'Sami Blood': Op de grens van 'klassiek' en 'ongeïnspireerd'
Zweden mag dan wel bekend staan als een open en diverse samenleving, maar ook het land van Abba en Ingmar Bergman heeft geen onberispelijk verleden. Sami Blood toont hoe de Sami – inwoners van Lapland – in de jaren 30 werden behandeld, maar blijft steken in een te brave vertelling.
Voor we ons aan allerlei “’t zijn nogal Lappen”-achtige woordmopjes wagen, even dit: net zoals de Inuït de benaming ‘Eskimo’s’ beledigend vinden, is ook de benaming ‘Lappen’ uit den boze. De correcte naam voor de inwoners van Lapland, het gebied dat zich uitstrekt over het de noordelijkste delen van Scandinavië, is ‘Samen’ of ‘Sami’. En het Sami-bloed uit de titel loopt door de aderen van Christina (Maj-Doris Rimpi), een oude Zweedse vrouw die haar Sami-verleden in de ogen moet kijken op de begrafenis van haar jonge zus.
De hele film is een flashback naar haar jeugd de jaren 30. Christina heet nog Elle-Marja (Lene Cecilia Sparrok) en is een tienermeisje uit Lapland dat samen met haar jongere zusje Njenna verplicht naar de ‘nomadenschool’ gaat: een landelijke kostschool waar Sami-kinderen de Zweedse levenswijze ingedrild krijgen en hen meteen ook diets wordt gemaakt dat ze niet dezelfde mogelijkheden hebben als ‘echte’ Zweden.
Weinig verbeelding
Regisseuse Amanda Kernell, die hier een deel van haar kortfilm Stoerre Vaerie recycleert, toont ons hoe Elle-Marja haar Sami-verleden ontvlucht en zich al snel de racistische houding van andere Zweden aanmeet. Alleen krijgen we daarbij nauwelijks een inkijk in het hoofd van Elle-Marja. Gelukkig is Sparrok een getalenteerde actrice – ze weet onzekerheid te maskeren als vastberadenheid – maar anders was het wel érg moeilijk geweest om mee te leven met dit hoofdpersonage.
Kernell kan wel mooie plaatjes schieten, maar slaagt er niet in om een boeiend verhaal te vertellen
Kernell kan immers wel mooie plaatjes kan schieten – rendierkuddes zijn fotogeniek, en de Zweedse landschappen vormen een dankbare locatie – maar slaagt er, ondanks de thematiek, niet in om een boeiend verhaal te vertellen. De plot van Sami Blood is onevenwichtig qua tempo en wordt met weinig verbeelding verteld. Soms weet Kernell wel onder je vel te kruipen: een scène waarin Elle-Marja wordt onderzocht door een ‘rassenbioloog’ springt eruit, maar die spanning en dat niveau wordt in Sami Blood zelden aangehouden.
De een zal vinden dat Kernell erg ‘klassieke’ cinema maakt, maar je kunt even goed aanvoeren dat ze een ‘ongeïnspireerde’ film heeft afgeleverd. Twee verschillende manieren om hetzelfde te zeggen: Sami Blood mist de eigenzinnigheid om lang aan je ribben te blijven kleven.
DRAMA
Van: Amanda Kernell
Met: Lene Cecilia Sparrok, Maj-Doris Rimpi
Duur: 1u47
Vanaf 24 mei in de bioscoop