement. 'Je kunt Kruijswijk niet zomaar drie minuten geven. Ik begrijp wel dat de koers dan gewoon doorgaat.'

Wat hem was overkomen? 'I needed to shit', zei hij met een flauw glimlachje tegen een buitenlandse cameraploeg. Het moet een gelletje zijn geweest, vermoedde hij, of een reep die hij op de top van de Stelvio, op 2758 meter hoogte, naar binnen had gewerkt. 'Daarvoor was het redelijk. Daarna was het drama. Het werd alleen maar erger en erger. Ik kon het op een gegeven moment niet meer ophouden.'

Hij veronderstelt nu dat zijn lichaam er niet goed tegen kan, dit soort voedsel op grote hoogte. Zware inspanningen in zulke contreien leiden er volgens hem toe dat het bloed vooral naar de spieren gaat en niet meer naar maag en darmen. Die raken dan van streek als ze aan de slag moeten om voedingstoffen te verwerken.

Het was niet de eerste keer dat de stoelgang hem parten speelde. Vorig jaar dook hij tijdens een bergetappe in de Tour de France, aan het begin van de beklimming van de Col de Peyresourde, met maagproblemen in blinde paniek een camper in. Hij putte gisteren ook moed uit het vervolg van toen: een dag later won hij in de Pyreneeën een heftige rit, met hagel en regen in de slotfase. 'Ik hoop dat dat ik gewoon gezond ben en dat het even een probleempje was. Als dat zo is, is de Giro nog niet voorbij.'

Hij had tot zijn bezoek aan de berm ook weinig redenen om zich zorgen te maken. Op de vorige beklimmingen, de Mortirolo en de Stelvio, bleef de aanval van de grote rivalen uit. Movistar moet wel ambities hebben gehad, drie helpers van Quintana maakten deel uit van een grote kopgroep. Maar het leek contraproductief te werken: de aanwezigheid van Andrey Amador, tot gisteren negende in de rangschikking, leidde tot grotere activiteit bij achtervolgende ploegen als Trek, Katusha en Orica-Scott die de plek van hun kopmannen in gevaar zagen komen.

Dumoulin kon de taferelen op de tientallen haarspeldbochten, deels door een nog witte wereld, met een gerust hart gadeslaan, totdat de reep begon op te spelen. Hij liet zich even terugzakken tot de ploegleiderswagen en sloot met een enigszins vertrokken gezicht weer aan. Het was de voorbode van het naderend onheil. Uiteindelijk zou hij 46 kilometer geplaagd door hoge nood afleggen.

Hij kwam als dertiende over de finish, nog achter Bauke Mollema, die zevende werd, en Steven Kruijswijk, die met een twaalfde plek zijn aanvalslust niet zag beloond. Toen Dumoulin op het podium verscheen, juichte het publiek hem toe, maar een vrolijke zwaai als reactie naar de tribunes bleef dit keer achterwege. Zijn gezicht stond strak en de reusachtige champagnefles nam hij ongeopend mee de coulissen in - alsof hij de maag niet nog een keer onaangenaam wilde verrassen.