Dood Castro doet Meus twee keer naar boksers van Cuba reizen

Voor "De boksers van Cuba en hun moeders", de laatste aflevering van "Goed volk", is Jeroen Meus twee keer naar Havana gereisd. Tijdens zijn eerste bezoek in november stierf Fidel Castro en kon er niet meer gefilmd worden in de boksschool. Speciaal voor deze reportage leerde hij ook Spaans spreken, maar zelfs dan lieten de Cubanen niet het achterste van hun tong zien over het regime waarin ze leven.
© VRT

De uitzending begint met een lofzang van de coach op de bokssport. "Iedere bokser van de nationale ploeg is op de een of andere manier hier gepasseerd", zegt coach. "De boksschool is een symbool in Cuba. De bokssport is voor Cuba het boegbeeld van Cuba. De nationale sport van Cuba. Het is de sport waarmee ons land de meeste olympische medailles wint. De essentie is: meppen uitdelen zonder te incasseren. Dat zit in ons. Dat krijgen we al mee van in de buik van onze moeder. Als er muziek opstaat, dansen we in de moederschoot al mee op het ritme. Een goede coördinatie is essentieel om doeltreffend te kunnen slaan. We zijn uniek in de wereld, door de goede coördinatie die we hebben, al van in de moederschoot." 

Focussen op de lokale eetgewoonten ligt in deze uitzending moeilijker. Net zoals alle Cubanen eten de boksers en hun familie kip, rijst en bonen. Meus moest het culinaire aspect dan ook al snel laten varen omdat er soms amper twee kippenbouten te eten waren voor een gezin van vier, waaronder een atleet. Daarom verlegde regisseur Kat Steppe de focus van de uitzending naar de uitzonderlijke band die de meeste boksers met hun moeder hebben.

Doorheen de uitzending valt op hoe de moeders hun kinderen met beperkte middelen toch de best mogelijke maaltijd proberen voor te zetten, iets waar de zonen erg dankbaar voor zijn. Speciaal voor deze uitzending leerde Jeroen Meus zelf Spaans om gemakkelijker te kunnen communiceren met de Cubanen. 

Stilzwijgendheid over nadelen van regime

Maar zelfs met die kennis van het Spaans, ligt iets loskrijgen over het regime erg moeilijk. 

In een gezin heeft een dochter een misvorming aan de knie waardoor ze haar heup aan het beschadigen was. "Ze opereren je gratis", reageert de moeder. "Ook het studiemateriaal op school is gratis. Dat is een voordeel van het Cubaanse systeem. Dat is heel goed." Wanneer Meus vraagt naar de nadelen, is er meer terughoudendheid. "Er zijn er veel, echt veel", geeft ze toe. "Laten we daar niet op ingaan." De blikken van de vrouwen spreken boekdelen (zie foto hieronder). 

Als nog een ander voordeel van het Cubaanse systeem haalt de bokscoach aan dat iedereen in Cuba een dak boven zijn hoofd heeft (zie video). In een gesprek met Humo voegt regisseur Kat Steppe hieraan toe dat de coach zich in november echt negatief uitliet over de toestand in Cuba, maar dat hij tijdens hun tweede bezoek zijn kar helemaal bleek te hebben gekeerd. 

(lees verder onder foto en video) 

© VRT

Dood Fidel Castro streep door de rekening

De opnames voor deze laatste aflevering vonden plaats in november vorig jaar, maar werden abrupt onderbroken door de dood van Fidel Castro, de leider van de Cubaanse revolutie, op 25 november.

Alle overheidsinstellingen, en dus ook de boksschool, sloten na zijn dood de deuren en het land werd in rouw gehuld. "De situatie is hier duidelijk aan het veranderen", zegt Meus in de uitzending. "Het serveren van alcohol is verboden. Er mag niet meer luidop gelachen worden. Ze mogen niet meer toeteren op straat, waar ze nochtans goed in zijn. Er mag geen muziek meer gespeeld worden, laat staan gemaakt. En vandaag en morgen mogen ze gaan groeten, al dan niet vrijwillig. Alles is gesloten, ook de boksschool, dat is staatseigendom en we kunnen dus niet meer filmen." In januari ging de ploeg terug om de opnames af te ronden.

"Alle boksers verdienen respect"

In de boksschool zitten zowel mannen als vrouwen. Tegen mannen trainen, schrikt hen niet af. "Ik vind dat fijn. Het is een goede training", zegt een vrouw in de club. "Een man kan de slagen beter opvangen. En anders moet hij zich maar verdedigen. Maar hoe harder, hoe beter. En omgekeerd ook." Ze droomt van een internationale carrière, maar in Cuba is boksen voor vrouwen echter nog steeds niet erkend als officiële discipline. "Als het er niet van komt, dan weet ik het niet", zegt ze. "Ik doe wel verder maar.." 

Meus ging ook op bezoek bij de zoon van Emilio Correa, die in 1972 olympisch kampioen was. Correa kreeg van de Cubaanse overheid een huis en een auto. Zijn zoon Emilio junior (foto) bokst ook, maar voelt de druk, ook al is ook hij olympisch kampioen en wereldkampioen. "Als de mensen mijn naam zien, denken ze terug aan wat mijn papa heeft verwezenlijkt. Als ze mij zien, moet ik het goed doen. Anders nemen ze me niet au serieux."

Zijn moeder wilde liever niet dat hij zou boksen. Op de sportschool kon hij zich wel verdedigen omdat zijn vader hem wat had leren boksen. Uiteindelijk besloot hij toch zelf ook te gaan boksen. "Alle boksers verdienen respect", vindt hij. "Of ze nu klein zijn of groot. Want er is een spreekwoord dat zegt: in het vertrouwen schuilt het gevaar. Als je te veel vertrouwen hebt tegenover een kleine bokser, kan hij je zomaar inmaken." Zijn grote droom is olympisch goud in 2020, zoals zijn vader. 

© VRT

Aflevering herbekijken?

De aflevering "Jeroen bij de boksers" kunt u tot en met 22 juni integraal herbekijken op VRT Nu. Ook de andere afleveringen van deze reeks van "Goed volk" vindt u daar. 

Meest gelezen